Презентация на тему "Эпидемиологические статистические данные, используемые в анализе"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  “Астана медицина университеті” АҚЭпидемиология және инфекциялық аурулар кафедрасы

  ПРЕЗЕНТАЦИЯ Эпидемиологиялық талдауда қолданылатын статистикалық әдістер Орындаған:Үсен А.Р Тексерген: Ильясов Б.Б Топ: 322 ЖМ Астана 2015ж

• 
  Слайд 2

  Жоспары

  I.Кіріспе Ретроспективтіэпидемиологиялық талдау. II.Негізгі бөлім Эпидемиологиялық әдіс Эпидемиологиялық талдауда статистикалық зерттеу әдісінің рөлі Статистикалық эпидемиологиялық белгілер III.Қорытынды бөлім IV.Қолданылған әдебиеттер

• 
  Слайд 3
  

  Ретроспективтіэпидемиологиялық талдау (РЭТ) - бұл болашақта эпидемияға қарсы жұмыстарды жоспарлауүшін барлық қажетті мәліметтерді алуға диагностикалық әдістемелердің (логикалық және статистикалық) көмегімен жүргізілетін ұзақ уақыт аралығындағы эпидемиологиялық жағдайды зерттеу. РЭТ-дың мақсаты тұрғындарды эпидемияға қарсы қамтамасыз етуміндеттерінанықтау үшін қажетті мәліметтерді алужәне аса маңызды инфекциялардыалдыналуға бастыбағыттарды таңдау болыптабылады.

• 
  Слайд 4

  Ретроспективтіэпидемиологиялық талдаудыжүргізудің кезеңдері

  РЭТ-дың алғашқы кезеңі оның бағдарламасын түсініп және өңдеу болыптабылады. Зерттеубағдарламасы дегеніміздіретроспективтіталдаукезіндеміндеттердіжәне оны жүргізудің кезеңдерін анықтау дептүсіну керек. Талдаудың жекебағыттарының көлемі қызмет атқаратын тұрғындар арасындағы эпидемияға қарсы жұмыстардың арнайыміндеттеріне, жұқпалы аурулартуралыақпараттардың сипатынажәне мүмкін болатынсебептеріне, әр түрлі тұрғындар топтарыарасындағы эпидемиялық процескеәсер ететінфакторлар мен жағдайлардың деңгейіне байланыстыөзгеріп отырады.

• 
  Слайд 5
  

  Эпидемиология – бұл инфекциялық аурулардың туындау себебін, таралу заңдылығын зерттейтін және оларға қарсы күресіп, алдын алу жұмысын жүргізетін медицинаның бір саласы. Эпидемиологияның дамуында 3 эра бар: санитарлық статистика инфекциялық аурулардың эпидемиологиясы барлық аурулардың эпидемиологиясы

• 
  Слайд 6
  

  Санитарлық статистика – бұл адам ауруының негізгі себебі анық болмағанда, оны миазм теориясымен байланыстырған: су, ауа және жердің залалды әсерінен улану. Аурудың таралуының алдын алу және ауру ошағына қарсы іс-шараларды ұйымдастыру үшін аурушаңдықты тіркеу қажет болды. Микробиология дамуымен қатар инфекциялық аурулардың эпидемиологиясы да дамыды. ХХ-шы ғасырдың ортасында эпидемиология енді барлық аурулардың дамуын және себептерін зерттей бастады. Бұл даму «қара жәшік» теориясы болып аталды, яғни ішкі әсері бар «кіріс» (вход)- деп қаралса, ал аурудың дамуын «шығыс» (выход)- деп қараған, бірақ объектінің ішінде болып жатқан процесс бізге беймәлім

