Презентация на тему "Экономикалық жүйе түсінігі"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  «Экономикалықжүйетүсінігі. Экономикалықжүйетиптерініңсипаттамасы.»

• 
  Слайд 2
  

  Меншікқатынастарыныңмазмұны. «Меншік» ұғымыәрбірэкономикалықжүйеніңфундаментіболыптабылады. Олтарихитүрдеадаммен , қоғамменбіргепайдаболады. Сонымен, меншікдегенімізөндірісқұралжабдықтарынжәнеөндірілгенөнімдердіиемденугебайланыстыадамдарарасындатуындайтынқоғамдыққатынастар.

• 
  Слайд 3
  

  Меншіктеориясынасүбеліүлесті У. Петти, Ф. Кенэ, А. Смит, Д. Рикардо, П. Прудон, К. Маркс, Р. Коузжәне А. Алчиансияқтығалымдарқосты. Маркс бойынша, меншік – бұлөндірісқұрал-жабдықтарыниемденуменбайланыстықатынастардепқарастырылады. Ал Коуздыңпікірінше, кез-келгенресурстарөздігіненменшіккеайналаалмайды, тек ресурстардықолдануарқылығанаменшіктіңкешендіқұқықтарынанықтауғаболады. Бұлменшіктіңмазмұнынбілдіреотырып, осы меншікқұқығынақатыстылардыңбарлығысолменшіктіңкімгеқатыстыекенінжәнеөзарапайдалыіс-әрекеттіорындауғақолжеткізуүшінсоладамдардыңбір-біріменқалайшакелісеалатындығынсипаттайды.

• 
  Слайд 4
  

  Меншікэкономикалықжәнеқұқықтық категория ретінде. Меншікұғымынекімағындатүсінуімізқажет. Бірншіден, экономикалық категория, екіншіденқұқықтық категория ретінде. Меншікэкономикалықтұрғыданалғанда, өндірісқұрал – жабдықтары мен оныңөнімдерінеиелікетужөніндепайдаболатынқоғамдыққатынастар. Меншікқоғамөмірініңнегізі, яғниалғандабазистіксипаттағыэкономикалықсанат. Меншікқұқығықондырманың элемент болыпсаналғанменқоғамныңбелгілібір даму кезеңіндесанатқакеріәсеретіпқанақоймай, алдыңғықатарға да шығуымүмкін.

• 
  Слайд 5
  

  Ағылшынзаңгері А. Оноре 1961 жылыалғашретменшіктіңтолыққандыкешендіқұқықтарынұсынды. Оны «бірбудақұқық» немесе Оноре тізбесідепатайдыжәнеол 11 элементтенқұралады.

• 
  Слайд 6
  

  Қазіргіэкономикадағыменшіктіңтүрлері мен нысандары. Меншік қатынастары меншік объектілерін иемдену жөнінде меншік субъектілерінің арасында қалыптасып отырады. Меншік субъектілері – бұл олардың арасында меншік қатынастары туындап отыратын тұлғалар, оларға жеке индивидтер, отбасы, әлеуметтік топтар, ұжым, халық, мемлекет және басқару органдары жатады. Меншік объектісі – бұл осылар арқылы меншік қатынастары туындап отыратын қандай да бір заттар немесе құралдар, т.б. Меншік объектілеріне мыналар жатады: жер, ғимараттар, табиғи ресурстар, өндіріс құрал-жабдықтары, мүлік, ақшалар, бағалы заттар, ақпарат, жұмыс күші, білім, құнды қағаздар, ұлттық құндылықтар, т.б.

• 
  Слайд 7
  

  ҚазақстанРеспубликасыныңАзаматтықкодексіндеменшіккеқатыстымынадайұғымдарайтылады: 1) Иемдену – мүліктіісжүзіндеиеленумүмкіндігініңзаңдықтұрғыданқамтамасызетілуі. 2) Пайдалану – белгілібіригіліктеноныңпайдалықасиеттеріналудыңжәнеоданпайдатабаалудыңзаңжүзіндеқамтамасызетілуі. 3) Билікету – мүліктіңтағдырынайқындаудыңзаңменқамтамасызетілуі.

• 
  Слайд 8
  

  Меншікқатынастарынэкономикалықіскеасыру. Экономикалықмағынасындаменшікбүкілшаруашылықпроцесінқамтып,пайдалыигіліктер мен қызметтердіөндіру, бөлу , айырбастау мен тұтынуқатынастарынбілдіреді.Бұлдегенімізөндіріспроцесіндегіадамдарарасындағыкүрделішаруашылықөндіруадамдардыңөзқажетінеқарайтабиғатбайлығы мен жұмыскүшіниемденуболыптабылады

• 
  Слайд 9
  

  Соныменқатар, меншіктіңэкономикалықмазмұнымынадайтүсініктермен де сипатталады: А) екіжұпкатегорияларыныңөзарабайланысы :(меншіктеу) иемденушеттету; Ә) жекеленуқоғамдастырусияқтыжұпкатегориялардыңөзарабайланысы ; Б) өндірістіңжекежәнезаттықфакторларынбіріктірутәсілі ; В) табыстардыуйлестірутәсілі; Г) субъектілікобектілікталдау.

