Презентация на тему "Статус с социальными услугами"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  Әлеуметтікрөлдермен статус. Бізойнайтынәлеуметтікрөлдер. Сәттілікжәнесәтсіздіктәжірибесі. Әлеуметтіксенімдер мен пікірлер. Дұрысойлауатрибуциясы. Интуиция біздіңішкібілімдер потенциалы ретінде. Альтуризм. Махаббат.

• 
  Слайд 2
  
• 
  Слайд 3
  

  Адамның аса кұрделітабиғатыоныңқоғамдағыәртүрлібайланыс-қатынастарықазіргіәлеуметтанудаадамға, оныңтұлғалықтүрінебайланысты, алуантүрлімодельдердіжасауғаықпалетті. Осылардыңбірі – адамныңбейнесіне (образын) әлеуметтікрөлдердіңжиынтығыретіндеқарау. Мұнытұлғаныңрөлдіктұжырымдамасыдейді. Бұлтұжырымдаманыңмазмұнымынадай: қоғамдағыәрбірадамондағыалуантүрліәлеуметтіктоптарғакіреді. Мысалы, отбасына, оқутобына, достаркомпаниясына, өндірісұйымына. Әрбіртоптағыадамныңбелгілібірорны, өзініңкөзқарасы, бағытыболады, яғнибелгілібірталап-тілектерқойылып, ол оны орындайды. Сонымен, нақтылыжағдайдабірадамбірдеәкенемесешеше, екіншіжағдайда осы адамдос, үшіншіжағдайдабастықболады, яғнинақтылыадамәржағдайдаәртүрлірөлдердеқызметатқарады. Осындайқызметтердіңмаңызы, мәндіжақтары «әлеуметтікрөл», «әлеуметтік статус» ұғымдарынтудырады.

• 
  Слайд 4
  

  Әлеуметтік рөл- белгілі бір әлеуметтік ұстанымға ие жеке адам үшін нормативті қолданатын мінез-құлық үлгісі болып табылатын, салыстырмалы тұрақты және іштей байланысты әрекеттер жүйесі.

  Адамдардыңәлеуметтікрөлдерібойынасіңіріп, игеріп, меңгеруітұлғаныәлеуметтендірупроцесініңбірбөлігі, оныңқоғамға, топқатолықенуініңнегізгіқажеттішарты. Әлеуметтікрөлдердіңмысалыретіндеадамдардыңмамандыққабайланыстырөлінайтуғаболадф. Әлеуметтікрөлдердіигеріп, меңгерудеадамәлеуметтіктәртіпстандартынигеріп, меңгереді,өзінөзібағалап, бақылаудыіскеасырады. Жан-жақтыдамығантұлғаөзініңрөлдікмінез-құлқынбелгілібірәлеуметтікситуацияғабайланыстыпайдаланып оны бейімділікқұралыретіндеқолданады. Басқашаайтқанда, рөлдікмінез-құлықдегеніміз, индивидтің (адамның) ісжүзіндегімінез-құлқы.

• 
  Слайд 5
  

  РөлдіктұжырымдамаАмериканыңәлеуметтікпсихологиясында ХХ ғасырдың 30-шы жылдарыпайдаболды. Оныңіріөкілдері:

  Кули Чарльз Хортон (1864-1929ж.ж.). Кули Ч.Х. «шағынкіші» топтартеориясыныңнегізінсалушылардыңбірі, оның «Зеркальное я», «Человеческяая природа», «Социальный порядок» (1912ж.), «Социальная организация» (1909ж.), «Социальный процесс» (1918ж.), «Социологическая теория», «Социальное исследование» (1930ж.) дегенеңбектері бар. Кулидіңжалпыәлеуметтіктеорияларыныңнегізіндеәлеуметтікұйымжәнесананыңәлеуметтікпроцестердіқалыптастырудағышешушірөлінмойындаужатыр. МидДжордж Герберт (1863-1931ж.ж.). Мидтіңәлеуметтанутеориясыныңпайда болу негізіндеөткендегіболғанәрекет, оқиға (қысқаша «акт») ұғымыжатыр. Бұл акт ұғымыәрекеттеушісубъектініңшынайыөмірдіқабылдаудағыерекшелігінанықтайды. Мидтіңпікірінше, әрекететуші субъект кеңмағынадафизикалық «субъект», «тірі форма», «әлеуметтік мен» («я») ретіндеқарастырылады. Объектілерұғымыныңмазмұны, Мидтіңпікірінше, индивидтіңөткендегібарлықерекшелігіменсипатталатынтәжірибесі. Осығанқарайобъектілер индивид пен олардыңарасындағықатынастардыбейнелейді. Т. Парсонсөзініңәлеуметтік-функционалдықталдаутеориясындакөпқолданды. Жалпытұлғаныңрөлдіктеориясытұлғаныңбейімделупроцесінкөпдәріптейотырып, оныңбелсенді, творчестволықжағынжоққашығарады.