• 
  Слайд 7
  

  Эпидемиологиялық әдіс – эпидемиялық процестің себеп – салдарлы байланысын анықтауда пайдаланылатын әдістемелік тәсілдер мен амалдардың жиынтығы; басқаша айтқанда, ол –жұқпалы аурулардың пайда болу себептерін, берілу, таралу механизмдерін анықтау және эпидемиологиялық жағдайды бағалауда қолданылатын әдістердің жиынтығы. Инфекция ошағын бақылау мен тексеру кезінде жиналған мәліметтерді эпидемиологиялық талдау мен құрастыру және мәліметтерді жан – жақты математикалық статистика әдістерімен тексеріп дәлелдеу эпидемиологиялық әдістің негізгі бөлігі болып саналады. Ол – қорытынды түрдегі эпидемиологиялық диагностика деп аталатын эпидемиологияның бір бөлігі.

• 
  Слайд 8
  

  Статистикалық зерттеу әдісі Эпидемиологиялық жағдайды, атқарылатын эпидемияға қарсы және алдыналушараларының тиімділігін сан арқылы бағалау. Сырқаттанушылық деңгейінің дұрыстық дәрежесін сандық бағалау, індетке қарсы және алдын алу шараларының тиімділігін анықтау,эпидемиялық процестің уақыт кеңістік бойынша дамуын бағалау, сонымен қатар құбылыстың себептік – салдар байланысының өзара қатысттылығын бағалау. Жиналған материалдыстатистикалық тексеруденөткізу әртүрлі құбылыстарға дұрыс баға беру үшін қажет, оның эпидемиялық процестің уақыт, кеңістік бойыншаәртүрлі топтардағы (жасы, жұмыс стажы, кәсібі және т.б.) көрінісін, даму барысынбағалауда маңызы зор. Статистикалық толық қорытынды әдетте санмен (абсолюттікжәне салыстырмалы) сипатталады. Оларсандыкесте, графикалық бейне, диаграмма, картограмма және басқа түрде көрсетіледі.

• 
  Слайд 9
  

  Статистикалық эпидемиологиялық белгілер: Сапалық Сандық

• 
  Слайд 10
  

  Эпидемиялық процестің сапалық және сандық сипатынаәсер ететінфакторлардың жұқпалы аурулардың әр түрлі нозологиялық түрлерінде өзіндік арнайыерекшеліктері бар. Ішекинфекцияларытоптарындаэпидемиологиялық маңыздылығы бар нысандардың санитарлық-гигиеналық жағдайын сипаттайтынфакторлар аса маңызды рөл атқарады. Тынысалужолдарыинфекцияларындаұжымдық иммунитеттің деңгейін және тұрғындардың иимунологиялық статусынбақылау аса маңызды рөл атқарады.

• 
  Слайд 11
  

  Эпидемия барысының сандық белгісі Сырқаттанушылықтың деңгейі (тасымалдаушылық, өлім – жітім, дерттік) Осы көрсеткіштердің динамикасының өзгешелігі Маусымдық көтерілулердің үдемелі қарқындылығына қоса, осы көрсеткіштердің жыл ішінде бөлінуінің өзгешелігі. Ошақтылық ( пайда болу уақыты, бір уақытта пайда болған ошақтар саны, уақыт аралығында ошақтардың пайда болу динамикасы, жекелеген және көптеген аурулары бар ошақтарды бөлу).

• 
  Слайд 12
  

  Эпидемия барысының сапалық белгілеріне: Аймақ бойынша ( зерттеудің міндеттеріне байланысты әлемде, мемлекет ішінде немесе оның жеке аумақтарында, республикада, аймақта, ауданда және де жеке елді мекен ішінде) Әр түрлі тұрмыстық, этникалық және халықтың басқа топтары бойынша науқастарды (тасымалдаушыларды, өлгендерді) бөлу жатады. Қала және ауыл халқы арасында Әр түрлі жас топтары бойынша (0-6 жас, 7-14 жас, 15-19 жас және ересектер) Жынысы бойынша Әр түрлі кәсіби топтар бойынша

