Презентация на тему "Прыметнік"

Содержание

• 
  Слайд 1

  Прыметнік

• 
  Слайд 2
  

  Паводле значэння і граматычных уласцівасцей існуе тры разрады прыметнікаў:

  Якасныя Адносныя Прыналежныя

• 
  Слайд 3

  Якасныя прыметнікі

  Абазначаюць форму, памер (круглы, высокі). Якасьці, уласцівасці людзей і жывёл (стройны юнак). Колеры і адценні (зялёны) Масці жывёл Якасці прадметаў, якія ўспрымаюцца на смак і слых (звонкі, кіслы)

• 
  Слайд 4

  Асаблівасці якасных прыметнікаў

  Маюць ступені параўнання. Бываюць поўныя і кароткія. Маюць суфіксальныя ацэнкі (Лёгкі – Лёгенькі) Могуць утвараць антананімічныя пары (Добры – дрэнны) Ад іх утвараюцца абстрактныя назоўнікі (Малады – маладосць)

• 
  Слайд 5

  Утварэнне ступеняў параўнання

  Смачны Смачнейшы (-эйш-) Больш смачны Простая вышэйшая ступень Складаная вышэйшая Найсмачнейшы Простая найвышэйшая Самы смачны (Найбольш, найменш) Складаная найвышэйшая Выключэнні: Добры – лепшы Вялікі – большы Кэпскі – горшы Малы - меншы Некаторыя якасныя прыметнікі ўтвараюць толькі складаныя формы ступеняў параўнання.

• 
  Слайд 6

  Суфіксы

  1. –іст-, -ыст-, -аст-. (Мясісты, плячысты, грудасты) 2. –яв-, -ляв-, -лів-. (Бялявы, жаўтлявы, дакучлівы) 3. –ав-, -ів-, -ыв-, -ов-. (Дзіравы, бурлівы, імклівы, фальшывы, каляровы) 4. –аст-, -ат-, -іт-, -авіт-, -ават-. (Чубаты, касматы, стракаты, мурзаты, хваравіты) 5. -еньк-, -ск-, -к-, -цк-. (Беленькі, вёрткі, колкі, гнуткі, геройскі, таварыскі) 6. –льн-, -альн- (Натуральны, максімальны) 7. –ічн-, -ычн- (Крынічны, паэтычны, гераічны) 8. -н- (Радасны надзейны, сумленны, мірны

• 
  Слайд 7

  Зусім не утвараюць формы ступенняў параўнанняў:

  1. Складаныя якасныя прыметнікі: чорнавалосы, белакрылы. 2. Прыметнікі, якія абазначаюць нязменную якасць: жывы, нямы. 3. Масці жывёл: вараны, шэры, шызы. 4. Колер прадмета праз адносіны да іншых прадметаў (Васільковы – васілёк, вішнёвы – вішня) 5. Адносіны віда: каменная сэрдца, лісіная хітрасць

• 
  Слайд 8

  Пэўныя асаблівасці ўтварэння ступеней параўнання:

  1. Залежнае слова пры прыметніку ў вышэйшай ступені параўнання ўжываецца у В. скл. З прыназоўнікам за (Брат старэйшы за сястру). 2. Пры прыметніку вышэйшай ступені параўнання могуць ужывацца параўнальныя звароты са злучнікамі чым, як (Няма на свеце лепшых падушак, як з гусінага пуху і пер’я)

• 
  Слайд 9

  Адносныя прыметнікі:

  Абазначаюць тую прымету прадмета, якая паказвае на яго адносіны да другога прадмета, гэта могуць быць адносіны да матэрыялу, з якога зроблены прадмет, ці іныя якасці.

• 
  Слайд 10

  Прыналежныя прыметнікі:

  Утвораныя ад назоўнікаў мужскога роду, і маюць суфіксы оў, еў, аў, ёў, ов, ев, ав. Леснікова пасада, Ванева сястра, Колева сяброўка. Жаночы род – ён, ын. Матчына ласка, Мурчына цацка. А калі аснова заканчваецца на К, адбываецца чаргаванне, і перад суфіксамі пішам Ч. Ваверка – ваверчына.

• 
  Слайд 11

  Правапіс –н-, -нн- у прыметніках:

• 
  Слайд 12

  Правапіс суфіксаў –ск-, -к-:

  тцчк -СК- -ЦК- Брат – брацкі Студэнт - студэнцкі сш -СК- -СК- Беларус – белаускі Таварыш - таварыскі д -СК- -ДСК- Горад - гарадскі гкхзжш -СК- Гск Кск Хск Зск Жск шск Таджык - таджыкскі Геаграфічныя назвы Выключэнні: славацкі, калмыцкі, турэцкі.

• 
  Слайд 13

  Правапіс складаных прыметнікаў:

  Разам: Утвораныя са славазлучэннняў наз+прыметнік, наз+лічэбнік, наз+займеннік. (Правабярэжны) Абазначае пастаюнную якасць: вечназялёны. Асобна: Дробна паколатыя дровы. Паколатыя (як?) дробна дрэвы З первай часткай –дробна-, -шмат-: мнагазначны, шматбаковы. Геаграфічныя назвы – словазлучэнні: Далёкі Усход – далёкаўсходні. Ад скл. назоўніка.: жалезабетон – жалезабетонны, летапіс – летапісны.

• 
  Слайд 14

  Праз злучок пішуцца наступныя прыметнікі:

  1. Давід-гарадоцкі, Буда-кашалёўскі, генерал-губернатарскі. 2. Утвораныя ад двух ці трох раўнапраўных прыметнікаў: беларуска –русскі слоўнік. 3. Колеры і адценні: светла-карычневы, шэра-белы. 4. Словы: паўночна-заходні, і другія напрамкі свету. Геаграфічная назва з часткай усходне- і інш.: Заходне –Сібірская нізіна. 5. Паўтарэнне аднаго слова.

• 
  Слайд 15

  Я создам свой слайд