• 
  Слайд 6
  

  Әлеуметтік рөлдерді қоғамдық қатынастардың ерекшеліктеріне байланысты мынадай түрлерге бөледі:

• 
  Слайд 7
  

  Әлеуметтік рөлдердің негізгі сипаттамалары американдық әлеуметтанушы Толкот Парсонспен айқындалған. Ол кез- келген рөлдің төрт түрлі сипаттамасын ұсынды:

• 
  Слайд 8

  Әлеуметтік статус ретінде адамның қоғамда алатын орны танылады.

  Әрбір адам түрлі әлеуметтік топтардың қатысушысы, сәйкесінше әртүрлі статустардың иесі болып табылады. Тұлғаның өзі немесе оынң жанындағы адамдар негізгі деп санайтын статусы басты статус деп аталады. Көбінесе бұл кәсіби немесе отбасылық статус, сонымен қатар адам көбірек жетістіктерге жеткен саладағы статусы. Адам әр түрлі статустарға ие болуы мүмкін. Мысалы, оның статустық жиынтығы мынандай болуы мүмкін: ер адам, басы бос, техникалық ғылымдардың кандидаты, қазақ, т.б.

• 
  Слайд 9
  
• 
  Слайд 10

  Нағызтабыс – бұлнағызеңбектіңжемісі.

  Көптегенкітаптарбізгеөзімізгесенімдіболуға, әрдайым тек позитивті ой ойлап, бәрініңсәттіаяқталатынынасенімдіболуғашақырса да, ешқашанбірдеңенің 100% сәттіаяқталатынынасенімдіболмаукерек. Егер сен өзжеңісің мен басқаларданбиікекеніңетымсенімдіболсаңбосаңсып, зейініңдіжоғалтасың. Айналаңдағыларды жете бағаламауқауіптіболады, өзіңдіасырабағалап, тумағансиырдыңуызынішу де – қауіпті. Сондықтанжеңілісті де, жеңісті де бірдейкүтебіл – осылайшасәтсіздіктіоңайқабылдайсың, әріқаттыжабықпайсың. Иә, бас тарту мен сәтсіздіктерүшінқайғыру – бұлкезкелгенадамныңжағымсызоқиғағақалыптыреакциясы. Тағдырға сену немесесенбеу – әркімніңжекешаруасы. Өзкүшінесенетіндер де, жауапкершіліктітағдырғаитересалатындар да өкініш пен қателіктенсақтандырылмаған. Егербылайболғанда, қалайболаредідеп бас қатыратындаркөп. Тіптібасқашаболғандасәттіліккежететінінешүбәсізсенетіндер бар. Бірақтәжірибекөрсеткендей, әрнәрсеніңөзқайырыболады.

• 
  Слайд 11
  
• 
  Слайд 12
  
• 
  Слайд 13
  

  Әлеуметтікпікір-жалпыалғандабұлқоғамдабайқалатынпозициялар мен жүрістұрыстыңмақұлдаунемесежақтыртпау. Әлеуметтікпікірболыпжатұаноқиғаныңмаңыздылығынбілдіреді. Теориядаәлікүнгетшейінталқыланыпжатқанбірнешебазалықмәселелер бар:

• 
  Слайд 14
  

  Субъектініанықтап, оны интерпретациялауантикалықфилософияданбастауалады. Протагордыңойыншаәлеуметтікпікір- жалпықоғамдықпікір, ал Платон бойыншаоларистократияныңпікірі. Біріншіпікірдіұстанытындардыңойыншаәлеуметтік пікір бұлхалықтыңмемлекеттікістергеараласуғамүмкіндікберетінқұрал, ал екіншілербұлкерісіншеэлитаныңхалыққа, көпшіліккеүстемдікетугемүмкіндікберетінқұралдепсанайды. Хабермастыңойынша, бұлқұқық пен саясатпенәрқашанбайланыстыболатынқұбылыс, яғниоләрқашанресмиболады, жәнебұқаралықақпаратқұралдарыарқылытаралады. Луманныңойыншасубъектілерәрқашанәрқилы, еңмаңыздысыбұлтақырып, яғнимазмұны. Ал мазмұнболып, еңөзектітұрғанмәселетабылады. Э.Ноэль-Нойманконцепциясыбойынша,рухдепаталатынәлеуметтік пікірдіңмазмұнымассалықкоммуникацияларментуындайды да, жекеиндивидтергеәсеретеді. Бұлжерде «үндемеуспиралі» туралыайтуғаболады. Оныңнегізі, жекетұлғалардыңжалғыздықтақалуқорқынышы, яғниөзойынжалпығаайтаалмау. Мертонның теориясы бойынша, бүкіл адамдар ортақ пікірге, келісімге келгісі келеді. Теория бойынша, әлеуметтік пікірдің басты қызметі әлеуметтік бақылау.

• 
  Слайд 15
  

  Дұрыс ойлау- бұл сыртқы әлеммен үйлесім, өмірдің барлық процестерінің ұйымдастырылуы мен өзінің қалыпты нормасында сақталуына негізделген өмірдің табиғи процесі. Синонимдері: «жаңа ойлау», «позитивті ойлау», «менталды позитивизм» «Позитивті ойлау» әдісі: дұрыс ойлауды қолданатын тұлға оптимистік және конструктивтік көңіл- күйідің ұзақ уақытқа сақталуына жетеді, соған сәйкес өмірге деген қанағаттанушылығы артады және өмір сапасы жақсарады.

• 
  Слайд 16
  

  Позитивті ойлау ХІХ ғасырдың екінші жартысында Р. У. Эмерсон және оның «Трансцендеталист» атты еңбегінің рухани әсерінің негізінде туындады. Кейіннен ол америкалықтар Квимби, Р. У. Трайн және П. Мэлфордпен дамытылды. Еуропада «месмеризм» және Куэ әдісі дамып жатты. Жапонияда М. Танигутиді атауға болады. Германияда бұл тақырыпта О. Шеллбах («менталды позитивизм институты» 1921 жылдан бастап) пен К. О. Шмидт жұмыс жасады. Қазіргі кезде теориялық зерттемелердің саны азайып, позитивті ойлау тақырыбындағы практикалық талдаулардың кең өріс алуы үрдіске айналды. Алайда, сонымен қатар, адамның өзінің амандығы үшін жеке өзінің жауаптылығы, басқа адамдардың қателіктерін немесе жағымды тәжірибесін қолдану үрдісі де байқалады.

• 
  Слайд 17
  

  Интуиция – бұл адамның белгілі бір біліміне сүйенбей, санасынан тыс, болып жатқан затты тез арада түсіне алу қабілеті.

  Мистикалық интуиция – бұл тылсым күшпен берілетін білім, рационалды интуиция – адамның тәжірибесіне негізделеді. Ер адамдар шешім шығару үшін көбінесе, басына жүгінеді,себебі, бұл еш артық сөзсіз бәрі түсінікті.Әйел адамдар өзінің ішкі сезімімен және денесімен өмір сүреді.Олардың интуитивті шешімі, олардың өзіне қолайлы, өзін-өзі тұрақты сезіне алатын шешімі. Ақылгөй адам өзінің интуициясына сеніп отырса, оған құлақ түрген дұрыс.Себебі, бұл интуиция адамның тәжірибесіне, профессионлдығына негізделеді және сый- құрмет туғызады. Белгілі бір іс –әрекеттір қайталана берсе, ол жерде адам жәйбірахаттанып, ойланбай интуитивті шешімдер жасай береді.