• 
  Слайд 10
  

  5. Меншіктіұлттандыру, мемлекетсіздендіружәнежекешелендіру. Адамзатқоғамыныңтарихидамуыбарысындақұралжабдықменшіктерініңәртүрліформаларыбелгілі. Алдыменолардыңбірінебіріқарсы : жалпыжәнежекеменшікдепаталатын 2 формасы бар. Жалпыменшікұжымретіндебірлескенадамдарғаберілгенқұралжабдықтар, яғнибұлолардыңбарлығынаортақменшікдегенсөз. Мұндайиеленушілікәртүрліқоғамдарғатән.

• 
  Слайд 11
  

  Жеке меншікжекеадамдарыныңөндірістіңзаттықфакторларынажәнеоныңнәтижесінеөзменшігіретіндеқарауы. Оныңөзеңбегінежәнеөзгеніңеңбегіненегізделгенекітүрі бар. Өзеңбегіненегізделгенжекеменшіктіңсубъектілеріжекешаруақожалығы, қолөнершілержәнебасқаадамдар. Бұларөзеңбегіменөмірсүреді. Олар, біржағынан, өзменшігініңиесі, екіншіжағынан, тікелейжұмыскерболыптабылады. Өзгеадамныңеңбегіненегізделгенжекеменшікөзгеніңеңбегіесебіненбаюғабейімделеді

• 
  Слайд 12
  

  Қазақстандағыменшікқатынастарынреттеу. Қазіргіқазақстандықзаңнамағасәйкесменшікиесіменшікобъектісіниеленеді, пайдаланадыжәнебилікетеді. ҚР Азаматтықкодексіменшіктіңжеке, мемлекеттікжәнеараласнысандарыныңқұқықтықауқымынанықтайды. Мемлекеттікменшіктіңерекшеқасиеті – меншіккеабсолюттікқұқықмемлекетте. Өндірістібасқарудымемлекеттайғайындағанбасшыларжүргізеді. Мемлекеттіккәсіпорындардыңменшігіүлестергебөлінбейді, осыданмемлекеттікменшікунитарлы.

• 
  Слайд 13
  

  Бүгіндебіз осы ҚазақстанРеспубликасындаменшіктіңалуантүрлері мен формаларынқалыптастырған –«Мемлекетиелігіненалужәнежекешелендіру» саясатыныңнақтықайтарымынкөріпотырмыз.Соңғыжылдарымемлекеттікменшіктісатуданғанаемес,соныменбірге оны білгірлерменбасқарудан да айтарлықтайқаржытабудыңүрдісібайқалабастады. Әлемдіктәжірибедемемлекеттікменшік пен оныңқызметтерінжекесекторғатолықжәнежарымжартылайөткізіпберудің 22 түрлітәсілі бар.

• 
  Слайд 14
  

  Экономика Секторы – экономикалықмақсаттары, атқарымы, қылығыұқсасинституттық резидент-бірліктердіңжиынтығы. Экономика секторы экономикалықжүйеніңмынабелгілерібойыншақұрылымданады: меншікнысаныбойынша – мемлекеттікмуниципалдық, жекеше экономика секторы ; өндірістіңкөлемібойынша – ірі (корпоративтік), орта жәнешағын Экономика секторы; инвестициялыққызметтіңбағытталуыбойынша – нақты, қаржылық экономика секторы; салаларбойынша – өнеркәсіптік, банкілік, тұрғынүй-коммуналдық, т.б. Экономикадағыжекежәнемемлекеттік сектор арақатынасы.

• 
  Слайд 15
  

  Мемлекеттік сектор – бұлжергіліктіжәнеОрталықбасқаруоргандарынатікелей, тұтастайнемесежартылайбағыныштағышаруашылықкешенініңобъектілері. Мемлекеттік сектор объектілерінерентабельділігітөменинфроқұрылымобъектілеріжәнеинвестицияныкөпқажетететінкапиталдықайналымыжайшикізат энергетика салаларыныңкәсіпорындарыжатады

• 
  Слайд 16
  

  Экономикалықжүйетүсінігі. Экономикалықжүйе (грекше, systema-тұтас, бөлімдерденқұралған) - өзарабайланысқаншаруашылыққатынастар мен белгілібіртәртіпкекелтірілген экономика элементтерініңжиынтығынантұрадыжәнеэкономиканыұйымдастырудыңнысаныболыптабылады. Экономикалықжүйе – экономикалықөнімдіөндіру, бөлу, айырбастау, тұтынубарысындатуындайтыннегізгіэкономикалыққатынастардыңнысаны мен мазмұнынайқындайтынқағидаттардың, ережелердің, заңжүзіндебаяндыетілгеннормалардыңтарихитұрғыдапайдаболғаннемесебелгіленген, елдежұмысістептұрғанжиынтығы.

