Презентация на тему "Химиялық қалдықтар және олардың адам организміне тигізетін зиянды әсері"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  Химиялық қалдықтар және олардың адам организміне тигізетін зиянды әсері

  Орындаған:Молдақұл Ж.Б. Қабылдаған:Қожамжарова А.С

• 
  Слайд 2

  Жоспар:

  Кіріспе Қауіпті өндірістік объектілер Литосфера және Гидросфера қабаттарының ластануы Зияндыхимиялық заттардың адамағзасына қосарлы әсері. Иондаушысәулелерден пайдаболатынсәулелі аурулар Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер

• 
  Слайд 3

  Қазақстанда 30 млрд. тоннаданастамхимиялық қалдықтар бар

  Сарапшымамандардың ақпараты бойынша, бүгінде Қазақстанның аумағында 30 млрд. тоннаданастамхимиялық қалдықтар бар. Оның 6,7 млр. тоннасы - улызаттар. Оған қоса, республика бойыншажылсайынөндірістік ошақтардан 90 млн. тоннаға жуық химиялық қалдықтар шығады.Сондықтан оның барлығын қайта өңдеп, тасымалдаумәселесі өзекті болыптұр.«Қазіргі кездеҚазақстанда барлық өндірістік ошақтар толығымен тексеріліпжатқан жоқ.Солсебептіхимиялық қалдықтардың нақты есебіншығару қиын.

• 
  Слайд 4

  Қауіпті өндірістік объектілер

  Мынадайқауіпті заттар, механизмдер, құрал-жабдық және технологиялық өндірістік процестер: 1) жарылыс пен өрт қаупі бар орта қалыптастыра алатынзаттар; 2) адамағзасына әсер етудеңгейі бойыншақауіптіліктіңI, II, III сыныптарынажататынзияндызаттар; 3) сыртқы әсердің белгілібіртүрлері кезіндежылубөліп, газ құрап, өз-өзінен жылдамтарайтынхимиялық өзгерістерге ұшырай алатынжарылғыш заттар; 4) 0,07 мегаПаскальданастамқысыммен және сұйықтықтың қайнау температурасынанжоғары температурадажұмыс істейтінжабдық; 5) жүк көтергіш механизмдер, эскалаторлар, аспалыжолдар, фуникулерлер; 6) қара, түсті және басқа да металдардың балқымалары және осы балқымалардың негізіндегіқорытпалар; 7) тау-кен, геологиялық барлау, жарылысжұмыстары, мұнай мен газ бұрғылау жұмыстары, пайдалықазбаларды өндіру, байытужөніндегі жұмыстары, жерастыжағдайындағы, теңіз қайраңдары мен ішкісутоғандарындағы жұмыстар; 8) қауіпті өндірістік объектілердеқолданылатын электрқондырғыларының барлық түрлері; 9) адамденсаулығы мен қоршаған орта үшін қауіпті заттары бар өндіріс қалдықтары өндірілетін, пайдаланылатын, өңделетін, құралатын, сақталатын, тасымалданатын, жойылатын, сондай-ақ қолданылатын объектілерқауіпті өндірістік объектілергежатады.

• 
  Слайд 5
  
• 
  Слайд 6
  

  Антропогендіәсердің бірсалдары – топырақ жамылғысының қарқынды ластануы.Ластанушылардың ролінметалдар мен олардың қосылыстары, радиоактивтіэлементтер, ауылшаруашылығында қолданатын тынайтқыштар менулыхимикаттаратқаруда. Топыраққа қауіпті ластаушылардың бірісынап пен оның қосылыстары жатады. Топырақ үшін қауіпті ластаушылардың бірі - қорғасын.Бір тонна қорғасын балқытқан кездеқалдықтармен біргеқоршаған ортаға 25 кг қорғасын бөлінеді. Қара және түсті металлургия орталықтарының төңірегіндегі топырақтар темірмен, мыспен, мырышпен, марганецпен, никелмен, алюминименжәне басқа да металдарменластанған. Қазіргі кездегітопырақты ластаушылардың негізгікөздері мыналар: пестицидтер; минералдытыңайтқыштар; өнеркәсіп және ауылшаруашылығы қалдықтары; атмосфераға өнеркәсіп орындарынанбөлінетін газды-түтінді заттар; мұнай және мұнай өнімдері.

• 
  Слайд 7

  Гидросфера қабатының ластануы

  Cу планетамыздың 70,8 % бөлігін алыпжатыр. Қазіргі таңда тұшы сулардың әртүрлі ластанушылармен: песитицидтерменжәне химикаттармен, мұнаймен және мұнай өнімдерімен ластануынегізгімәселелердің біріболыпотыр. Өнеркәсіпті елдерде су айдындары мен су қоймаларының ластануыкүннен-күнге артуда. Су рестурстарынажәне ондағы тіршілікиелерінетерісәсер етететінзаттардың бірі, өнеркәсіп орындарыныанбөлінетін улысинтетикалық заттар. Ағын сулардағы бұл заттардың мөлшері әдетте 5 тен 15 мг\л-діқұрайды. Ал ал осы заттарыдң шектімөлшері бар болғаны 0,1 мг\л-діқұрауыкерек. Басқа ластаушылардан: металды (сынап, қорғасын, мыс, марганец, қалайы, мырыш, хром), радиоактивтіэлементтерді, ауылшаруашылығы егісалқаптарынан және мал шаруашылығы фермаларынантүсетін улыхимикаттардыатауға болады.

