Содержание
-
Халыкнысаклау – телнесаклау
-
Милли тел язмышыул - милләт яшәешенең нигезе. Телнең зәгыйфьләнә баруыул - милләтнең юкка чыгабаруының күрсәткече. Милләт ул - теле булганхалык. Милли тел язмышыул - милләт язмышы, аның яшәеш, үсеш формасы, милләтнең сакчысы да, аның киләчәгенең гарантияседә.Кешелекәле милләтнең төп таянычыбулган, йөрәк парәседәй нечкә, кадерле башка төр могҗизаны уйлаптапмаган, таба да алмас, бубөек көчне бернәрсә дә алыштыраалмый. Чыгышыбелән татар булса да, үз теленбелмәгән, шулуквакыттаүз халкыняраткан, анысөйгән кешедә милләтнең сакчысы, аның үсешенә өлеш кертә алганзатбулаалмый... И тугантелем, мөкатдәс моңым, яшәешемнең бөек мәгънәсе булганмогҗизам!
-
Тел ул - бөтен халыкказанышы, меңнәрчә, миллионнарчакешеләрнең күп гасырлыкиҗат җимеше. Шуңа күрә дә телгә карата башбаштаклыккылырга, аның белән саксызэшитәргә, аныүзенә ошаганчабозаргаберкемнең дә хакыюк. Тел - халыкның, милләтнең иң беренче, иң әһәмиятле билгесе. Тел бетсә, ултелнең иясебулганхалык та, милләт тә югала. Шуның өчен дә тугантеленкадерләп саклау, үстерү, аның сафлыгы, матурлыгыөчен көрәшү - мәдәниятле, зыялыһәр кешенең изгебурычы.
-
Бала сөйләшә башлагачбармакуеннары, табигатькә, кош-кортларга, бөҗәкләргә эндәшләр, такмаклар, тел көрмәкләндергечләр, тизәйткечләр – барысыдабалаларның сүзлек байлыгынүстерүдә, авазларныдөрес әйтергә өйрәтүдә ярдәм итәләр.
-
Татар халкыәкиятләргә бай халык. Әкиятләр– балаларарасындаиң популяр әсәрләр. Моның сәбәбе- әкиятләрнең гаҗәеп оста иҗат ителгән булуында. Әкиятләр кешенең гүзәллеген, саф-лыгын, хыялларынчагылдыра. Алардабелемалу, һөнәр өйрәнү, дуслык, батырлык, үзара яр- дәмләшү кебеккүркәм сыйфатлартурындасөйләнә.Шулуквакыттакешедәге тискәре сый- фатлар: ялкаулык, саранлык, комсызлык, көнчелек, явызлыктәнкыйть ителә. Бала әкиятләр-не тыңлап, уңай һәм тискәре сыйфатларныаерыргаөйрәнә, күңеле белән гаделлекнең җиңү- ентели. Әкиятләр балалардаматурлыкка, изгеэшләргә соклану, усаллыкка, явызлыкканәф- рәтләнү, шулайукяклаучысызларны, ятимнәрне кызгану, кайгыртукебекхисләр тәрбияли.Әкиятләрдә без бала тәрбияләүнең төрле мәсьәләләре буенчакүп кенә кыйммәтле киңәшләр, тәкъдимнәр табабыз.
-
Балалартормышындаиң мөһиме, иң кирәклесе, баланың төп эше – улуен. Татар балаларуенфольклорындахәрәкәтле уеннаргазурурынбирелгән, чөнки “Хәрәкәттә - бәрәкәт”, дихалык. Аларныуйнарөчен катлаулыкагыйдәләр дә, кыйммәтле уенкораллары да кирәкми, бары тик теләк һәм җитезлек кенә кирәк. Уеннардашобага салу, санамышәйтүләр балалар-дакызыксынууята, күңелләрен күтәрә. Җырлы-биюле, түгәрәкле уеннарбалаларның зәвыгын арттыра, әхлакый һәм эстетик яктантәрбияләүгә булыша. Милләтебезнең гореф- гадәтләре, йолалары, тормыш- көнкүреше чагы-лыштапкан татар халыкуеннарыбалалардаүз көченә ышану, бердәмлек, ярдәмләшү, кеше-леклелек, шәфкатьлелек кебек күркәм сыйфатлартәрбияли.