• 
  Слайд 18
  

  Тәжірибелі адам жаңадан жұмысқа келген адамнан қарағанда көп затты байқап тұрады. Көп жыл бойы осы салада жұмыс жасаған адам еш логикаға сүйенбей, тәжірибесіне сүйенеді. Мен сезіп тұрмын дейді. Самолеттің конструкторы, егер білімді болса, самолетке қарап, оның болашақтағы ұшу перспективасын айта алады. Тәжірибелі психолог,психиатр жаңадан келген тұлғадан қарағанда қоршаған адамдардың мінез –құлқын айтып бере алады. Әйел адамдардың интуициясына эмоциялары, көңіл-күйі, үміттері мен қорқыныштары араласса, көп қателіктер жібереді.

• 
  Слайд 19
  
• 
  Слайд 20
  

  Альтруизм түсінігін француз философы және социологияның негізін салушы Огюст Конт енгізді. Ол альтруизмді басқа адамдар пайдасына бағытталған риясыз әрекеттер деп сипаттайды. Конт пікіріне сәйкес: «Басқалар үшін өмір сүр». Чарли Л. Харди, Марк ванВугт,Дэвид Миллер и Дэвид Келлиөздерініңзерттеулерінде «альтруизм жәнеальтруистікмінез- құлықтікелейпайдатабуменбайланыстыемес, бірақкелешектеальтуристікәрекеткежұмсалғанкүшкеқарағанда, көбірекартықшылықтардытуындатады» дегенпікірдібілдірді. Джонатан Сеглоу пікіріне сай, альтруизм- бұл субъектінің ерікті, тәуелсіз актісі, алайда ол өзінің альтруистік сипатын жоғалтпай жүзеге аса алмайды. Орыс философы Владимир Соловьев: альтруизмді аяныш сезімінен туындайтын адамның табиғатының шынайы көрінісі деп сипаттайды.

• 
  Слайд 21

  Альтруизмнің негізгі түрлері:

• 
  Слайд 22
  

  Махаббат– бұл адамға тән, белгілі бір адамға не обьектіге терең сүйіспеншілік не бауыр басушылық сезімі.

• 
  Слайд 23
  
• 
  Слайд 24
  

  Владимир Сергеевич Соловьев махаббатты бір тірі жанның басқа бір жанға қосылып, бірігіп өмір сүруге талпынысы деп қарастырған, және үш түрге бөліп қарастырған.

  Өзіне алудан қарағанда, көбірек беретін махаббат – бұған ата-ананың балаға деген махаббатын жатқызады, әсіресе ананың балаға деген махаббатын айтқан. Бұл адамдардың арасында үлкендердің кішілерге қамқорлығы, әлсіздерді күштілердің қорғауы, сөйтіп, бұл ұлттық, мемлекеттік дәрежеге дейін жетеді деген. Өзгеге беруден қарағанда, көбірек алатын махаббат – бұл санатқа балалардың ата – анаға деген махаббатын жатқызады. Сонымен қатар үй жануарларының өз иелеріне бауыр басуын, әсіресе, үй жануарларының адалдығын жатқызсақ болады. Адамдардың пікірінше бұл махаббат өмірден өтіп кеткен жақындарына тарай береді. Сонымен қатар, бұл адамның діни дамуында Бір Құдайды жақсы көруі. Өзгеден алуы мен беруі теңдей жүретін махаббат–бұған ерлі–зайыптылардың махаббатын жатқызсақ болады. Сонымен қатар, ата-анамен балалардың тұрақты махаббаты мен жануарлардың өзінің баларына деген махаббатын жатқызамыз. Бұл махаббаттың толықтай жоғары дәрежеге жетуі, ерлі – зайыптылар мен қоғамның қарым –қатынасын жоғарғы идеалды шыңға шығарады.

• 
  Слайд 25

  Этикалық тұрғыдан қарағанда, 3 құрам бөліктен тұрады:

• 
  Слайд 26
  
• 
  Слайд 27
  
• 
  Слайд 28
  
• 
  Слайд 29
  
• 
  Слайд 30
  
• 
  Слайд 31

  Назарларыңызға рахмет!