Презентация на тему "Қарағанды Мемлекеттік Медицина УниверситетіАнатомия кафедрасы"

Содержание

• 
  Слайд 1

  Қарағанды Мемлекеттік Медицина УниверситетіАнатомия кафедрасы

  Тақырыбы: “Аналық жыныс безі” Орындаған: Қуандықов М. Жолдасов Б. 3-029 ЖМФ Тексерген: Баймағамбетова Д.Д. Қарағанды 2014

• 
  Слайд 2

  Жоспар:

  Кіріспе Негізгі бөлім Аналық жыныс безі топографиялық орналасуы Аналық жыныс безі құрылысы Овогенез Аналық жыныс безі гормондары Жастық ерекшеліктер Қорытынды Пайдаланған адебиеттер

• 
  Слайд 3
  

  1 — оң бүйрек; 2 — сол бүйрек; 3 — оң несеп ағар; 4 — жатыр түбі; 5 — жатыр денесі; 6 —жатыр түтігінің ампуласы ; 7 —жатыр түтігінің шашағы; 8 — аналық жыныс безі; 9 — аналық жыныс безінің шажырқайы; 10 — жатыр денесі; 11 — жатырдың домалақ байламы; 12 — жатырдың мойыны; 13 — жатыр мойын каналы; 14 — несеп қуығы; 15 — қынап; 16 — клитор аяқшасы; 17 — несеп шығарушы түтіктің сыртқы тесігі; 18 — кіре беріс; 19 — қынап тесігі; 20 — кіре берістің үлкен безі Әйел адамның жыныс мүшелері

• 
  Слайд 4
  

  Аналық жыныс безі —аналық жыныс жасушасы ( овоцит ) пісіпжетілетінжәнеаналықжыныс гормондарытүзілетін жыныс безі.Аналық жыныс безі (ovarium) – жұп без, жамбастың кіші астауында жатырдың екі бүйірінде орналасқан. Екі бүйірі қысыңқы,сопақша, салмағы 5-7г., оның екі беті, жоғарғы түтік, төменгі жатыр ұшы, артқы еркін, алдыңғы шарбы шеті бар. Аналық жыныс безінің түтік ұшына жатыр түтігінің бір шашағы келіп бірігеді, жатырмен оның меншікті байламы арқылы шектеседі. Аналық жыныс безінде жыныс жасушасы өсіп дамиды, жетіледі, гормон пайда болады.

• 
  Слайд 5
  

  Аналык жыныс безі — құрсаққуысы бел аумағыныңжамбасқуысынакіреберісінде жұмыртқалық шажырқайғаілініп тұрады. Шыжырқайарқылыжұмыртқақоректендіретін қан және лимфа тамырлары мен жүйкелеренеді.Жұмыртқалықтың түтіктікжәнежатырлықұштары, шажырқайлықжәне бос жиектері, латеральдыжәнемедиальдыбеттеріболады. Жұмыртқалықтың түтіктік ұшына жатыртүтігініңқұйғышы (воронка), ал жатырлық ұшына — өзіндік жұмыртқалық байламарқылыжатырбайланады. Тамырлыаймақ арқылы жұмыртқалықты қоректендіретін қан,лимфа тамырлары мен жүйкелер өтеді

• 
  Слайд 6
  

  1 — жатыр түбі; 2 — жатыр түтігінің құйғыш бөлігі; 3 — аналық жыныс меншікті байламалары; 4 — аналық жыныс безінің шажырақайы; 5 — жатыр түтігінің ампуласы; 6 — жатыр түтігінің шашақтары; 7 — жатыр түтігінің кенейген ұшы; 8 — жатыр денесі; 9 — аналық жыныс безі; 10 — аналық жыныс байламасы; 11 — жатыр мойыны; 12 — жатырдың домалақ байламасы; 13 — жатырдың жалпақ байламасы; 14 — қынап: Аналық жыныс безі,жатыр түтігі және жатыр

• 
  Слайд 7
  

  Аналық жыныс безі екі қабаттан тұрады: Ішкі милы қабаты қан тамырлары мен жүйкеге бай. Сыртқы қыртысты қабаты фолликулалары бар дәнекер ұлпадан тұрады.

• 
  Слайд 8
  

  Фолликулалыаймақ паренхимасынәртүрлі даму сатасындағы алғашқы (примордиальды) фолликулдар, өсуші фолликулдар, көпіршікті фолликулдар, жетілгенфолликулдар, сарыдене, ақ дене, ыңырама (атреттік) денежәне олардың аралығындағы дәнекер ұлпасында орналасқан интерстициоциттер (паренхимааралық жасушалар) құрайды. Тамырлыаймақтааналықжыныс безінқоректендіретінірі қан және лимфа тамырлары мен бездіңқызметінреттейтінжүйкелерорналасады.

• 
  Слайд 9
  

  1 — жатырдың сыртқы қабаты (периметрий); 2 — жатыр түбі; 3 — жатыр қуысы; 4 — жатыр денесі; 5 — жатыр түтігінің қатпарлары; 6 — жатыр түтік құйғышы; 7 — жатыр түтігінің шашағы; 8 — жатырдың ішкі шырышты қабаты (эндометрий); 9 — аналық жыныс безінің жоғарғы жағы; 10 — аналық жыныс без фолликулалары; 11 — аналық жыныса безінің сары денесі; 12 — жатырдың бұлшық ет қабаты (миометрий); 13 — жатыр мойыны; 14 — жатыр мойынының қатпарлары; 15 — жатыр тесігі; 16 — жатырдың қынап тесігі Аналық жыныс безі,жатыр түтігі және жатыр (арттан көрініс)

