Презентация на тему "Роль фольклора при развитии речи детей"

Содержание

• 
  Слайд 1

  «Балаларның сөйләм теленүстерүдә фольклорның әһәмияте»

  Воспитатель АвхадиеваЛейсанРафиковна МБДОУ №82

• 
  Слайд 2
  

  Балагателнеанабирә.“Ананың балагабиргән иң зурбүләге – тел”, “Иң татлы тел – тугантел, анамсөйләп торгантел”, – дип юкка гынаәйтми халык. Фольклор(халыкавызиҗаты)термины инглизсүзләреннән ясалган: folk (халык) һәмLore (акыл,зиһен). Аның тамырларыеракүткәннәргә барыптоташа. Туган тел – рухибайлыгыбызсандыгынаачкыч ул. Халкыбызның гасырлар буе яшәп килгән, буыннан-буынгатапшырылгантормыштәҗрибәсе, гореф-гадәтләрен әхлак кануннарын, йола-бәйрәмнәрен, әдәбият һәм сәнгать әсәрләрен, рухибайлыгыбызнытирәнтен аңлау һәм үзләштерү тугантелдән башка мөмкин түгел.

• 
  Слайд 3
  

  Балалар бакчаларында сөйләм телен үстерүдә түбәндәге эш төрләре һәм бурычлар керә:1.Авазларны ишетә һәм аера белергә, шулай ук дөрес итеп әйтергә өйрәтү.2.Авазларны дөрес әйтү културасы тәрбияләү.3.сүз байлыгын үстерү, активлвштыру.4.Грамматик күнекмәләр формалаштыру.5.Җөмләлрне дөрес төзергә һәм бәйләнешле итеп сөйләргә өйрәтү.6.Балалар әдәбиятының иң матур үрнәкләре белән даими таныштырып бару.7. Зур булмаган шигырьләрне яттан өйрәтү.8.Кара-каршы сөйләшү күнекмәлре бирү, диалогик сөйләмнәрен үстерү.9.Монологик сөйләмнәрен үстерү.10.Табышмаклар әйтешергә, үзләренә таныш булган мәкаль һәм әйтемнәрне сөйләмдә куллана белергә өйрәтү.

• 
  Слайд 4
  

  Халыкавызиҗаты әсәрләренең тәрбияви әһәмияте аеручазур.Мәктәпкәчә яшьтәге балаларныхалыкавызиҗаты әсәрләре белән тел үстерү чараларывакытында да, уйнаганда да, теләсә нинди буш вакытта да таныштырыргабула. Җанлы һәм тапкырсүзле мәкаль-әйтемнәр, санамыш, такмак, табышмак, әкиятләр һ.б.ш.балаларда тел матурлыгынтоемлаутәрбиялиләр, таныпбелү эшчәнлеген, сөйләм теленүстерәләр.

• 
  Слайд 5
  

  Баланың теленачуда, сөйләмен формалаштыруда бармакуеннары аерымберурынтота.Әле сөйләм теле ачылмаган бала белән бармакуеннарыуйнаганда, сүзләрен өлкәннәр үзләре әйтә бара. Бармак-кулмоторикасыүсеше тел ачылуга, сөйләм үсешенә уңай тәэсир ясый. Шуларныискә алып, халыкавызиҗатыннан алынганбармакуеннарынаеручакечкенәләр төркеме балаларышөгыльләрендә кулланам. Мәсәлән, “Олыгаутынярырга…”, “Бубармакбабай…”, “Баш бармакбауишә…” , “Песием, песием, прес!”, “Карга килде казан асты…”. Бармакуеннарынкечкенәләр белән өйрәнү дәресләрне җанландыра, дәресләргә кызыксынууята, балаларның теле ачылугаярдәм итә..

• 
  Слайд 6
  

  Мин үз эшемдә кечкенәләр төркеме балаларыбелән шулайук юаткычларэндәшләр, мавыктыргычлар, бишекҗырлары кебекхалыкавызиҗаты әсәрләре дәкулланам. “Әти, әти, әттәти…”, “Карга әйтә кар, кар”Эчтәлеге белән аларбалаларның төрле хәрәкәтләр ясавын: кулчабу, баш селкетү, аяк басу, яулыкболгау, баштан сыйпауһ.б.

• 
  Слайд 7
  

  Халыкавызиҗатының җыр һәм такмаклары да сөйләм теленүстерүнең аерылгысызөлеше булып тора. Уртаһәм зурлартөркемнәрендә аларны актив кулланам. Буэштә миң “Мәгариф” нәшрияты чыгарган“Җырлап биепуйныйбыз” дигән компакт дискларданторганаудиоязмафонограммаларыҗыентыгы зурярдәмгә килә. “Куш кулым”, “Шома бас”, “Чума үрдәк, чумаказ”, “Кәрия-Зәкәрия” җырлы –биюлеуеннарынбалаларбикяратыпбашкаралар. 

• 
  Слайд 8
  

  Табышмакларныуртаһәм зурлартөремнәрендә эшләгәндә киң кулланам. Буэшалымыбаланың сөйләм телендә, уйлаусәләтен дә камилләштерә. Бер дәрестә без балаларбелән, мәсәлән, предметның 1-2 сыйфаты (төсе, формасы) буенча, ә башка дәресләрдә индекүбрәк сыйфатларынкулланыптабышмакларуйлапчыгарабыз

• 
  Слайд 9
  
• 
  Слайд 10
  

  Халыкавызиҗаты әсәрләреннән баларгаиң якынһәм аларярататорганы – әкиятләр.Халыкәкиятләре – сөйләм теленүстерүдә бай материал булыписәпләнә.

• 
  Слайд 11

  Задачи проекта:

  ознакомление детей с народным фольклором, традициями, обычаями; обогащение кругозора детей; формирование заинтересованного и уважительного отношения к культуре (толерантности); создание атмосферы дружелюбия, взаимоуважения и взаимопонимания со сверстниками, со взрослыми.

• 
  Слайд 12
  

  Мин үземнең эшемдә күбрәк татар халыкбәйрәмнәренә игътибаритәм. Һәр татар бәйрәме халкыбызның гасырлар буе яшәп килгән, буыннан-буынгатапшырылгантормыштәҗрибәсе, гореф-гадәтләрен әхлак кануннарын, йола-бәйрәмнәрен, әдәбият һәм сәнгать әсәрләрен, рухибайлыгыбызны уз эченә ала. Шуңа күрә без зурларһәм мәктәпкә әзерлек төркемнәрендә әти-әниләр белән, әби-бабайлар катнашуыбелән миллибәйрәмнәр үткәрәбез: “Сабантуй”, “Нәүрүз”, “ Сөмбелә”, “Карга боткасы” һ.б.

• 
  Слайд 13
  

  «Карга боткасы» бәйрәме

• 
  Слайд 14
  
• 
  Слайд 15
  
• 
  Слайд 16

  «НӘҮРҮЗ» БӘЙРӘМЕ

• 
  Слайд 17
  

  Татар халык язучылары әкиятләре

• 
  Слайд 18
  
• 
  Слайд 19
  
• 
  Слайд 20
  
• 
  Слайд 21

  “Сабантуй” бәйрәме

• 
  Слайд 22
  

  Безнең туган телебез татар теле – изге дә, көчле дә. Аның көче - тәрбияви әһәмиятендә. Һәр милләт кешесе өчен иң моңлы көй – милли көй, иң матур тел – туган тел.