Презентация на тему "Тақырыбы:Естің бұзылысы.Кома деңгейінде ес бұзылысының жіктемесі.Глазко жіктемесі.Түрлі этиологиялық комалар.Кома кезінде науқастарды тексеру ерекшелігі.Кома соңы."

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  Тақырыбы:Естің бұзылысы.Кома деңгейінде ес бұзылысының жіктемесі.Глазко жіктемесі.Түрлі этиологиялық комалар.Кома кезінде науқастарды тексеру ерекшелігі.Кома соңы.

  Қабылдаған: Утепов Д Орындаған: Баймурзаев Д Тобы: ЖТД-609

• 
  Слайд 2

  Жоспар

  Кома: анықтамасы, этиологиясы, патогенезі Клиникалықкөрінісі Дифференциальдыдиагностикасы Диагностика кезіндегімаңызды сұрақтар, ауруханаға жатқызуға көрсеткіш Дифференцирленбеген ем

• 
  Слайд 3

  Кома

  Кома – ОЖЖ-ң координациялық қызметінің бұзылысымен, ОЖЖ-ң жеткіліксіздік жағдайы; естің тануымен, қозғалыс, сезімтал және соматикалық, оның ішінде өмірлік маңызды қызметтердің бұзылысымен көрінеді. ЭТИОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ПАТОГЕНЕЗІ Бас миының жарты шары және ми бағанының ошақты зақымдануы. Мидың қабықшасы мен бағанының диффузды зақымдануы.

• 
  Слайд 4
  

  Команыңбарлықсебептерінтөрткатегорияғабөлугеболады: Бас қаңқа ішілік қысымның жоғарылауына әкелетін бас қаңқа ішілік үрдістер (тамырлы, қабынулы, ісіктер, бас миының жарақаты және т.б.). Гипоксиялық жағдайлар. Зат алмасу бұзылыстары (эндокринді жүйе патологиясында). Интоксикациялар (экзогенді және эндогенді сипатта).

• 
  Слайд 5
  

  Глазго шкала өзіндік формальдыкестесі бар және үш негізгібелгідентұрады. Көздің ашылуы. Сөйлеу. Қимылдау.

• 
  Слайд 6
  
• 
  Слайд 7
  

  Глазго шкаласыбойынша Сапалы, анық, нақты бағалау. Естің  қаншалықты бөлшектеріндегі бұзылыстарын анықтау. Әр түрлі зерттеуәдістері мен квалификация дәрежесіне қарай. Науқастың өзгерісіне қарай  бірнемесебірнешеретесбұзылысын бағалау. Шкала бойынша тез әрі жеңіл нақты танысу. Бұл әдістеме бойыншанауқас белсендіқимыл  кезінденемесетөсектік режимде де анықтауға болады.

• 
  Слайд 8
  

  КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ Кез – келген команың клиникалық көрінісінде қоршаған ортаны және өзін – өзі қабылдауды жоғалту, сыртқы тітіркендіргіштерге рефлекстердің тежелуі және өмірлік маңызды қызметтердің реттелуінің бұзылыстарымен бірге естің бұзылысы басым болады. Кома кезінде науқастарды еш нәрсемен, тіпті энергиялық шаралармен де ояту мүмкін емес.

• 
  Слайд 9
  

  Естің бұзылу дәрежесіне байланыстыкелесітүрлерін ажыратамыз: Есеңгіреу. (беткейжәне терең), Сопор. Естің бұзылу дәрежесін Глазго клиникалық кестесіарқылы анықтаймыз.

• 
  Слайд 10
  

  Есеңгіреу– (Глазго шкаласыбойынша 13-14 балл) ес бұзылуының бастапқы фазасы, ми қыртысы қорғанысының тежелуіне байланысты. Селқостық, ұйқышылдық психикалық және қозғалыс белсенділігінің төмендеуі, сөйлеу қабілеті бұзылысының болуы мүмкін.

• 
  Слайд 11
  

  Сопор(Глазго шкаласыбойынша 9—12 балл) — есітөмендеген, бірақмимикалық реакция түріндекүштідыбыстарға, жарықжәнеаурулықтітіркендіргіштергереакциясысақталған, сұрақтарғаайқынемесбірбуындыжауапбереді. Қарашық, түбірлік, жұтатынрефлекстерсақталған, сіңірлікрефлекстеріжоғары, терірефлекстерітөмендеген, еріксіззәршығару. Аурудысопороздыжағдайданкүрделіауыртқыштітіркендіргіштердіқолдануарқылы(шаншулар, шымшулар) алып шығаруға болады.

• 
  Слайд 12
  

  Беткей кома (I сатысы, Глазго шкаласыбойынша 7-8 балл): науқасты оятумүмкін емес, бірақ аурулық тітіркендіргіштергереакциясықарапайым ретсізқимылдар түрінде сақталған. Терең кома глубокая (II сатысы, Глазго шкаласыбойынша 5—6 балл): науқас аурулық тітіркендіргіштергеқимыл қозғалыспен жауапбереді. Атониялық кома (III сатысы, Глазго шкаласыбойынша 3-4 балл):өте ауыраурулық тітіркендіргіштергереакциясының толығымен жойылуы. Атония, арефлексия, тынысалудың бұзылысы немесежойылуы, жүрек қызметінің жоғалуы.

