Презентация на тему "Электр тоғының жұмысы"

Содержание

• 
  Слайд 1

  Электр тоғының жұмысы

  Дайындаған: АЖС-2015 тобының студенті Мухамади Мурат Тексерген: Электро-техника пәні мұғалімі Гульмира Тұрсынханқызы

• 
  Слайд 2
  

  Зарядталған бөлшектердің өткізгіш бойымен реттелген қозғалысында электр өрісі жұмыс өндіреді. Оны ток жұмысы деп атаймыз. Қыздыру шамының қылы, электр двигательдерінің орамалары және т.б. арқылы Dtуақытта өткізгіштің көлденең қимасы арқылы Dqзаряд өтті делік. Сонда электр өрісі А=DqUжұмыс өндіреді. Dq=IDtболғандықтан А= I U Dt . Тізбектің бөлігіндегі токтың жұмысы ток күшінің кернеуге және жұмыс өндіруге кеткен уақытқа көбейтіндісіне тең. Тогы бар өткізгіштің қоршаған ортаға бөліп шығаратын жылуының мөлшерін анықтайтын заңды ағылшын ғалымы Джоуль мен орыс ғалымы Ленц тәжірибе жүзінде тағайындаған. Джоуль–Ленц заңы былайша тұжырымдалады: тогы бар өткізгіштің бөліп шығаратын жылуының мөлшері ток күшінің квадратына, өткізгіштің кедергісіне және өткізгіш бойымен ток жүретін уақыттың көбейтіндісіне тең: Q=I2RDt.

• 
  Слайд 3
  
• 
  Слайд 4
  

  Бұлзаңдытәжірибежүзінде 1841 жылыағылшынғалымыДж.Джоульжәне 1843 жылы Петербург академигіЭ.Х.Ленцашқан. Соныменэлектртогыныңжылулықәсерінтусіндіретінзаң Джоуль-Ленңзаңыболды. Электр тогыныңжылулықәсерітұрмыстық, өнеркәсіптікжылуқондырғыларындақолданылады. Оларэлектршамдарында,өлшеутехникаларыныңаспаптарында,электрлікдәнекерлеуде,тағы да басқакөптегенқазіргізаманғытехниканыңсалаларындапайдаланылады. Кезкелгенэлектраспабы– электршамы, электрдвигателіт.б., уақытбірлігіндебелгілібір энергия тұтынуғанегізделген. Сондықтантоктыңқуатыдегенұғымныңмаңызызор.

• 
  Слайд 5
  

  ТоктыңқуатыDtуақыттағы ток жұмысыныңсолуақытаралығынақатынасынатең: Тұрақтыток заңдары. 1 2 3 Тізбектіңбөлігіүшін Ом заңы. Толықтізбекүшін Ом заңы. Джоуль-Ленцзаңы. Тізбекбөлігіарқылыөтетін ток күшібөліктіңұштарындағыкернеуге тура пропорционал, ал оныңкедергісінекеріпропорционал. Тұйықтізбектегі ток күшіоғанәрекетететін Э.Қ.К. күшіне тура пропорционал, ал тізбектіңішкіжәнесыртқыкедергілерініңқосындысынакеріпропорционал. Өткізгіштердегітоктыңбөліпшығаратынжылумөлшері ток күшініңквадратына , өткізгішкедергісінежәнеэлектртогыныңөтууақытына тура пропорционал.

• 
  Слайд 6
  
• 
  Слайд 7
  

  Электр тогыныңжұмысы, қуаты. Джоуль – Ленцзаңы. Электр тогыныңжұмысы А Дж А=IUt Электр тогыныңжұмысынесептеуүшін- ток күшінің,кедергінің, уақыттыңшамаларынкөбейтукерек Электр тогыныңқуаты Р Вт P=IU=U2/R=I2R Токтыңқуатынесептеуүшін – ток күші мен кернеудіңшамаларынкөбейтукерек Джоуль- Ленцзаңы Q Дж Q=I2Rt Жылумөлшерінесептеуүшін ток күшініңквадратын,кедергіні,уақыттыөзаракөбейтукерек

• 
  Слайд 8
  

  Электр тогынөткізуқабілетінеқарайзаттарбөлінеді. Өткізгіштер Жартылайөткізгіштер Диэлектриктер Металдар Газдар Электролиттер Кейдеөткізгіш Кейде диэлектрик Мүлдемэлектртогынөткізбейтіндер.