• 
  Слайд 10
  

  Жаңа туған сәби қыздың аналық жыныс безінде бірнеше он мыңдаған жетілмеген фолликулалар болады. Кәмелетке жеткен бойжеткеннің аналық жыныс безінде жетілмеген фолликулалармен бірге жетілген фолликулалар болады. Жетілген фолликулалар немесе графф көпіршігі лимфа мен қан тамырларына бай. Пісіп жетілген графф көпіршігінің іші көпіршік сұйықтығына толы, оның ішінде дәнешелі жасушалармен қоршалған жұмыртқа төмпешігі бар. Әрбір 28-30 күнде жетілген графф көпіршігі жарылып, жұмыртқа жасуша іш қуысына түседі. Оны «овуляция» деп атайды

• 
  Слайд 11
  
• 
  Слайд 12
  

  Фолликулалыаймақта аналық жыныс жасушаларының даму процесі — "овогенез" жүреді. Аталған аймақтың шеткіжағында бөлініп көбею сатысындағы жас жыныс жасушалары — майдабіріншілік (примордиальды) фолликулдартүрлі жануарлардатүрліше топтасыпжатады. Олардансәл төменірек, біріншілікфолликулдарға қарағанда іріреккелгенөсу сатысындағы жыныс жасушалары — өсуші фолликулдарорналасады. Жынысжасушаларыпісіпжетілугежақындағанда, фолликулдардың мөлшері тымүлкейіп, көпіршікті фолликуддарға айналады. Оларжарылғаннансоң, ішіндегіжетілген жұмыртқа жасушасы көпіршіктегі фолликул сұйығыменбіргежұмыртқалықтанбөлініп, жатыртүтігіқұйғышынаөтеді. Фолликулдардың жарылу процесін овуляция депатайды. Жарылған көпіршікті фолликул орнындасарыденетүзіледі. Жетілген фолликул (Граафкөпіршігі) қабырғасындағы фолликул жасушалары мен интерстициоциттераналық жыныс гормондары — эстрогендерді, ал сарыденежасушалары (лютеоциггер) — прогестерон гормонынбөледі

• 
  Слайд 13
  
• 
  Слайд 14

  Аналық жыныс безі гормондары

  Эстрогендер -қынаптың эпителиінқатайтып, жатырдың еттерінеәсер етеді, жатыртүтікшелерін өсіріп, олардың қозғалысын қамтамасыз етеді, әйелдердің жынысмүшелерін өсіріп, қосымша жынысбелгілерінтудырады, жынысрефлекстерінқамтамасыз етеді, қыздардың бойынөсіреді, клеткалық бөлінуді күшейтеді, орталық жүйке жүйесін қоздырады, заталмасуынаәсер етеді. Эстрогендердің мөлшері гипофиз безінің гонадотроптық гормондарының ықпалында болады.. Прогестерон — сарыдененің гормоны. Олжатырдың эндометриясынаәсер етеді. Мұның  түзілуі де гипофиздің гонадотроптық гормонының ықпалында болады. Прогестерондыгестагендертобынажататын гормон депесептейді. прогестерон андрогендерменбіргеәйелдің сүт безінеәсер етеді, оның сүт өндіретін клеткаларындамытады. Прогестерон минерал заттары мен судыңалмасуынақатысады, орталықжүйкежүйесініңқызметінсақтап, жүктіәйелдіңжүйкежүйесінқалыпқакелтіреді.

• 
  Слайд 15
  

  Жастық ерекшеліктері Ішкісекрециялық без ретіндеерлер мен әйелдердің  жыныс  гормондары  түзіледі.  Жынысгормондарықан арқылы денегетарап, баланың өсуіне, дамуынаәсер етедіжәне жынысмүшелерінің дамыпжетілуін, жыныстық белгілердің пайдаболуынқамтамасыз етеді. Жынысгормондарының негізгіқызметтері — тұқым  өрбіту болғандықтан жыныстық жетілукезіндеолардың мөлшері жоғары болады. Осыған байланыстымектепжасынадейінгімезгілдіасексуальдынемесежыныстық нейтральдық мерзім, яғни инфантильдік (исп. Инфант — бала) шақ депесептейді. Негізінде, 8-10 жасқа дейінбалалардақосымша жынысбелгілеріболмайды. Олардың өсуі мен дамуындажыныстық айырмашылық жоқ. Ересек ер адамның жынысбезінің салмағы 20-30 г, 8-10 жасқа дейін 0,17 —0,18 г. Ересекәйелдің аналық безінің салмағы 5-8 г, жаңа туған қыз балада 0,2 г, 5- жаста 1 г, 8-10 жаста 1,5 г.

• 
  Слайд 16

  Қорытынды

  Жынысбездеріқос секрециялыбездергежатады. Сыртқы секрециялық без ретіндеолардажынысклеткалары — әйелде аналық клетка және ерлердеаталық клеткалар — сперматозоидтарөніп дамиды. Әйелдердің жынысбездеріжатырдың оң және солжағында  орналасқан.Әдетте, оң жағындағы безденсолжағындағысы кішілеукеледі. Аналық без екіқабаттан тұрады: сыртқы қыртысты және ішкі милы қабат.  Ішкісекрециялық без ретіндеерлер мен әйелдердің  жыныс  гормондары  түзіледі, яғни аналық бездердеэстрогендер мен прогестерон гормондарыөндіріледі. Эстрогендер (грек. эструс - күшті қүштарлық + генес - тудырушы) тобынаэстрадиол, эстрон, эстриолгормондарыжатады. Аналық бездеаздаған мөлшерде ерлердің жыныс гормоны тестостерон да түзіледі.

• 
  Слайд 17
  

  Пайдаланылған әдебиеттер www.google.kz

• 
  Слайд 18
  

  Назарларыңызға рахмет