Содержание
-
Қасым хан
-
Қасым хан Жәнібекұлы
Қазақтың ұлы хандарынынбірі, Қазақ хандығының негізінқалаушылардың бірі — Әз-Жәнібек ханның ортаншыбаласы. Шешесі Жаған-бегім Шайбаниәулетінің атақты ханы Мұхаммед Шайбанидің інісі Махмұд сұлтанның шешесінің туған сіңілісі
-
Хандықты басқаруы
Бұрындық хан Самарқанға кетугемәжбүр болып, жат елдеқаза болған соң, Қасым хан биліктіөз қолына алды. 1511 жылыҚасым хан биліккеқол жеткізгенненкейін, Қазақ хандығы Қасым хандығы депаталабастады. Қасым хан тұсында Қазақ хандығы саясиықпалын күшейтіп, іріжәне қуатты хандыққа айналды.
-
Қасым хандығының аумағы батыстаСырдарияның оңтүстік жағалауларына дейін, оңтүстік-батысында Түркістан қалаларына дейін, оңтүстік-шығысында Жетісудың солтүстік бөлігінің таулары мен таулыбөктерлеріне дейінсозылыпжатты. Кейбірмәліметтер бойынша, Қасым хан тұсында Қазақ хандығының шекарасысолтүстік-шығыста Ұлытау қыраттары мен Балқаш өзенінің жағалауын қаитып, ал солтүстік-батыста Жайық өзеніне дейінжететін. Қасым тұсында Қазақ хандығы халқының саны бірмиллионнанасатын.
-
Қасым хан тұсында қазақ әскерінің саны 200 мың, халқының саны 1 млн-ға жетеді. Шекарабатыста – Еділге, оңтүстікте Ташкенткедейінгіжерлердіқамтыды.Қасым хан өз тұсында берікжәне адалхандардың біріболды.
-
Ұрпақтары
Қасым ханның тарихтаүш ұлының атықалған.Олар: Мамаш, Хақназар хандар және Әбілқайыр сұлтан. Мамаш хан Қазақ хандығының тарихындағы аласапыранкезеңде билікетіп, қақтығыс кезіндеқаза тапқан. Ал Хақназар хан қазақ халқының тарихындаұлы билеушіретіндеқалғаны белгілі. Әбілқайыр сұлтан Иран шахыменболған шайқаста 1511 жылы қаза болған.
-
Қасым ханның қасқа жолы
«Қасқа жол» — депаталатынзаң, қазақ арасындабұрыннан қалыптасқан әдет-ғұрып ережелерінегізіндеҚасым хан тұсында жасалған.
-
Оның жасалуынасебепболған жағдайлар мыналар:
Қасым ханның билігітұсында Керей, Жәнібек және Бұрындық хандаркезіндегіқазақ қоғамы анағұрлым жоғары сатыға көтерілді; Қазақ халқының этникалық территориясытолығымен біріктірілді; Хандық билікэтникалық территорияға толық тарап, рөлі артты; Қазақ хандығының жаңа қалыптасқан жағдайына бұрынғы әдет-ғұрып заңы сайкелмейді.
-
Қазақ хандығының құрылуы мен нығаюы ішкіфеодалдық қырқыстар меналасапыранқылықты аяқтатты, үнемі ер өліп, өріс бұзылып отыратынтайпалық талас-тартыстарға тыйымсалды. Ел ішіндебейбітберекеорнады. Мұның өзі көшпелі шаруалардың бұрыннан қалыптасқан дағдылы дәстүрге бай мал жайылыстарынанмерзімбойыншатиімдіпайдалануын, кезіндеөріс-қоныс, жайлау-қыстауларына көшіп-қонуын, бейбітөмір өткізіп, өндіріспен шұғылдануын қамтамасыз етті. Сөйтіп, әлеуметтік өндіргіш күштерді өсірді.
-
Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхан кезіндебылайдепжазыпты:
Қасым хан бүкіл қазақ халқын біріктіруарқылы үлкен әскери күшке иеболды. Қарауындағы халықтың бақытына орай, олөзінің бейбітшіліксүйгіш саясатыменхалықтың махаббатынабөленді. Осы бейбітшіліксүйгіштігімен Қасым хан халықтар арасындаерекшеәйгілі болды.
-
Қасым хан өлгеннен кейін, өзара қырқысулардың өрши түсуіне байланысты, Қазақ хандығы біразәлсіреді, ал моғолдар мен қазақтардың арақатынасы өзгерді.
-
Жерленуі
Мұхаммед ХайдарДулатидың жазбаларынақарағанда, Қасым хан 1518 жылықайтыс болған. Ал ТахирМұхаммед өзінің «Раузат-атТарихирин» аттыеңбегінде Қасым ханның өлген уақыты 1523—1524 жылдардепкөрсетеді. Қадырғали Жалайырдың сөзі бойынша, Қасым хан Сарайшық қаласында қаза болған. Тарихшы А. П. ЧулошниковҚасым ханның Сарайшықтағы мазарының 17 ғасыр басындакұламай амантұрғанын жазады.
-
-
Нет комментариев для данной презентации
Помогите другим пользователям — будьте первым, кто поделится своим мнением об этой презентации.