• 
  Слайд 8

  Зияндыхимиялық заттардың адамағзасына қосарлы әсері.

  Көптеген органикалық заттарулыжәне жоғары дәрежеде тұрақты болыптабылады. Оларкөбінесе канцероген, мутаген, тератогеннемесебасқа аурулардың пайдаболуынкүшейтеді.Органикалық қосылыстардың ішінде, әсіресе, галогендікөмірсулар мен полициклдіароматтық көмірсулар (ПАК) қауіпті. Галогендікөмірсулар.Бұл топқа бірнемесебірнешекөміртегі атомдары хлор, бром, йод немесефторменалмасқан органикалық қосылыстар жатады. Хлорлыкөмірсулар кең таралған.Олардың көпшілігі тұрақты, ағзалар олардыжеңіл сіңіреді және жекелегенмүшелер мен ұлпаларда жиналуға қабілетті. Диоксиндерқазіргі белгіліулызаттардың ішіндегіең күштілерінің бірі. Диоксиннің канцерогенді, мутагенді, тератогендіәсері анықталған.Оләйелдің бала тууқабілетіне әсер етеді. Фенолмен улану бауырды, бүйректі, қанды зақымдайды. Ағзаның тұқым қуалау қасиетіне де әсері анықталған. Соныменқатар канцерогендіжәне тератогендіәсер етеді. Халықтың денсаулығынаметанол немесе метил спиртіөте қауіпті. Түсі мен иісібойынша оны этил спиртіненайыруөте қиын улызат. 30—100 мл мөлшері адамның өліміне әкеліп соқтырады.

• 
  Слайд 9
  
• 
  Слайд 10
  

  Ауадағы күкіртті сутекадаморганизмінулапканақоймайды, сонымен катар адамдардың жүйке ауруларынтуғызады. Ауадағы фторлысутекөте улы. Азык-түліктің күрамындағы фторлысутекадамды, жануарлардықүстырып өте жаман ауру туғызады. Хлорлысутек пластмасса қалдықтарын жаққанда пайдаболады. Осы газбентынысалғанда адамның тынысжолдарының кілегейліқабығын зақымдап, өкпенің ісікауруынтуғызады. Қоңыр көмірді жағудың нәтижесінде ауаға күл бөлініп шығады.Олауылшаруашылығы мен орманөсімдіктеріне әсер етеді. Әсіресе, көкөніс, жеміс-жидекөсімдіктеріне де зиянынтигізеді. Ластанған өсімдікпен қоректенген жануарлардың, адамдардың организмдеріндефизиологиялық өзгерістер болады. Цемент зауыттарынаншыққан цементшаңдары топырақта калий, кальций, магний элементтерінің көбеюіне себепболады. Ал фосфор зауытынажақын жерлердефосфордың мөлшері көбейеді. Қүрамында мырыш пен қорғасын бар металлургия зауытының калдықтары да өте улыәсер етеді. Осындайулызаттаржиналған өсімдікпен адам не жануарқоректенгенде олардың денсаулығына кауіптөнуі мүмкін.Организмнің осы улызаттарға төзімділігі әр адамның өзінің жекебасының гигиенасынабайланысты, еналдыменденсаулығы, жасы мен жынысынабайланыстыболыпкеледі.

• 
  Слайд 11

  Иондаушысәулелердің қандай дозасысәулелі ауру туғызады.

  Радиоактивтізаттармензақымданған жөрде түрған адамәрдайым сыртқы сәулеге үшырауы немесесәуле ауруынаүшыратуы мүмкін радиоактивтізаттардың организмгеөту нәтижесінде зақым-дануы ықтимал.Жарық сәулесі күндікінен әлде қайда күшті, ал жарылыскезіндепайдаболған ядролық шар жүздеген километрденкөрінеді. Жарық сәулесінің зақымдағыш әсері жарық серпінімен, яғни жарық сәулесі бағытына қарсы орналасқан үстінгі беттегі Ісм2 сәулелену кезіндеөткен жарық энергиясының саныменсипатталады. Жарық серпінінің өлшем бірлігіне 1 кал/см2 алынады. 2-4 кал/см жарық серпінікезіндеқорғанбаған адамдардабіріншідәрежедегі күйік, 4-7,5 кал/см2 кезіндеекіншідәрежедегі күйік (бүршіктердің пайдаболуы). 5-12 кал/см2 кезіндеүшінші дәрежедегі күйік (теріжамылғыларының толық жансыздануы), 12 кал/см2 өнан жоғары болса, төртінші дәрежедегі күйік алады (теріжаппайжансызданыпүлбірейді). Антропогендіфакторларбұрын болмаған, жаңа техногендіаурулардытуғызады. Адам популяциясының техногенді-ластанған аймақтарда ұзақ уақыт мекендеуі, олардың тұқым қуалау аппаратының өзгеруіне әкелуі мүмкін.

• 
  Слайд 12
  
• 
  Слайд 13

  Пайдаланылған әдебиеттер:

  http://www.inform.kz/kz/kazakstanda-30-mlrd-tonnadan-astam-himiyalyk-kaldyktar-bar_a25р37203 http://www.studfiles.ru/preview/5055232/ http://mylektsii.ru/4-35231.html http://flatik.ru/ksibi-aurular-bojinsha-drister-kursi-ou-distemelik-rali-index-2