• 
  Слайд 17
  

  Экономикалықжүйеніңмақсаты- халықтыңәл-ауқатынарттыру, материалдық, рухани, әлеуметтік, ұлтттықжәнебасқа да құндылықтарменқамтамасызетудіңтиімдіжолдарыненгізу. Сондықтанэкономиканыңтиімділігінарттыруүшінэкономикалықжүйебіртұрпаттан (типтен) екінші (типке) тұрпатқаөзгереді.

• 
  Слайд 18
  

  Күнделіктіэкономиклықөмірдеадамдарарасындағықатынастарәрқашан да белгіліэкономикалықжүйеретіндеқызметжасайды. Экономикалықжүйе - бұлэкономикалықпроцестердіңжиынтығы. Олқалыптасқанмүліктікқатынастар мен ұйымдықтүрлернегізіндеқогамдажүзегеасады. Әлемдікэкономикалықәдебиеттердеэкономикалықжүйенітоптаудыңкеңтаралғанекі фактор негізіндежүргізіледі: 1. Меншіктиптерібойынша; 2. Экономиканыұйымдастырутиптерібойынша; Экономикалықжүйетиптерініңсипаттамасы.

• 
  Слайд 19
  

  Осындайәдістернегізіндеэкономикалықжүйенітөмендегідейтиптергебөледі: а) дәстүрлі экономика; ә) әкімшілдік - әміршілдік экономика; б) еркінбәсекелестік (таза капитализм) нарықтықэкономика; в) қазіргінарықтық экономика (қазіргі капитализм) немесеаралас экономика.

• 
  Слайд 20
  

  Күнделіктіэкономикалықөмірдеадамдарарасындағықатынастарәрқашандабелгілібірэкономикалықжүйеретіндеқызметатқарады. Экономикалықжүйе – бұлэкономикалықпроцестержиынтығы. Әрбірелдіңэкономикалықжүйесіқалыптасады. Экономикалықжүйебірбірінетәуелдіәртүрлікомпоненттердентұрады. Экономикалықжүйе –бұлматериалдық, руханиигіліктер мен қызметтердіөндірушілер мен тұтынушыларарасындағыбайланыстыңерекшереттелгенжүйесі. Экономикалықжүйеніжіктеукритерилері:меншікнысаны, шаруашылықөнімдіүйлестіруәдістері, технологиялық даму деңгейі, қоғамдық-экономикалықформациялар, өркениеттікәдіс.

• 
  Слайд 21
  

  Әртүрліэкономикалықжүйелердітүсінужәнесалыстыруүшінкелесіүшсұраққажауап беру керек: Не? Қалай? Кімүшін? Формациялықжәнеөркениеттітұрғыданэкономикалықжүйелердіжіктеу. Қазіргіәлемәртүрліэкономикалықжүйелердіңболуыменсипатталадыжәнесолардыңәрбіреуіұзақтарихи даму процесінәтижесіндеқалыптасты. Экономикалықжүйелерәралуанкритерийлербойыншажіктеледі. Экономикалықжүйелердіжіктеуәртүрлітұжырымдарғанегізделеді.

• 
  Слайд 22
  

  Күнделіктіэкономикалықөмірдеадамдарарасындағықатынастарәрқашан да белгіліэкономикалықжүйеретіндеқызметжасайды. Экономикалықжүйе - бұлэкономикалықпроцестержиынтығы. ҚазіргікездеҚазақстанРеспубликасыәлеуметтікбағытталғаннарықтық экономика болыптабылады. Сондықтанолбәсекелестікбастауға, меншіктіңнегізгітүрлерінараластыраөзараіс- әрекеткенегізделеді. Қазақстанныңқазіргіэкономикалықжүйесі.

• 
  Слайд 23
  

  ҚазақстанРеспубликасыныңәлеуметтікбағытталғанараласнарықтықэкономикағаөтуі ТМД елдеріндегісияқтыэволюциялық - реформаторлықсипаталады. НарықтықэкономикағаөтудіңҚазақстанРеспубликасындағыбастыміндеттерімыналар: Мемлекеттікменшіктімемлекеттеналу мен жекешелендіру. Мемлекеттеналу- мемлекеттіңэкономиканытікелейбасқаруқызметіналыптастауынайтамыз. Қазақстандықкәсіпкерлердіңәлеуметтікжігініңқалыптасуы.

• 
  Слайд 24
  

  НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!