Презентация на тему "Алфавит" 1 класс

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  Дарснан к!ул: Алфавит. Дарснанметлеб:Таниш апIуб баяр-шуба алфавитдихьди - Табасаран чIалнан алфавит, сифте вуди табасаран ч!алниинди «Букварь» ва жара учебникар дюзмиш гъапу!ур фуж вуш аьгъю ап!уб. -Улупуб швнуб ачухъ сеснандар ва швнуб ачухъ дару сеснандар гьярфар вуш. -Марцциди бик!уз ккун ап!уб.

• 
  Слайд 2
  

  Дарснан гидишат: Биц!идар тешкил ап!уб Гьамустин хаир ибшри, биц!идар! Ккудубшу дарс текрар ап!уб: А) Мелзнан ляхин: 1.Фтиз к!уру ачухъ сесер ? 2. Швунб ачухъ гьярф а ва швнуб сес а? 3. Фтиз к!уру ачухъ дару сес? 4. Бик!баъ дурар швнуб гьярфниинди улупура? 5. Алфавитдиъ айи 33 ачухъ дару гьярфари, швнуб сес улупура? Б) Хусуси ляхин 1. Карточкйирихьди ляхин ап!уб. 2. Доскайихь ляхин ап!уб. (фонетический разбор ап!уб гафарин: гъвандккар, юлдаш) 3. Гафарин ляхин. (гьаму гафариз омонимар агай)

• 
  Слайд 3

  Омонимы:

  Гаргар (зенг йивру) гаргар (кюкю)

• 
  Слайд 4
  

  Жилар (инсанар) жилар (мулкар)

• 
  Слайд 5
  

  Сив (хифран) Сив (дагъ)

• 
  Слайд 6
  

  Зимз (гьяшарат) зимс (йимишдин гьар)

• 
  Слайд 7
  

  3.Ц!ийи дарс: Алфавит А - Тук,тук,тук……. М-Фуж вуйик!ан, баяр-шубар? С - Салам аьлейкум ! Биц!и дустар. Учвус аьгъяйк!ан узу фуж вуш? Б- Ав, ав сюгьюрчи . С - Ярхла рякъди дуфназа, биц!идар, эргназа. М - Деэй йиз устлихъ ва эргвал йивай . С - Узуз махъвар гизаф ккунидар вузуз, хъа гизафсира эргвал йивруган. Учвуз махъвар аьгъяйк!ан ? Б - Ав, гизаф аьгъячуз. Ккундуш гьяйванатарикан, ккундуш дуланажагъдикан, сюгьриндар ва гьац!ира жарадар. С - Йипай узуз, узу учвухъ хъпехъуза . А - Сюгьюрчи деъру устлихъ ва ахуру. М - Биц!идар, сюгьюрчи гъахну, лигухьа фу ухьуз дугъу чан таврайиъ гъабхнуш. М - Дугъан таврайиъ айиб махъв ву. М - Узуз му махъв аьгъязуз, ккундуш кидибтидиза учвуз, хъебехъай! Махъв шикларинди ктибтуб.

• 
  Слайд 8
  

  Махъв «Алфавит» Гъахьну- гъхьундар саб вилаятдиъ сюгьюрчи.

• 
  Слайд 9
  

  Дегьзаманайиъ хлинццар кайи гьяйвниинди, халкьариз гьярфар пай ап!ури, жилилан сюгьюрчи илт!ик!ури гъахьну.

• 
  Слайд 10
  

  Сюгьюрчи Табасарандилантина т!ирхурайиган, дугъан гьюрбйирин саб п!ип! дагъдин к!ак!нахъ хъабсну, ч!ябгъюру

• 
  Слайд 11
  

  Гьюрбйирин гъяч!ябгъю п!ип!наан,гамдиан исина хулазди ахьру гьарфар.

• 
  Слайд 12
  

  Му хулаъ яшамиш шулайи сар аьлим . Дугъан ччвур ву Темирхан Шалбузов

• 
  Слайд 13
  

  Дугъу ихь алфавит ва сабпи «Букварь» 1932-пи йисан ва жара учебникар дюзмиш гъап!ну.