• 
  Слайд 9
  

  Тұрақтыэлектртоғы 2 1.Ток сипаттамасы Электр зарядтарыныңбағытталғанқозғалысынэлектртогыдепатайды. Электр өрісi әсерімензарядтардыңқозғалысынөткізгіш ток дейдіБасқаәсеріменпайдаболғантоқтыконвекциялық ток депатайдыE 3 2. Ток тасушылары 1.Металдарда – еркінэлектрондар 2.Электролиттерде – оңжәнетерісзарядталғаниондар 3.Газда – электрондар мен иондар 4.Жартылай өткізгіштерде- электрондар мен кемтіктер 4 Ток бағыты 5 Күші мен бағытыуақытқабайланыстыөзгермейтінтоқтытұрақтытоқдепатайды. (1) (2) 6 Электр тоғытоқтығыздығымен де сипатталады. Электр тоғыныңтығыздығыj депөткізгіштіңбірөлшемқимасынанөтетінтоқкүшінI айтады. Тоқтығыздығы - векторлықшама, оныңбағытытоқбағытына, яғниоңзарядтардыңқозғалысыменбағыттасболады. (3)(4)

• 
  Слайд 10
  

  Электр тоғыныңпайда болу шарттары: 1.Электр тоғыпайда болу үшінөткізгіштееркінзарядталғанбөлшектердіңболуықажет 2.Электр зарядтарынқозғалысқакелтіруүшінэлектөрісінтудырукерек. 9 Ом заңдарыТізбекбөлігіүшін Ом заңы 10 Өткізгіштіңкедергісінекерішамаэлектрлікөткізгіштікдепаталады. Өткізгіштіктіңөлшембірлігі – сименс (См), 1См –кедергісі 1 Ом тізбектіңбөлігініңөткізгіштігі. 11 Вольт-ампер сипаттамасы 12 - пропорционалдықкоэффициент,заттыңменшіктіэлектрліккедергісі. 13 - кедергініңтемпературалықкоэффициенті 14 Біртектіеместізбекбөлігінеарналған Ом заңы 16 Дифференциал түрде Ом заңы 19 Тоқтыңжұмысыжәнеқуаты - тізбектіңбөлігіндегіуақыттаатқарылғанэлектртоғыныңжұмысы 20 - электртоғыныңқуаты 21 Джоуль-Ленцзаңы - - ток жүргенкездеуақытаралығындаөткізгіштіңбойынанбөлінгенжылу.

• 
  Слайд 11
  
• 
  Слайд 12
  

  Дифференциал түрде Джоуль-Ленцзаңы 24 Тармақталғантізбекүшін Кирхгоф ережесіКирхгофтыңбіріншіережесіЕкіденартықөткізгіштерқосылатыннүктенітүйіндейді. Түйінгекіретінтоқ, оңтоқкүші, ал түйінменшығатынтоқтерісболады. 25 Түйінүшінтоқтардыңалгебралыққосындысынөлгетең. СуретүшінКирхгофтыңбіріншізаңыкелесітүрдежазылады: 26 Тармақталғантізбекүшін Кирхгоф заңы. Тармақталғантізбектіңмысалы. ав -э.қ.к. тоқкөзі. - активтікедергі. - тізбек б ө лігіндегі то қ к ү ші 27 Біртектіеместізбекбөлігіүшін Ом заңын 3 ретқолданамыз(бөліктеріүшін АВ, ВС,СА). авЕгерэ.қ.к. ішінде контур айнымалыминустан плюске болса, ондажәнекерісіншеплюстенминусқаболса, онда. 28 Кирхгофтыңекіншіережесі: I1I1 I3I3 I2I2 29 Кирхгофтыңекіншіережесі: тармақталғантізбекүшінжалпы Ом заңыныңсалдарынанқорытылыпшығады. Контурдыбірнүктеденбастапәріқарайсағаттілініңжүрісібойындаайналукерек; оныңбағытыбағыттастоқтарды 30 Барлықтізбекбөлігіндегітуындыағытынтаңдау; реалдықтоқтыңбағытыесептішешукезіндеанықталады: егер, ізделінетін ток оңболса, ондаоныңбағытыдұрысалынған, ал егертерісболса – оныңбастапқыбағытытаңдағанбағытқақарама-қарсыболады 31 Газдық разряд – газдаөтетінэлектртоғы. Иондану 32 u – иондарддыңқозғалғыштығы Газ тоғыүшін Ом заңы 33 Газ разряд үшін вольт-ампер сипаттамасы

• 
  Слайд 13
  
• 
  Слайд 14