• 
  Слайд 13
  

  ДИФФЕРЕНЦИАЛЬДЫ ДИАГНОСТИКА Комаларды псевдокоматозды жағдайлармен (психогенді реактивтілік, абулистік статус, тырыспасыз эпилептикалық статус)ажыратамыз. Алкогольді кома ұзақ уақыт алкоголизмде, сонымен қатар алғаш рет алкогольді қолданғанда, алкогольді мастықтан, атаксияның болуының нәтижесінде біртіндеп дамиды; сирек жағдайда кома біртіндеп тырыспадан басталады. Объективті қарағанда беттің гиперемиясы және цианоз, кейіннен бозғылттанады, көз алмасының маятник тәрізді козғалуы, гипергидроз, гипотермия, тері тургорының төмендеуі, бұлшықет атониясы, артериальды гипотензияға, тахикардия, алкогольді иістің байқалуы болады.

• 
  Слайд 14
  

  Гипертермиялық комада анамнезінде қыздырынудың жоғары ылғалды қолайсыз ыстық аймақта болуының нәтижесінде дамиды. Кома біртіндеп басталады; көп мөлшердегі тершендік, өршімелі әлсіздік, бас ауыруы, бас айналу, құлақтың шуылдауы, жүрек айну, құсу, жүрек қағу, ентігу, естен тану болады. Объективті қарағанда гипертермия, тері гиперемиясы, тахипноэ, сирек жағдайда Чейн-Стокс немесе Куссмауль тынысы, артериальды гипотензия, олигоурия немесе анурия, қарашықтың кеңеюі.

• 
  Слайд 15
  

  Гипогликемиялық команың дамуы қант деңгейін төмендететін препараттар, гипогликемиялық терапияны салдарынан дамиды, жедел басталады. Әлсіздік, тершендік, жүрек қағуы, бүкіл денесінің дірілдеуі, қатты ашығу, қорқыныш сезімі, қозғыштық, гипогликемиялық психикалық бұзылыстар мысалы: эйфория, делирия, аменция; Жалпы қарағанда гипергидроз, гипотермия, шырышты қабаттардын өзгеруінсіз тері кабаттының бозаруы, тонико-клоникалық тырыспа, бұлшықеттік гипертонус, одан гипотонусқа ауысады, тахикардия, артериалды гипотензия, гипогликемияның салдарынан вегетативті бұзылыстар; артериялық гипертензия, брадикардия, құсу, тынысы өзгермейді. Ошақты неврологиялық симптоматикалар болуы мүмкін.

• 
  Слайд 16
  

  Алиментарлы-дистрофиялық кома.Ұзақ уақыт бойы толумды тамақтанбаудың салдарынан дамиды. Бірден басталады; қозу кезеңінен кейін естен тану, содан кейін тез арада комаға түседі. Жалпы қарауда гипотермия. Қабыршақты бозарған тері, акроцианоз байқалады. Беті бозғыш-сары, кейде ісіңкі болады. Бұлшықет атрофиясы, тоникалық тырыспа, артериалды гипотензия, сирек жағдайда беткейлік тыныс байқалады . Опиатты кома.Салыстырмалы түрде жылдам дамыған наркотикалық мастану комаға ауысады. Тыныс алу тежелген (беткей, аримиялық, Чейн- Стокс тынысы, апноэ), цианоз, гипотермия, брадикардия байқалады. Артериялық гипотензия коллапсқа дейін, сирек өкпе ісінуі дамуы мүмкін. Әрқашан нүктелі қарашықтар анықталады (промедолмен немесе атропинмен бірге уланудан басқа). Иньекциядан кейінгі көптеген іздер және наркотикалық заттарды қолданғанның басқа да белгілері команың басқа этиологиясын жоққа шығармайды (мысалы, жарақаттық).

• 
  Слайд 17
  

  Жарақаттық кома.Жиі біртіндеп дамиды, алайда жарық кезең де болуы мүмкін, ол кезде науқасты қатты бас ауырсыну, жүрек айну, құсу, психомоторлы қозу мазалайды. Жалпы милық симптомдар менингиальды және мидың ошақты зақымдалу белгілерімен қосарласуы мүмкін. Брадикардия және сирек тыныс алу кеш сатыларында тахикардия және тахипноэмен алмасады. Цереброваскулярлы комаартериялық гипертензия және тамырлық аурулардың салдарынан дамиды.Гемодинамиканың әртүрлі бұзылу салдарынани дамыған жалпы милық, ошақты неврологиялық және менингиальды симптоматика тән.

