Презентация на тему "ПРЕЗЕНТАЦИЯТАҚЫРЫБЫ:Тағамдық азық-түліктер,тағамдық заттардың құндылығы"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  ПРЕЗЕНТАЦИЯТАҚЫРЫБЫ:Тағамдық азық-түліктер,тағамдық заттардың құндылығы

  Орындаған:Жартыбай.Ә. Қабылдаған:Исмагулова.Т.М.

• 
  Слайд 2
  

  Тамақтану сауаттылығының бес негізі бар: 1) Тамақ құрамында негізгі қоректік заттардың болуы (нәруыз, май, көмірсу); 2) Тамақ рационында қосымша заттардың болуы (витаминдер, микроэлемент); 3) Тамақ нәрлігі адам жасына, денсаулық күйіне, табиғат климатына байланысты; 4) Тәулік бойынша тамақтану тәртібінің мөлшерін сақтау; 5) Тамақтанудың санитарлық – гигиеналық нормаға сай болуы.

• 
  Слайд 3
  
• 
  Слайд 4
  

  Тамақтану тәртібі дегеніміз – ас қабылдауда белгілі бір уақытқа бағыну, сондай - ақ тамақтану кезінде астың мөлшерін және мәзірін сақтау деген ұғымды білдіреді.

• 
  Слайд 5
  
• 
  Слайд 6
  

  Тамақтану режиміне мына төмендегі принциптер енеді: Бірінші, тамақтану барысында тәуліктік кесте белгілеу. Екінші, тәулігіне бір - екі рет қана тамақтану дұрыс емес, белгілі мөлшерде үш – немесе төрт рет тамақтану керек. Үшінші, тамақ құнарлы болғаны жөн. Себебі, адам ағзасы дұрыс қабылдайтын, оны асқазан еш қиындықсыз қорытатын тағам түрлері, яғни белок, майлар, витаминдер, минералды заттарға бай болғанын адам өзі таңдай алуы шарт. Бұл ретте дәрігер - диоьологтың да кеңесі артық болмайды.

• 
  Слайд 7
  
• 
  Слайд 8
  

  Тәуліктік ас мәзірі әртүрлі болуы керек. Тамақтану кезінде адам өзінің ас қабылдау қабілеті, көңіл - күйіне баса назар аударғаны жөн. Кей ретте тамақ жеңіл жүрсе, кей ретте ол керісінше бұл процесті бәсеңдетеді.Мұны мамандар физиологиялық процесс деп те атайды.

• 
  Слайд 9
  
• 
  Слайд 10
  

  Тәбет дегеніміз – аштыққа қарсы тұратын құбылыс. Олмынабірпринциптермендәлелденеді.Атапайтқанда, тамақ қабылдау мезгіліне, тағамның түрі, дәмі немесеиісі, түрлі қоспалар, тіптібұл реттеадамойы да өзіндік рөл атқарады. Адамның тәбеті шылымға, кофеге, шайға, апиын, ішімдік, тағы басқаларына ашылатынкөрінеді.Бірақ, мұндай физиологиялық қажеттіліктен аулақ болған дұрыс. Тәбет кей ретте асқазанның шұрылдап, маза бермеуі, бос, еш жұмыссыз тұрғандығымен қиналады. Бұл симптом мешкейлерге тән. Бұл орайда халықтық медицина ондай адамдарға бірнеше күн өзіне аштық жариялағанды ұсынады.

• 
  Слайд 11
  
• 
  Слайд 12
  

  Аштық – «табиғаттың дауысы», немесе, асқазан тамақ қажет етеді деген ұғымі. Бұл қағида тамақ ішетін уақыттың келгендігін білдіреді. Ертеректе тамақ ішетін кесікті бір кесте, уақыт жоқ – тын. Адамда тамаққа деген тәбет пайда болғанда ол өзінде ауыз бен өңешінің барын сезінеді. Ал, асқазандағы бұлшық еттердің жұмылуы аштық пен тәбеттің ашылғанынан хабар береді.

• 
  Слайд 13
  

  Тамақтану режимі және құрамы төмендегі проценттік қатынас негізінде жүруі қажет: 1 Таңертеңгілік ас 7.30 – 8.00 25% 2 Таңертеңгілік ас 11.00 – 11.30 10% 3 Түскі ас 14.00 – 14.30 35% 4 Түстен кейінгі ас 16.30 – 17.00 10% 5 Кешкі ас 19.00 – 20.00 20%

• 
  Слайд 14
  
• 
  Слайд 15
  

  Жасөспірімдердің тамақ нәрлігі мен құрамы нормаға сай болуы керек. Бала немесе жасөспірім тәулігіне 80 – 100 гр нәруыз, 100 гр май, 380 гр көмірсу қорек ету керек. Нәруызды сүттен, дәнді – дақылдардан, еттен, көмірсуды нан, салат, картофельден, майлы заттарды май, жұмыртқа, сүттен, витаминдерді өсімдік және жануар майынан, минералды тұздар мен микроэлементтерді шай, шырын, компот және жеміс – жидек сияты заттардан алады. Осыған байланысты асхананың тамақтану тізімінде 2 – 6 жастағы балалардың тамақ құрамы 1 кг салмағына шаққанда 70 – 75 ккал, 11 – 15 жастағылардың ккал – сы 44 – 55, ал ересек балалардың тамақ құрамы 35 – 40 ккал болуы қажет. Біздің асханамыздағы апталық тама тізімін қарағанда, таңертенгілік ас 507 ккал, түскі ас 794 ккал, түстен кейінгі ас 545 ккал болады, яғни нормаға сай келеді деп есептеледі.  

• 
  Слайд 16
  
• 
  Слайд 17
  

  Ашадамбіржапырақ нан мен суды да қанағат тұтады. Бұл орайдаоның тәбеті жоғары болады. Ал, ашқарақ адамға келсек, олалдынакелгеннің бәрін опыруға дайын. Мұндайда халықтық медицина ондайадамдарға белгілі рацион, кесіктікесте, тамақты қанағатықпен тұтыну керектігінұсынады.Асқазан өз қажетін алдыделік. Бірақ, тәбет басылмайтұр.Бұл тағамның дәмді әзірленгендінен де болады. «Өзі тойғанмен, көзі тоймайтұрғанын қараша» дегенқызғаныш осыныбілдірсекерек.

• 
  Слайд 18
  
• 
  Слайд 19
  

  Көптеген әдебиеттерде асқазан жартылай бос болуыкерекдепжазылады. Бұл ас қорыту процесінжеңілдетеді. Екіншіден, тақыл – тақыл тағам қабылдауға мүмкіндік береді. Адамның тәбеті мен оның асқа дегенқұмартулығын артырадыдейді. Тойыптамақ ішугеболмайды. Тағамның мөлшері, оның сапасы, қабылдау кестесі, гигиена ережесіжәне қолайлылық этикасыменреттелуікерек. Тамаққа дегентәбетіңіз болмайтұрып, ас қабылдамаңыз. Тамақтану тәртібі дегеніміз – ас қабылдауда белгілібіруақытқа бағыну, сондай - ақ тамақтану кезіндеастың мөлшерін және мәзірін сақтау дегенұғымды білдіреді.

• 
  Слайд 20
  
• 
  Слайд 21
  

  НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