Презентация на тему "ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІГистология кафедрасыС Ө ЖТақырыбы:Сомалық жасушалардың репродукция әдістері"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІГистология кафедрасыС Ө ЖТақырыбы:Сомалық жасушалардың репродукция әдістері

  Орындаған:Батырхан Жаңыл 2-004 топ Қарағанды 2016ж.

• 
  Слайд 2
  

  Бүкілтіріағзалардыңкөбеюгебейімділігіажыратылмасбейімділікболыпсаналады. Олардыңбұлортаққасиетіжасушалықбөлінуменқамтамасызетіледі. Жасушаныңжарықдүниегекелуіненкелесіеншілесжасушалардыңтүзілуінедейінгітіршілігіжасушалықайналымдепаталады.

• 
  Слайд 3
  

  Жасушалықайналым бөлінугедаярлық - интерфаза бөлінуүдерісі - митоз

• 
  Слайд 4
  

  Интерфаза кезіндежасушаларөсіп, энергия АТФ жәнежұғымдызаттартүріндежинақталады, органоидтар саны артады. Пісіпжетілген, бөлінугедаяржасушаныңәдеттеядросыіріболады. Еселенуүдерісішамаменинтерфазаныңортасындаөтеді. Интерфазаныңсоңындажәнебөлінебастағанкездежасушадахромосомаларболады, олардыңәрқайсысындаекі-екіден ДНҚ молекулаларыорналасады.

• 
  Слайд 5
  

  Жасушалардыңбөлінугедайындықкезеңінде, сонымен катар митоз барысындабіріненсоңбіріжүретінжәнеөзарабайланыстыпроцестержиынтығынмитоздық цикл депатайды, олтіршілікциклініңбірбөлігінқұрайды.

• 
  Слайд 6
  

  Митоздықбелінукезіндебірдиплоидтіжасушадан (2п) генетикалық материалы теңдейбөлінгенекідиплоидтіжасушатүзіледі. Митоз төртфазадантұрады:

• 
  Слайд 7
  

  Жасушаның ДНҚ синтезінедайындықкезеңі ОлG символыменбелгіленеді. Бұлкезеңдежасушада РНҚ мен нәруыздардыңсинтезіжеделтүрдежүріп, ДНҚ биосинтезінеқатысушыферменттердіңбелсенділігіжоғарылайды. GGjфазасыаяқталғансоң, жасушада ДНҚ синтезіжүреді; ДНҚ молекуласыныңредупликациялануыбелгілібіртәртіппенжүреді.

• 
  Слайд 8
  

  ДНҚ аштезініңаяқталуы мен митоздыңбасталукезеңі (G2) ДНҚ синтезініңаяқталуы мен митоздыңбасталукезеңіG2 фазасыдепаталады. Бұлкезеңдежасушаныңмитозғадайындығытолықаяқталады. Митоздықбөлінужүзеге асу үшінжасушағабасқа да дайындықпроцестеріқажет, яғннжасушаорталығының 2 еселенуіжәненәруыздарсинтезі, оларданжасушаныңөсуінаяқтайтын ахроматин жіпшелеріқұралады. Жасушада митоз процесібасталғанда, жасушаныңфункционалдықбелсенділігіөзгереді.

• 
  Слайд 9
  

  Бүкілтіріағзалардыңкөбеюгебейімділігіажыратылмасбейімділікболыпсаналады. Олардыңбұлортаққасиетіжасушалықбөлінуменқамтамасызетіледі.Жасушаныңжарықдүниегекелуіненкелесіеншілесжасушалардыңтүзілуінедейінгітіршілігіжасушалықайналымдепаталады.

