Презентация на тему "Қант диабеті және жүктілік"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  Тақырыбы: Қант диабеті және жүктілік Орындаған: Әуелбекова Айсұлу Тексерген: Молдашева З.Б. Алматы 2017

• 
  Слайд 2

  Жоспары

  Кіріспе Негізгі бөлім Қант диабеті және жүктілік Жүргізу жоспары Емі Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер

• 
  Слайд 3
  

  Кіріспе Қант диабеті  — инсулиннің бездік немесе безден тыс жеткіліксіздіктерінде, қанда глюкоза мөлшерінің көбейіп кетуінен пайда болатын дерт. Бұл аурумен жас та, кемел жастағылар да, кәрі де ауырады. Әсіресе жасөспірім кездегі диабет ауруы өте қиын, мұндай жаста диабетпен ауырғандарға арнаулы дәрі (инсулин) қолдану ұсынылады. Әйтсе де бұл ауру 40-тан асқан, тамақты шектен тыс ішіп, толыса бастаған адамдарға тән болып келеді.

• 
  Слайд 4
  

  Эпидемиологиясы Әлем бойынша 2010 жылғы жағдайға сәйкес шамамен 285 миллион адамқант диабетінешалдыққан депбағаланады. Ал 2011 жылы 366 миллион адамтіркелген. Салыстыратынболсақ, 1985 жылы 30 миллион адам осы ауруменауырған. 15 жылдансоң бұл сан 150 миллионнанасты. Ал қазіргі кездеқант диабетінешалдыққан аламдардың саны әр 12-15 жылсайынекіесегекөбейуде. IDF-тің болжауымен, қазіргі қарқындар жалғасса, 2030 жылыолардың саны 435 млн-ға дейінөсуі әбден мүмкін.

• 
  Слайд 5
  

  Дифференциальды диагностика

• 
  Слайд 6
  

    НЕГІЗГІ БӨЛІМ Қант диабетінің себептері:   Тұқым қуалаушылық-65 пайызға дейін. Балалардағы вирусты инфекциялардың асқынулары-қызылша, желшешек, тұмау, мысқыл т.б. Тамаққа қанттар мен майларды көп пайдалану. Стресстік ситуациялар. Клиникалықбелгілері * үнемісусаптұру (полидипсия) * кішідәреттіңжиілеп, көпболуы (полиурия) * үнемішаршаулысезіну (полифагия) * қол-аяқтың үйып, жансыздануы * үнемі қарын аштығынан арылмау * салмақазаюы 

• 
  Слайд 7
  
• 
  Слайд 8
  

  Қант диабетінің екіншідеңгейлі симптомдары * терінің қышуы * көздің көру қабілетінің айырылуы(«тұман көлегейлегендей») * жынысқынабының жиіинфекцияменауыруы * аяққа жазылмайтынсозылмалы жара шығуы. * естентану (қысылтаяң жағдайларда)

• 
  Слайд 9
  
• 
  Слайд 10
  

  Жүктіліккезіндегіқантдиабеті

• 
  Слайд 11
  

  Қантты диабет жүктіліктің барлық кезеңдеріне қолайсыз әсер көрсетеді. Біріншітриместрдедекомпенсирленгенқантты диабет кезіндегі гипергликемия ұрықтың туапайдаболған даму ақаулықтарының дамуқаупін 20-35%-ға , жүктілікті көтере алмаушылықты 13,4 %-ға жоғарылатады. Жүктіліктіңертекезеңіндегігликирленген гемоглобин деңгейі мен эмбриопатияжиілігіарасындағықолайлыбайланысанықталған.

• 
  Слайд 12
  

  Қанттыдиабеттіңжүктіліктіңсоңғымерзімінеәсеретуідиабеттікфетопатияларсимптомокомплексініңқалыптасуынаәкеледі.Негізгікөрінісібұл - макросомия, кардиомиопатия, өкпетінінің,орталықжүйкежүйесініңжетілмеуі, гипогликемиялықжағдай, гипербилирубинемия, полицитемия. Қанттыдиабеттіңұсаққантамырлықкөріністерігестозауырлығымен, планцетарлыжетіспеушілікдәрежесімен, ұрықтыңантенатальдыөліміменкөрінеді. Қанттыдибеттің 1-ші типіменауыратынәйелдердегестозжүктілікағымынауырлатады. Мерзіміненбұрынбосану мен оперативтібосануларжиілігіартуда

