Презентация на тему "Презентация на татарском языке Посвящённая к 108-летней годовщине рождения Мусы Джалиля."

Содержание

• 
  Слайд 1
  
• 
  Слайд 2
  

  МусаМостафаулыҖәлил (1906 ел – 1944 ел) – татар язучысы, Совет берлегекаһарманы. Буисемнетелгә алуга, күз алдынаниндидергадәттән тышкешекилгәндәй була. Ул – ялкынлышигырьләр язганшагыйрьдә, илнең азатлыгыөчен курку белмәс көрәшче дә, үлемне ирләрчә батыр каршылаганкаһарман да..

  «Гомерем минем моңлы берҗыр иде, Үлемем дә яңгырар җыр булып.» МусаҖәлил

• 
  Слайд 3
  

  МусаҖәлил (МусаМостафаулыҖәлилов) 1906 елдаЫрынбурөлкәсе Мостафаавылындатуа. Ул кече яшьтән үк зирәк һәм хыялга бай бала була. Күп укый, һәр нәрсәне белергә тырыша. Оста итепмандолинадауйнаргаөйрәнә. Рәсем ясаргаярата.

  МусаОренбургта«Хөсәения» мәдрәсәсендә укый.

• 
  Слайд 4
  

  Мусаның әтисе Мостафа ага Мусаның әнисе Рәхимә апа

• 
  Слайд 5
  

  Абыйсы Ибраһим Сеңлесе Хәдичә Сеңлесе Зәйнәп

• 
  Слайд 6
  

  Тормыш иптәше Әминә М.Җәлил кызы Чулпан белән

• 
  Слайд 7
  

  Муса 10-11 яшьләрендә шигырьләр дә языпкарый. Ләкин аларюгала. Матбугаттаиң беренчебулыпунөч яшендә язылган«Бәхет» шигыре(1919) басыла. 1922 елдаулКазангакилә һәм 1923-1925 елларда Казан педагогия институтының рабфагындаукый. 1925 елдаҖәлилнең «Барабыз»исемлеберенчекитабычыга. «Иптәшкә» (1929) дигән шигырьҗыентыгы аның шагыйрьбулыпҗитлегеп килүен тагынбертапкырраслый.

• 
  Слайд 8
  

  Ул 1931 елдаМәскәү университетының әдәбият бүлеген тәмамлый. 1939 елдаҖәлилне Татарстан Язучылар берлегенең җитәкчесе итепсайлыйлар. Сугышкакадәрге еллардашагыйрьбиккүп шигырьләр, җырлар, «Хат ташучы» поэмасын, «Алтынчәч» , «Илдар» исемле опера либреттоларын яза.

• 
  Слайд 9
  

  Бөек Ватансугышыбашланубелән,улүзен фронткакитә.Ләкин 1942 нчеелның җәендә Волхов фронтында, дошманчолганышындакалып, авыряраланганхәлдә, фашистларкулынаәсирлеккә эләгә. Шагыйрьәсирлектә дә көрәшне туктатмый. Яшереноешмагакерә, аның җитәкчеләреннән берсе була, биккүп әсирләр белән лагерьданкачып, партизаннаргабарыпкушылыргателилэәр. Ләкин берхыянәтче аларның серләрен фашистларгаҗиткерә.Шуннансоң Җәлилне һәм аның иптәшләрен БерлиндагыМоабиттөрмәсенә ябалар. Шагыйрьанда да туганиленәтугрылыклыбулып кала.Искиткечрухиныклыккүрсәтә.

  «Хөкем алдыннан» ХарисЯкупов

• 
  Слайд 10
  

  Үлем җәзасы көтеп торгандада,туганилгә, халыккатирән мәхәббәт белән сугарылган, фашистларгакөчле нәфрәтен белдергән шигырьләр язып,аларныүзе ясаганкечкенә дәфтәрләргә теркәп бара. Җәлилнең әсирлектә язганшигырьләре бөтен дөньягабилгеле. Татарстангааның икедәфтәре кайтты. Аларныбөтен дөньяда«Моабитдәфтәрләре»дигән исембелән беләләр.

• 
  Слайд 11
  

  Шагыйрьнеүтерсәләр дә, фашистлараның ялкынлыҗырларын, көчле рухынюкитә алмадылар. МусаҖәлил илгә җыр булыпкайтты. «Җырларым, сез шытып йөрәгемдә....» …Җырлап үттем данлыкөрәш кырын, Җырлап килдемтормышязыма. Соңгы җырым палач балтасына Башнытотканкилешязыла…  

• 
  Слайд 12
  

  Казандагы Татар дәүләт опера һәм балет академия театры МусаҖәлил исеменйөртә.

• 
  Слайд 13
  

  Уляшәгән фатирда музей ачылды.

• 
  Слайд 14
  

  Башкалабызның үзәгендәһәм башка шәһәрләрдә аңа һәйкәл куелды.

• 
  Слайд 15
  

  Аның исемен татар халкымәңгеләштерде. МусаҖәлилгә багышлапроманнар, поэмалар, опера, җырлар, сынлысәнгать әсәрләре иҗат ителде. Җәлил исеменилебезхалкы горурлыкбелән искә ала. Һәр буынаныйөрәгендә саклый. Аның көрәше һәм эшчәнлеге – күпләр өчен кыюлык һәм батырлыкүрнәге.

• 
  Слайд 16
  

  Источник: http://tt.wikipedia.org/wiki/ Язылмаларвикипедиядәге Муса_Җәлил_биографиясеннән алынды.

• 
  Слайд 17