Содержание
-
Идеал газ. Молекулалы-кинетикалықтеорияныңнегізгітеңдеуі. Молекулалықорташаквадраттықжылдамдығынаесептершығару
-
Идеал газ
Идеал газ дегеніміз – молекулалары шексіз аз көлем алатын серпімді шариктер болып табылатын және өзара әрекеттесуі тек олардың бір-бірімен тікелей немесе ыдыстың қабырғасымен соқтығысуы кезінде ғана білінетін газ болып табылады. Есептеулерді жеңілдету үшін МКТ нақты газдардың қарапайым физикалық моделі –идеал газ моделі енгізілді.
-
Молекулалалы-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуі
-
Молекулалы-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуі: Ол макро және микродүниелерді байланыстырып тұр; Тәжірибе арқылы алынған барлық газ заңдарын теориялық жолмен алуға мүмкіндік береді; Ол микроәлемде өтіп жатқан процестер жайлы ақпара береді.
-
Температура - идеал газ молекуласыныңорташакинетикалықэнергиясыныңөлшемi
Барлықгаздаржылу тепе-теңдiгiкезiндетемператураларыбiрдейболады. Молекулалардыңжылулыққозғалысысөзболғандықтан, температуранымолекулалықдеңгейдегiфизикалықшамаларарқылыжазукерек. Бұндайшамаретiндемолекуланыңiлгерлемелiқозғалысыныңкинетикалықэнергиясыналуғаболады. θ=pV/Nқатынасытемператураданбасқаештеңедентәуелдiемес, энергетикалық температура. ОлДжоульменөлшенеді. Бізтемперутаруаныградуспенөлшеугеүйреніпкеткенбіз. Сондықтанэнергетикалықтемперутаражәнеградуспенөлшенетін температура өзаратікелейбайланысты:сондықтаноны Ттемператураныңбiрден-бiрөлшемiретiндеқарастыруғаболады. θ = kТнемесеpV/N = kT, (1) мұндаk – Больцман тұрақтысыдепаталатынпропорционалдықкоэффициентi. (1) теңдiгiменанықталатын температура терiсшамаболуымүмкiнемес. Сондықтанолабсолюттi температурадепаталады.
-
Температураныңабсолюттiнөлi (Т = 0) депмолекулалыққозғалыстардыңтоқтағанкезiн (E = 0) айтады. Бұлтабиғаттағыеңтөмен температура. Осы анықтаманегiзiндеағылшынғалымыУ.Кельвинтемператураныңабсолюттiшкаласыұғымыненгiздi. Бұл шкала бойынша температура абсолюттiнөлденбастапсаналадыжәнеоныңбөлiктерi Цельсий шкаласыныңградусынатең. АбсолюттiT температура мен Цельсий шкаласыбойыншаtтемператураныңарасындағыбайланысТ = t+273 теңдiгiменберiледi. ХБЖжүйесiндеабсолюттi температура кельвинменөлшенедiжәнеолКәрпiменбелгiленедi. Бiр кельвин Цельсий шкаласыбойыншабiрградусқатең (1 К=1oС). (1) өрнегiнмолекулалық-кинетикалықтеорияныңPV/N=2/3 түрiндегiнегiзгiтеңдеуiментеңестiрiп (2) Осылайша, абсолюттi температура газ молекулаларыныңжылулыққозғалысыныңорташакинетикалықэнергиясыныңөлшемiболыптабылады.
-
Идеал газ молекулаларының ілгерлемелі қозғалысының орташа кинетикалық энергиясының осы мәнін молекулалы-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуіне қойып, аламыз. Бұл молекулалы-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуінің жазылуының тағы бір түрі: теңдеуінен бірдей температура мен қысым кезінде газдың тең көлемдеріндегі молекулалар саны бірдей болатыны шығады. Бұл- Авогадро заңы.
-
Газ молекуласыныңжылдамдығы.
Газ температурасыбелгiлiболса, ондаоныңмолекуласыныңқозғалысыныңорташатүзусызықтыжылдамдығынесептеугеболады. теңдеуiменорташакинетикалық энергия анықтамасынантеңдiгiментеңестiрiпжылдамдықтыңорташа квадраты үшiнкелесiөрнектiаламыз: . Бұлшамаданалынғанквадраттықтүбiрорташаквадраттықжылдамдықдепаталады:
-
Менделеев-Клапейрон теңдеуі
Молекулалықкинетикалықтеорияныңнегiзгiтеңдеуi p қысым, VкөлемжәнеT температура арасындабайланысорнатуғамүмкiндiкбередi. Бұндайбайланыстыжазатынөрнеккүйтеңдеуiдепаталады. Егер газ молекуласыконцентрациясыныңөрнегiнn=N/V=mNA/VMтүрiндеалса, ондаp=nkTтеңдiгiненмынаушығады: pV = mkNAT/M. Больцмантұрақтысыныңk Авогадро санынаNAкөбейтiндiсiнуниверсал газ тұрақтысыдепатап, Rәрпiменбелгiлейдi: R = k NA = 8.31·103Дж/(кмоль·К). Бұленгiзiлген R тұрақтынытағы да пайдаланыпкезкелгенмассасыmүшiн идеал газ күйiнiңтеңдеуiналамыз: pV = mRT/M. БұлМенделеев-Клапейронныңкүйтеңдеуiдепаталады.