• 
  Слайд 18
  

  Эпилепсиялық кома.Анамнезінде эпилепсиялық құрысулар,инсульт болуы мүмкін. Кома кенеттен, жиі қысқа аурадан кейін дамиды, естен тану мен ұстамалар бірдей дамиды. Бірінші кезеңде (эпилепсиялық статус кезеңі) жиі клоникалық ұстамалармен алмасатын тоникалық құрысулар, беттің цианозы, еріндегі көбік, тілдің тістелуі, ысқырықты тыныс, тахикардия, ісінген мойын тамырлары, еріксіз зәр және нәжіс шығару, қарашықтардың кеңеюі мен реакциясының болмауы анықталады. Екінші кезеңде (эпилепсиядан кейінгі ұйқы кезеңі) бұлшықеттердің гипотонияы, арефлексия, патологиялық аяқ бсы белгілері, гиперемия, беттің бозаруы немесе цианозы, ауыздың ашылып қалуы, көздің жан-жағына әкетілуі, қарашықтардың кеңеюі, тахипноэ, тахикардия байқалады.

• 
  Слайд 19
  

  Команыдиагностикалаукезіндеміндеттітүрде науқастың туыстарынаннемесекугерденанамнезінжинапалуға тырысукерек. Келесішаралардыанықтаған жөн. Созылмалыаурулардың болуын (анамнезіндеқантты диабет, артериальды гипертензия, бауыржәне бүйрек аурулары, қалқанша без аурулары, қояншық, инсульт және т.б.), комаға әкелетін интоксикация және алкоголь немесенаркотикалық заттармен улану. Инфекция немесежарақаттыңболуы; Естентанужағдайыныңсипаты (көңіл-күйінің өзгеруі, терлеу, полиурия және полидипсия, қалтырау,алкоголь қолдану, тырыспа). Коматоздыжағдайдыңдамуыныңжылдамдығы.

• 
  Слайд 20
  

  Дифференцияланған ем Тынысалудықалпына келтіружәне сақтау 1.Тынысалужолдарыныңөткізгіштігінқалпынакелтірумақсатындатазалау, ауаөткізгіштіорналастырунемесетілдіфиксациялау, маска немесеинтубациялықтүтікшеарқылы ЖТА, кейжағдайлардатрахео- немесе коникотомия . 2. Оксигенотерапия (4—6 л/мин мұрындықкатетрарқылынемесе 60% маска, интубациялықтүтікшеарқылы). 3.Трахеяныинтубациялауалдында 0,1% атропин ерітіндісінеггізу(0,5—1 мл), холинотежегішпрепаратттармен улану жағдайын ескереотырып.

• 
  Слайд 21
  

  Қанайналымдықалпынакелтіружәнесақтау АҚҚ төмендегенде тамшытүрінде 1000—2000 мл 0,9% натрий хлоридіерітіндісін, 5% глюкоза ерітіндісінемесе 400—500 мл декстран орташамолекулярлысалмақта 50-70 мың. инфузионды ем нәтижесіз болғанда прессорлық аминдер— допамин, норэпинефринқосып береді. Артериальды гипертензия кезіндегі кома жағдайындажоғарылаған АҚҚ реттеукерек, к/і 1250—2500 мг магний сульфатын(5-10 мл 25% ерітінді) енгіземіз 7-10 минут ішінденемесетамшылатып. Магний сульфатынақарсыкөрсетілімболғанда 30—40 мг бендазол(3-4 мл \% немесе6—8 мл 0,5% ерітінді к/і) енгізугеболады. АҚҚ аз мөлшердежоғарыласа аминофиллин (10 мл 2,4% ерітінді) к/і енгізугеболады. Аритмия кезіндежүрекырғағыныңқалпынакелтірукерек. (дефибрилляцияарқылы).

• 
  Слайд 22
  

  1. Естіңбұзылысыбеткейкомағажеткендеглициндісублингвальдітағайындайды (немесеиегіне) мөлшері 1 г, семакс3 тамшы1% ерітіндіәрбір ноздрю), антиоксидант этилметилгидроксипиридинсукцинат (мексидол) мөлшері 30 мг (6 мл 5% ерітінді) к/і, 5—7 мин кейін. 2.Терең кома кезіндеантиоксиданттытерапию жәнесемаксенгізеді. Улану кезіндегіағзағатоксиндердіңтүсуінтоқтату. 1. Сорбент енгізіпасқазанды зонд арқылышаю (трахеяныинтубациялауданкейін) — удыңауызқуысыарқылынемесеасқазанныңшырыштықабатынатүскенде. Терініжәнешырыштықабаттысуменжуу — улызаттеріқабатыарқылытүскенде.

• 
  Слайд 23
  

  Симптоматикалық ем Денетемпературасынқалпынакелтіру. Салқынтигенде — науқасты жылытужәне көктамыр ішінежылытқыш ерітінділердіенгізу. Айқын гипертермия кезінде— физикалықсалқындату (басынажәнеірітамырларғасуықкомперссжасау, этильспиртіменжәнесуғасіркеқышқылынқосыпнемесесуықсуменысқылау) жәнефармакологиялықәдістер (метамизол натрий, бірақлитилікқоспасыз). 1. Тырыспаныжою: диазепам к/і 10 мг мөлшерде. 2. Құсудыжою: метоклопрамид 10мг мөлшерде к/і немесе б/і.

• 
  Слайд 24
  

  НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!