• 
  Слайд 13
  
• 
  Слайд 14
  

  Жүктілікмерзіміұзарғансайынгемодинамиканыңайтарлытайөзгерістерідамиды: жүректіңжиырылужиілігі, минуттықкөлем, жүректіклақтырысжоғарылайды, диастолалыққанқысымыкөтеріледі, айналымдағықанкөлеміартады. Жүктіліктіңеңжиіасқынуыгестозболыптабылады. Оның патогенезіндемаңызды рөлді микроциркуляциябұзылысы алады. ҚД 1 типіменауыратынәйелден туылған нәрестенің денесалмағы гликемия мен диабеттікмикротамырлық асқынулар айқындылығына байланысты. ҚД 1 типіндежүктіліккезіндеқарқынды инсулинотерапия жүргізілсеперинатальдыөлім 1% –дан аспайды. Ұрықтың даму ақаулықтары жүктіліктің ертемерзіміндегі ҚД декомпенсация кезеңінде 2,2% нәрестелерде анықталады.

• 
  Слайд 15
  
• 
  Слайд 16
  

  Диабетпенауратынжүктілержүктіліктіңқолайлыағымынбағалауүшінмынатексерулерденөтукерек:- гликирленгенгемоглобингеқанталдауы- өздігіненглюкометрменкүніне 5-7 ретқандағықантдеңгейінтексеру- үйдетонометрменартериялыққанқысымынөлшеу- постуральды гипотензия бар жоғынанықтау, яғнижатқанданемесеотырғанқалыптабірденорнынантұрғанда бас айналуменкөрінетінқанқысымыныңелеуліөзгерісі- бүйректітексеруүшінталдауларданөту. Креатинин мен ақуызды анықтау үшін тәуліктік зәр жинау. Плазма креатинины мен мочевина азотынанықтауүшінқанталдауынтапсыру.Жүктілергекөздің тор қабығыныңқантамырларыныңжағдайынтексеруүшін офтальмолог кеңесінөтуікерек. Көз түбінің тексерусипаттамасытүрлі-түсті суреттерменболғаны абзал. Бұл келесітексерулеркезіндеөзгерістерді бағалап салыстыруүшін өте тиімді.

• 
  Слайд 17
  
• 
  Слайд 18
  

  Жүктіліктіжүргізутактикасы( эндокринолог-диабетологжәне акушер-гинеколог анықтайды)

  Адекваттыдиетаныңсақталуы: калориялығы: 1- триместр – 30 ккал/кг 2-3- триместр – 35-38 ккал/кг құрамы: ақуыз – 15% май – 30% көмірсу – 55% Ақуыздықолдануы: 1,5 – 2,0 г/кг Қысқауақытқанемесеорташауақытәсерететінадам инсулин тобыныңпрепараттарынқолданады – оларға: хумалогжәненоворапиджатады.

• 
  Слайд 19
  

  Гликемяны тұрақты бақылау: мақсаты: Ашқарынғаплазмадағы глюкоза –  6,1 ммоль/л немесе 5,5 ммоль/л дейін Тамақтанкейін 2 сағаттанкейінгі глюкоза–  7,8 ммоль/л дейін, Hb A1c 6,0%- ден аз. Көз түбін тексеру әр триместр сайын 1 рет. Гинеколог пен диабетологтың ұдайы бақылауында болу Салмақ , АҚҚ өлшеу, ЖЗА 34 аптағадейін – әрекіаптасайын 34 аптаданкейін – аптасайын Ұрықтыантенатальдыбағалау (акушер-гинеколог)  

• 
  Слайд 20

  Ұрықты антенатальды бағалау

• 
  Слайд 21
  

  ҚАНТ ДИАБЕТІМЕН АУЫРАТЫН ЖҮКТІ ӘЙЕЛДЕРДІҢ КҮТІМІ ҚАЛАЙ БОЛУЫ КЕРЕК? Қантдиабетіменжүктіліктіжүргізудежүктіліканықталысымен эндокринолог-гинекологтыңқатаңбақылауындаболуытиіс. Бастапқы кезеңде, яғни 12 апта (3 ай) ұрықтың түзілу және даму кезеңіндегі қандағы қант мөлшерінің қалыпты деңгейде болуытиіс. Себебі, анаағзасы қалыпты жағдайдан екіесеартық жұмыс атқару қызметіне бейімделубарысындаинсулингетәуелділік артып, қандағы қант мөлшері төмендеуі мүмкін.Соныменқатар, бұл кезеңде жүктіліктің құсуы, тіптіағзаның қантсыздануына әкеледі.Сондықтан, инсулиндісырттаненгізудозасытөмендетілуі мүмкін.Егер, құсумөлшердентымартықболса, қантдиабетіндеқатаңтыйымсалынғантәттітағамменқанторнынтолықтырыпотырады.