• 
  Слайд 14
  

  А- Сюгьюрчи нивк!’ан уягъ гъаши. С- Вай, вай….Узу гъаахнуйки, биц!идар. Учв махъв гъийибкундарзуз, багъши ап!инай. Ва учвуз махъв ктибтуз к!ваъ айиз,хъа вахт имдариз, гъушза узу. Вахт ву, вахт…. М-Чухсагъул уччвуз, учу к!ваин дап!ну гъюб’ин. С-Баркаллагь,биц!идар. Б-Баркаллагь. А-Сюгьюрчи аьгъюру, амма фу вуш к!аълан гъубшу. Лигуруш, алфавит.

• 
  Слайд 15
  
• 
  Слайд 16
  

  §35. Алфавит. Ухьу зиихъ дулхнайиганси, улхруган сесер гафариз сат!и ап!ури улхурхьа, хъа бик!руган, гьадму сесер гьярфариинди улупурхьа. Саб ч!алназ хас вуйи вари сесер улупурайи гьярфар кьабул дап!найи къайдайинди дивбаз алфавит к!уру. Табасаран ч!алнан алфавитдиз 46 гьярф дахил шулу. Дурарикан 12 гьарф ачухъ сеснандар ву , 32 ачухъ дару сеснандар ву , хъа 2 гьярфнан сес адар. Алфавит к!ваъланди аьгъяди хьуб ужу ву. Гьар жюрейин словарар, адмийирин фамилйир ва ччвурар ади сиягьар, библиотекйириъ китабарин каталогар алфавитдин къайдйир уьрхюри дик!уру.

• 
  Слайд 17
  

  Ъ(ижми ишара) табасаран ч!алнаъ ишлетмиш ап!уру: 1.Ктикьу гьярфар(гъ,къ,хъ) дюзмиш ап!бан бадали; 2.Дюднин к!алхандиан гъюрайи гьамзайин сес улупбан бадали(беъли, сяъти, хилиъ, гьариъ); 3.Урус ч!алнаан ихь ч!алназ дуфнайи (съезд, подъезд, объявление)гафариъ. Ь(гъюдли ишара) ихь ч!алнаъ: 1.Ктикьу гьярфар аь,уь,гь,хь,кь дюзмиш ап!бан бадали; 2.Урус ч!алнаан ихь ч!алназ дуфнайи гафариъ айи бязи сесерин гъюдливал(тетрадь, лагерь) улупбан бадали. 3.Урус ч!алнаан ихь ч!алназ дуфнайи гафариъ ачухъ дару сеснан гьярф( Ильич, почтальон) жара ап!бан бадали, ишлетмиш ап!уру.

• 
  Слайд 18
  

  4.Ц!ийи дарс мюгькам ап! 160 пи илч!ихуб. ( Исихъ тувнайи гафар, алфавитдин къайда уьбхюри, ичв тетрадариъ дик!ай.) Арфани, беъли, гъавах, гъют!рахьим, гьюл, дестег, диф, инженер, интернат, Москва, насос, океан, Рамазан, сиргъа, суфат, тарих, уьзур, фургъун, Ярали, ясли. Ц!ийи гафар: Сюгьюрчи- волшебник Гаму- камин Гъвах- сушеное Дестег- коса Тарих- история Фургъун – телега Сиргъа- серьги Тавра- мешок

• 
  Слайд 19
  

  Гафарин диктант: Табут, жихир, ц!а, юк!в, к!ул, гату, хьад,ч!вул, аьряба, ранда, эбелцан, шагьур, лаваш, эпел, ягълир, заз,ихтияр, ек!в,мурта, ц!ар, кьил.

• 
  Слайд 20
  

  1.Ликар ибариин к!ул улариин. 2.Варж ккуртт алди,сабдик седеф ктарди. 3.Лизи чарли жилар ккеркна . 4.Чру ук!аригъ уьру ц!ик!вар . 5. Биржус даршлу аьхю гьлав. 6. Гвач!чинган-юкьуб лик,лисунган-кьюб лик, хябяхъган-шубуб лик. 7. Жан –гак!авлин,суфат –гюзгдин,алдаршра нефес ипру гьарай-сес.

• 
  Слайд 21
  

  5. Дарснан аьхир: А)Дарснан натижа Б)Биц!идариз кьиматар. В)Хулан ляхин § 35 162 пи илч!ихуб.