-
Есептер шығару
1. Радон ваннасына көлемі 1 суда радон атомдары бар. Судыңқаншамолекуласынарадонныңбір атомы сәйкескеледі? 2. Егер газдың бір молекуласына су молекуласысәйкескелсе, ондакөлемі 0,5л бөтелкедегілимонадтакөмірқышқыл газының қандай m массасы ерітілген? (2,2 мг) 3. Қалыпты жағдайдағы газ молекуласының орташа арақашықтығын анықтаңдар. (3,35нм)
-
4. Егер абсолют температурасын 30% -ға азайтса, онда неон атомының орташа кинетикалық энергиясы қанша есе өзгереді? (1,43 есе кемиді) 5. Оттек молекулаларының қайсыбір температурадағы орташа квадраттық жылдамдығы 460 м/с. Осындай температура кезінде азот молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы қандай болады? (492 м/с) 6. Қайсыбір газдың 296 К температурадағы орташа квадраттық жылдамдығы 480 м/с. Осы газдың 10 г массасында қанша молекула бар? ()
-
7. Қысымы Па ауаныңтығыздығы 1,29 . Ауамолекулаларыныңорташаквадраттықжылдамдығынесептеңдер. (482 м/с) 8. Температурасын -тан-қадейінарттырғанда су буымолекулаларыныңорташаквадраттықжылдамдығықаншапайызғаартады? (48%)
-
Тест тапсырмасы
№1. Идеал газдықыздырғандамолекуланыңорташаквадраттықжылдамдығы 4 есеартса, газдыңабсолюттіктемпературасықалайөзгереді? а) 2 есеартады в) 4 есеартады с) 8 есеартады д) 16 есеартады е) 12 есеартады №2. Өзгермейтінконцентрацияда идеал газ молекулаларыныңорташаквадраттықжылдамдығы 3 есеартса, газдыңқысымықалайөзгереді? а) 9 есеартады в) 3 есеартады с) 3 есекемиді д) Өзгермейді е) 9 есекемиді №3. Төмендекелтірілгентеңдеулердіңқайсысы идеал газдың молекула-кинетикалықтеориясыныңнегізгітеңдеуіболыптабылады? а) в) с) д) е) №4. Идеал газдыңішкіэнергиясықайшамағатәуелді? а) қысымға в) көлемге с) температураға д) газ массасына №5. Қандайтұжырым МКТ-ң негізгіқағидаларынажатпайды? а) заттарбөлшектердентұрады; в) бөлшектерхаостықозғалыстаболады; с) бөлшектербір-біріменәсерлеседі; д) молекулалардыңмассасы мен өлшемі аз е) жауаптардыңарасындадұрысыжоқ
-
№6. T=267 К температурасы Цельсий шкаласыбойынша қандайтемпературағасәйкес? а) 540 в) 6 с) -6 д) -540 е) дұрысжауабыжок. №7. Идеал газдыңқандай х параметрінформуласыменанықтауғаболады? а) көлем в) қысым с) температура д) молекулаларконцентрациясы е) молекулалардыңорташаквадраттықжылдамдығы №8. Авогадро тұрақтысы: а) NA≈6·1023моль-1. в) NA≈0,6·1023моль-1. с) NA≈6·1023моль. д) NA≈1,38·1023моль-1. е) NA≈8,31*1023моль-1. №9. Газдыңабсолюттіктемпературасын 3 есеарттырсамолекулалардыңорташаквадраттықжылдамдығықалайөзгереді? а) 3 есекөбейеді в) 9 есекөбейеді с) 6 есекөбейеді д) есекөбейеді е) 2 есекөбейеді №10. Герметикалықжабықыдыста су және су буы бар. Суды қыздырғанда су буымолекулаларыныңконцентрациясықалайөзгереді? а) артады в) кемиді с) өзгермейді д) бастапқыдакемиді, кейінартады е) бастапқыдаартады, кейінкемиді
-
Үйге тапсырма
§4.5 Идеал газ. Молекулалы-кинетикалықтеорияныңнегізгітеңдеуі. (Физика 10-сынып) Есептер шығару: №9 өзіндік жұмыс 1-нұсқа.
Нет комментариев для данной презентации
Помогите другим пользователям — будьте первым, кто поделится своим мнением об этой презентации.