• 
  Слайд 22
  

  Ал 13 аптадан (4 айдан) бастапұрықтыңөзініңағзалары, соныңішіндеқантмөлшерінқадағалауұйқыастыбезіжетілгендіктен, анақанындағыартыққанмөлшерінеөзіншежауапқайтарып, ағзасытымартыққызметкеүйреніп, ұрықмүшелерінің даму ақауынаәкелуімүмкін. 20 апта (5 айдан) бастапұрықжолдасыдамып, ендігіанақанындағықантты бала қанынаараластырмайтын барьер түзеді, соныменқатар, анақанындағыинсулингеқарсыөзгормондарынөндіріпшығарып, анасықабылдайтынинсулинніңкүнделіктідозасынарттырукеректігінкөрсетеді. Себебі, қанткөрсеткішінеқарайегілетін инсулин дозасыныңкөптегенбөлігін бала жолдасынанбөлінгенинсулингеқарсы гормон жойып, инсулин дозасынтөмендететіндігінескерукерек. Жүктіліккезіндеқантмөлшерініңтербелуіқалыптыболғандықтан, жүктіліктіжүргізудеосындайұрықдамуындағысатылықкезеңдердібастыназардаұстағандұрыс. Енгізетін инсулин дәрежесіндәрігердіңмұқияткеңесіменжүзегеасырылуытиіс.

• 
  Слайд 23
  

  ҚД ауратынжүкті әйел үшін қауіп мыналарға байланысты: Әйелдегі ҚД-ң ұзақтығы; Ауру қай жастабасталды; Өзіндік түсік тастаужиілігі; Кетоацидоз,гипогликемиядамуының жиілігі; Диабеттің қантамырлық асқынуының өршуі – ретинопатия,нефропатия, жүректің ишемиялық ауруы;  Жүктіліктің асынужиілігі- кешгестоз, инфекция, көп сулылық.Ұрық қауіп қатері: макросомия — ұрытың шамадантысөсуі мен денесалмағының артуы; босанукезіндегіжоғарғы өлім көрсеткіші; туапайдаболған ақаулар; өмірінің алғашқы аптасындағы асқынулар, өмірінде ҚД 1 типінің даму қаупі .

• 
  Слайд 24
  
• 
  Слайд 25
  

  Жүкті әйел міндеттітүрде А, В, С және тобындағы дәрумендермен қатар, фолийқышқылы 400 мкг күніне, калий йодиді 200 мкг күніне қабылдағаны дұрыс.Диетаданбасқа жүкті әйелге физикалық жүктеме өте пайдалы, бұл дегенімізқызмет істейтінбұлшықеттер глюкозаныпайдалануарқылы қандағы қант мөлшері төмендейді.Физикалық жүктеме ретіндежаяужүруді айтуымызға болады. Антидиабеттік таблетка қант диабетінің 2 түрінде қолданылатын жүктілік кезіндеқолдануға болмайды, себебіплацентарлық барьерденөтіп, нәресте ақауына әкелуі мүмкін. Оныңорнына инсулин қолданылады. 

• 
  Слайд 26
  
• 
  Слайд 27
  

  Пайдаланылған әдебиеттер:1. Дедов И.И., Мельниченко Г.А., Фадеев В.В. Эндокринология: учебник.- М., 2008.- 432 с.2. Дедов И.И., Мельниченко Г.А., Фадеев В.В. Эндокринология: учебник.- М., 2008.- 432 с. (қазақша, аударғандар Абылайұлы Ж., Алипова А.Т. электрондынұсқасы). 3. Нурбекова А.А. Сахарный диабет (диагностика, осложнения, лечения). Учебное пособие. Алматы, 2011, 80с.