Презентация на тему "Арслңгин Арг Улан Хоңһр Арг Манзин Буурита әәх догшн Маңна хаанла бәәр бәрлгдсн бөлг" 8 класс

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  Кичәлин төр: «Арслңгин Арг Улан Хоңһр АргМанзинБууритаәәх догшнМаңна хаанлабәәр бәрлгдсн бөлг»

• 
  Слайд 2
  

  Кичәлин йовуд: (хальмгүлгүр) «Залуһин зөргәс Yүл бутдг»

• 
  Слайд 3
  

  Бумбин орн

• 
  Слайд 4
  

  Влади́мирАндре́евичФаво́рский (1886—1964) — русский, советский художник, мастер портрета,ксилографии и книжной графики, искусствовед,  живописец-монументалист, скульптор, педагог и теоретик изобразительного искусства, писатель. Автор иллюстраций эпоса «Джангр»

• 
  Слайд 5
  

  Җаңһрин (эклц) баатрмуд

• 
  Слайд 6
  

  Yглинкөдлмш: үрә цагт - һурвн наста мөрн нәгр алтнширә- золотой трон җодвин цаасн - листы молитвенника тархаму - плешивый ахукехшив - төртән авхшв хашрмөңгн - серебряный (седло)

• 
  Слайд 7
  

  Маңна хан Җаңһрас юкенигсурна?

• 
  Слайд 8
  
• 
  Слайд 9
  

  Маңна хан Җаңһрас юкенигсурна?

• 
  Слайд 10
  

  Адаптированнтекстлтаньлдлпн. Текст умшлһн. Җаңһрахн доландуңһра күцәд сууснцагтНәрн Улан гидгбаатрирнә. Тер баатрӘәх ДогшнМаңна хаанаэлч, Нәрхн зеердмөрәр ирәд, Җаңһрин баатрмуддундирҗ суув. Нәрн Улан босад, эзнбогдҖаңһрт келнә: «Мана аргМанзинБуурлтаӘәх ДогшнМаңна хан ним зәрлг илгәв: «АрнзлЗеердән, Ah Шавдлан, Орчлңгин Сәәхн Миңгиянан, СанлынБуурлһалзнан болнАрслңгинAрг Улан Хоңһран өгтн. Эсөгдг юмнболхла, эсрң үр сариннәәмн шинәс давулдгболхла, арвнһурвн бум цергәр ирәд, Бумбиноричндиилнәв». ЭзнбогдҖаңһр Күңкән АлтнЧееҗәс сурна: «Өгхлә, яһна гилт, өгл угабәәхлә, яһна гилт?» К.АлтнЧееҗ, иимхәру өгнә: «Тана эцкхөртәдән, хармөрнь долатад, Apr МанзинБуурлүрә цагт, Әәх ДогшнМаңна хаанлабәәр бәрлдсн билә. Тана эцкYзң алдр хан һурвн зуншававад, әрә әмтә һарла, Хармөрнь әрә хатрлтаһарла. Yзң, алдр хан танасхойрхолванүлү армчбилә. Әәх ДогшнМаңна хан тана эцкәс арһта һарла, мөрнь бас әрә тавллһта һарла. Та ода чаднуйт, аль угайтгиҗ саңнав». Тер цагт А.А.У. Xoңhp босадкелв: «Хәр һазрт оч Aphcн, туләнә кун болҗ заргдхинормд Әгр Харбулгинкөвәд Aahцусанасхлцнав» - гив.

• 
  Слайд 11
  

  Җаңһр Нәрн Уландкелв: «Сурулсиньөгнәв.Ah Шавдлхатиг, Миңгияниг, Буурлһалзниг болнАрнзлЗеердигйовулнав, зугХоңһриг йовулҗ болшуга, эврән бийньирәд автха». Нәрн Улан зөвән авадхәрв. АрдньҖаңһр баатрмудткелнә: «Хоңһриг бәрәд күлтн!».ЗугСанлкүллцхәр седҗәхш: «Маднарвнхойрбаатрмуднег-негндән әмән негдүлҗ андһар өгләвидн.Хоңһриг бәрхлә, муурадирхләрн,Xoңhp маднигдуудх, тер цагтөгсн андһаран биднсанад, өөрән бәәсн баатрмудыгавадшивхүвидн». СанлApг Улан Хоңһриг орһдулдhap гив. Хоңһр ОцлКөк һалзнан мордадйовв. Миңгиян АрнзлЗеердиг, Буурлһалзниг көтләдhapв. Хаалһдан энХоңһрла харһна.Xoңhp АрнзлЗеердигсурна. «БиӘәх ДогшнМаңна хаанлабәәр боладмедлцсүв» - гинә.Миңгиян «Зеердән өгн гихлә, алдрҖаңһрин зәрлг яахв, Өгл угабән гихнь, үүнә уульндуудадэрсигяахв» - гиҗ санад, доланхонгтХоңһриг ардандахулна. Миңгиян АрнзлЗеердигХоңһрт өгв.Хоңһр күлг деерән сууһад, Шилтә уул тал довтлв. ТендэнбаатрӘәх ДогшнМаңна хаанадөчн хойр бум цергаашхиньүзв. АрнзлЗеердән шарһ дааһнд хүврәһәд, бийньмутархакөвүнд хуврәд, баатрмудынкелсиньсоңсв. Тер баатрмудШикрдаланкөвәд бәәсн Ширкгиннутг, КиитнХартеңгсин көвәд бәәсн Гүзән Гүмбин нутг, Хоңһрин нутгдәәлхәр күүндҗ йовна. Xoңhp теднә күүндә соңсчкад, икгидгәр уурлв, араньтачкнад, арвнхурһнь альхнталньатхлдад, әәв балтанhapһҗ авад, хортнабаатрмудурдәврв.Тугчигцогҗ унһаһад, тугиньбулаҗ авад, Мөңгн Цаһан уулурһарад зулв. ШовтХарбаатрәәв балтарнХоңһриг ардаснькуцәд цокв. Хоңһр Мингияндирәд,oһтp улан тугигҖаңһрт белгкург гиһ9д, хәрү бәрлдәнд о'рв. ШовтХарбаатригмөрнәснь унһаһад, эмәләснь шувтлад, уулын ора деерхайв. Нәрн Улан гидгбаатригмөрн деерньцокад, мериннь дел тевруләд йовулв.

• 
  Слайд 12