• 
  Слайд 13
  

  Эпидемиологиялық зерттеу түрлері Эксперименталдык Обсервациялық

• 
  Слайд 14
  

  Обсервациялық зерттеуде болып жатқан құбылыстарға ешқандай іс-әрекет жасамай, тек бақылау жүргізіледі . Ол 2 түрге бөлінеді: а) анализдік( сараптау) - оған жағдай бақылау, когорттық зерттеу жатады. Этиология, себеп-нәтиже байланысы және болжам зерттеледі. Сол сияқты, ауру ағымына ешқандай іс-әрекет жасамай сырттай бақылау жасау арқылы гипотезаның орындалу мүмкіндігі бағаланады. б) сипаттау- бір жағдайды сипаттау, бірнеше жағдайды сипаттау, көлденең зерттеу жатады. Аурудың дамуына бақыланбайтын факторлардың әсері зерттеледі.Әр түрлі гипотезалар жасалады. Жеке жағдайды сипаттау: -емдеудің алғашқы сатыларында ғана қызығушылық тудырады -сирек кездесетін ауру кезінде ақпарат көзі болуы мүмкін Бірнеше жағдайды сипаттау: - салыстыру топтарынсыз ашық зерттеу - емнің нәтижесі жөнінде жақсы сипаттама береді, бірақ оны дәлелдемейді -ауру ағымының заңдылығын оқытуға мүмкіндік береді -негізгі кемшілік – салыстыру тобының жоқтығы

• 
  Слайд 15
  

  Экспериментальдық клиникалық зерттеулер кісілерге жасалады.Эксперименттің барлық шарттары хаттамада беріледі. Экспериментальдық клиникалық зерттеулер 2 -ге бөлінеді:   1) Бақыланатын түрі- бақылау және тәжірибе топтары болады. Дәлелділіктің дәрежесін арттыру үшін бақылау тобындағылардың клиникалық нәтижесі тәжірибе тобының нәтижесімен салыстырылады.   2) Бақыланбайтын түрі- бақылау тобы болмайды. Ауру ағымы кезіндегі клиникалық ақпараттар жиналады Бақыланатын түрі 2-ге бөлінеді: а) рандомизирленбеген б) рандомизирленген- бір жақты жасырын,екі жақты жасырын, үш жақты жасырын, мультицентрлік болып бөлінеді.  

• 
  Слайд 16

  Қорытынды

  Эпидемиологиялық әдіс – эпидемиялық процестің себеп-салдарлыбайланысынанықтауда пайдаланылатынәдістемелік тәсілдер мен амалдардың жиынтығы; басқаша айтқанда, ол – жұқпалы аурулардың пайда болу себептерін, берілу, таралумеханизмдерінанықтау және эпидемиологиялық жағдайды бағалауда қолданатын әдістердің жиынтығы. Сонымен, эпидемиологиялық зерттеулердестатистикадақолданылатын жалпықабылданған статистикалық көрсеткіштер қолданылады.Оның негізгілеріабсалюттісандар, интенсивтікөрсеткіштер және орташашамаболыптабылады. Ерекшеліктерінебайланыстыэкстенсивтікөрсеткіштерді, көрнекіліктің салыстырамалысанын, қарым-қатынас көрсеткіштері және стандартталған көрсеткіштер

• 
  Слайд 17

  Қолданылған әдебиеттер

  1. Әміреев С.Ә, Темірбеков Ж.Т. Эпидемиология. Т.1. Жалпы эпидемиология. – Алматы: Ғылым, 2000.- 551 б. 2. Әміреев С.Ә., Момынов Т.Ә., Черкасский Б.Л., Оспанов К.С. Жұқпалы аурулардың стандарттық анықтамасы және атқарылатын шараларалгоритмдері. 1 т. Алматы, 2009. 3. Амиреев С.А. Эпидемиология. 2 т. Алматы, 2002. 4. Черкасский Б.Л. Руководство по общей эпидемиологии – М.:Медицина, 2001. – 560 с.