-
-
Татар халкынынмиллиорнаментларыбелэнтаныштырабыз
-
Халыкйолаларыникегә бүлеп өйрәнү кабул ителгән: гаилә тормышынаһәм ел фасылларынакараганйолалар. Мәктәпкәчә яшьтәге балаларга ел фасылларынабәйле йолаларкүбрәк аңлашыла һәм улаларгаякын да. Шуңа күрә дә мин балаларнышулбәйрәмнәр, йолаларбелән таныштыруныкирәклерәк, отышлыракдиптаптым. Беренчедән, индеалдаракәйтелгәнчә, миллийолаларһәм гореф-гадәтләр алыштыргысызтәрбияви чара булып тора. “Анасөте белән керә торган” тәрбиянең, халыкпедагогикасының нигзендә нәкъ менә шуларята, чөнки бербуыннаникенчесенә билгелеберидеяларне, үз-үзеңне тоту, хис-тойгынормаларынтапшырушушыгореф-гадәтләргә нигезләнә. Икенчеяктан, халыкбәйрәмнәре-шәхесне иҗтимагый тормышталәпләренә күнектерү чарасы да. Эшшунда, улбәйрәмнәрдә халыкның олысы-кечесе актив катнаша. Һәр буынкешесебәйрәмдә катнашутәртибен гадәт, традиөия рәвешендә, анасөте белән дигәндәй, үзенә сеңдерә.Бәйрәм “вазифалары” теләп, шатланыпүтелә.Шулайитепһәр кеше, үзе дә сизмәстән, узарааралашу,үз-үзеңне тотугадәтләрен үзләштерә, тәрбияләнә. Халыкбәйрәмнәре һәр кешенең йөрәк түрендә саклана, чөнки җыр-биюләр, яңа көйләр башкару, очрашу-танышуларшушыкөннәрдә бала. Алараныкайдагынабулса да – үз авылына, үз, үз төбәгенә тартып тора. Шуның белән бергә, халыкның йола бәйрәмнәре милли хисләр формалашуга, аларның культурасын өйрәнүгә, миллигорурлык тәрбияләүгә ярдәм итәләр, туганилгә, туганҗиргә, тугантабигатькә, туган телгә мәхәббәт тәрбиялиләр.Шулай ук халык йола бәйрәмнәре белән таныштырып, татар халкының – укымышлы, моңлы, биюле, уен-көлкене яратучыхалыкикәнлеген блаларга аңлатып була. Менә шуңа күрә дә мин, халыкпедагогикасының тәрбия һәм белембирү чаралрынатаянып, халыкавызиҗатының кече жанрлары аркылы халык йола бәйрәмнәре белән таныштыруны, татар халкының тормышы, көнкүреше, үткәне һәм хәзергесе белән таныштыруны үземә бурыч итеп алдым. Шулай ук халык йола бәйрәмнәре аркылы туган табигать турындагы белемнәрен киңәйтү, табигатьтәге үзгәрешләрне күрә белергә, ел фасылларын аера белергә өйрәтү, туган табигатьтәге башка тереклек ияләренә сак каркш һәм мәхәббәт тәрбияләү бурычлары да үтәлә. Нәүрүз бөйрәме 19 гасырдан калган мәгълүматларга караганда, атна- ун көнгә сузылган. Ул көннәрне йорттан-йортка кереп “нәүрүз әйтеп” йөрү гадәте булган.Нәүрүз такмагын әйтеп,хуҗаларга бәхет, уңышлар теләп йөргәннәр. Яшләрнең – шәкертләрнең болай йөрүләре үзенә күрә бер күңел ачу була.Салкын кышлар бетеп килүенә шатлану,авыл халкының күңелен күтәрү өчен җырлар чыгарылган. Нәүрүз бәйрәме-ел фасылына караган бәйрәм булганлыктан, балаларны ул бәйрәм белән таныштыруны язгы ел фасылына багышлап, аның белән танышудан башлап җибәрергә була.
-
Сомбелэбэйрэме
-
Наврузбэйрэме
-
Яулыкжыю, Сабантуй бэйрэме
-
Балаларны татар халкынынмилликиемнэребелэнтаныштырумаксатыннанкургэзмэясадык
-
Ел саен февральаендаМусаЖэлилнентуганконендэаныншигырьлэреняттанойрэнэбез
-
Ел саенбалаларбелэн Тукай китапханэсендэ уза торганГабдуллаТукайнынтуганконенэбагышланганшигырьбэйрэмендэканашабыз
-
-
Туган телгә мәдхия Әй син, телем, тугантелем, тамыртелем. Җир астыннантарих серен табартелем... Әй син, телем, рәхәт телем, авыртелем. Телнетешләп канатырлык сабыртелем... Синең белән рәхмәт укыйм, теләк телим. Җырга салып сине, милли көйләр көйлим. Табындагыикмәгем күк телем-телем. Табынамсиңа, синсезбертәм тоймастелем... Әй син, телем, айлытөнем, яктыкөнем. Әремнәрдән әче, балдан татлытелем. Сине саклапкалырөчен, күпме белем Кирәклеген аңладым мин, белдембүген... /Л.Шагыйрьҗан/
-
Татар халкынынмилликонкурешкирэкяракларыбелэнтаныштыру
-
Халкыбызнынмилликиемнэребелэнтанышабыз
-
Милли китапханэлэргээкскурсиялэргэйорибез
-
Игътибарыгызочензуррэхмэт!
Нет комментариев для данной презентации
Помогите другим пользователям — будьте первым, кто поделится своим мнением об этой презентации.