  Э. Страсбургербойыншажасушаныңбөлінуі(1875)

• 
  Слайд 10
  

  ПрофазаПрофазада ядро көлеміүлкейіп, хромосомаларширатылабастайды, екі центриоль жасушаорталығыжасушаныңполюстерінеажырайды. Хромосомаларширатылып, жіпшегеайналып, ядрошықбұзылады. Ядро кабықшасыыдырайды. Жасушаорталығыныңцентриольдеріжасушаполюсінетартылып, олардыңарасындағымикротүтікшелерібөлінуұршығынтүзеді. Профаза соңында ядро қабықшасыжекефрагменттергебөлініп, олардыңшеткіұштарықабысады. Нәтижесіндеэндоплазмалықторғаұқсасұсақкөпіршіктертүзіледі. Профаза кезеңіндехромосоманыңширатылуытоқтамайды. Соңындақысқаәріқалыңхромосомаларғаайналады. Ядро қабықшасыжойылғаннанкейін, хромосомаларцитоплазмадаеркінәріретсізорналасады. Бұл — метафазаныңбасталғанынбілдіреді.

• 
  Слайд 11
  

  Метафаза Метафазадахромосомалардыңширатылуыкүштіжүредіжәнеполюстерденбірдейқашықтықтаорналасқанқыскарғанхромосомаларжасушаэкваторынабағытталады. Бөлінуұршығыныңтүзілуіаяқталады. Хромосомалардыңцентромерлібөліктерібелгілітәртіппенбіржазықтықбойынаорналасады. Метафазадапентромераймағындағанабайланысканекіхроматидтентұратын хромосома анықкөрінеді. Әр хромосома екіхроматидтентұрады. Экватор жазықтығынажинақталғанхромосомалардыңәрқайсысы ахроматин (бөлінужіпшесі) жіпшелерінежабысады. Ахроматин жіпшесібекінгенхроматидтержасушаныңекіжақполюсінежылжиды. Бұл процесс анафазаныңбасталғаныныңбелгісі.

• 
  Слайд 12
  

  Анафаза Анафазадацентромерлербөлінеі де, осы кезеңненбастап ахроматин жіпшелерінебекінгенхроматидтербір-бірінеяажырап, жекехромосомаларғаайналады. Центромерлергебекітілгенжіпшелерхромосомалардыжасушаполюстерінетартады, ал хромосома иықтарыцентромерлергеқарайенжартүрдеілеседі. Сонымен интерфаза кезеңіндеекіеселенгенхромосомаларанафазадахроматидтергеайналып, жасушаныңполюстерінеажырайды. Жасушаныңәрполюсіндебірхроматидтентұратын хромосома, яғнибүлкезеңдежасушадаекідиплоидті хромосома жиынтығыпайдаболады. Анафазаныңсоңындахромосоманыңшиыршығыжазылады, хромосомаларбіртіндепжіңішкеріпұзарады. Бұл — телефазаныңбастамасы.

• 
  Слайд 13
  

  Телофаза Жасушаныңмитоздықбөлінуін телофаза аяқтайды. Хромосомаларполюстергежиналып, шиыршығыжазылып, нашаркөрінеді. Цитоплазманыңмембраналыққұрылымынан ядро қабықшасытүзіледі. Жануарларжасушасында цитоплазма екікішкенемөлшерліжасушаденешіктерінетартылуарқылыбөлінеді. Оны цитокинез депатайды. Олардыңәрбіреуіндебірдиплоидті хромосома жиынтығыпайдаболады. Хромосомаларекіжасжасушағатеңбөлінеді. Ядрошықтүзіледі. Бөлінуұршығыбұзылады. Аналықжасушаекіжаңаұрпақжасушаларынабөлінеді.

• 
  Слайд 14
  

  Митоздыңбиологиялықмаңызы Митоздыңбиологиялықмаңызызор. Көпжасушалыағзалардагенетикалық материал сақталмаса, мүшелер мен ұлпалардыңқұрылыстары мен қызметітұрақтыболмаседі. Митоз тіршілікүшінқажеттімынадайқұбылыстардықамтамасызетеді: эмбриондық даму, өсу, зақымданғаннанкейінгіорганоидтер мен ұлпалардықайтақалпынакелтірут.б. Тіршілікдамуыныңнегізгіқасиеті — көбею. Көбеютіршіліктіңмаңыздықасиетіретіндеағзалардыңқұрылымдық-қызметтікерекшеліктерініңұрпақтарғаберілуі мен өмірбойысақталуынқамтамасызетеді.