Содержание
-
С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ УНИВЕРСИТЕТІ ИМ. С.Д. АСФЕНДИЯРОВА СӨЖ Тақырыбы: Нәрестелерді аралас және жасанды тамақтандыру ерекшеліктері. Нәрестелерді жасанды тамақтандыруға арналған бейімделген қоспалар. Тексерген: Амантаева М.Е. Орындаған: Қарабаева М.Б. Тобы: ЖМ 12-027-01 Курсы: IV Алматы - 2015
-
Жоспары:
Кіріспе Нәрестелерді тамақтандыру Негізгі бөлім Табиғи тамақтандыру Ана сүті,құрамы,емізу ережелері Аралас тамақтандыру Жасанды тамақтандыру III. Қорытынды
-
Бала жасының кезеңдерінің ішіндеең жеделөсіп-даму кезеңі — бала туылғаннан 1 жасқа дейінгіаралық, баланыңдұрысөсіпдамуыүшін оны дұрыстамақтандырудыңмаңызызор. 1 жасқа дейінгібаланытамақтандырудың, баланың негізгітамақ түрімен байланысты 2 түрін анықтай аламыз: табиғитамақтандыру— баланы тек анасүтіменқоректендіру; қолдан (жасанды) тамақтандыру— баланынегізіненсүтқоспаларыменқоректендіружатады.
-
Табиғи тамақтандыру
Табиғи тамақтандыру деп 1 жасқа дейінгібаланынегізінен (4/5 бөлігі) анасүтімен қоректендіріліп, 5-айдан бастапқосалқы және қосымша тамақ енгізуаталады. Әйелдіңемшек бездеріненсүт бөлінуін лактация депатайды, бұл процескебірнешебірнешефакторлардың әсері бар. - Нерв жүйесінің (гипоталамус);- Ішкі секреция бездерінің (гипофиз);- Әйелдің тамақ режимінің;- Емізуліәйелдің ауруларының әсерлері т.б.
-
Анасүтінің құрамы
Босанғаннан кейіналғашқы күндері көкірек бездеріненуызсүт шығады.Уыз — сарғыш түсті, қоймалжың, белоктарментұздарға және иммундыденелергеөте бай анасүті. Жаңа туылған бала үшін өте сіңімді және пайдалы. Босанғаннан кейін 4-5 күндері уызсүті өтпелі (переходное молоко) сүтке, 2 аптаданбастапқалыпты анасүтіне айналады. Осы сүт түрлерінің құрамы кестедекөрсетілген. Қалыпты анасүтінің проценттікқұрамы: ақ уыздар (белоктар) — 1,5%, майлар — 3,5%, көмірсулар — 7%, тұздар — 0,2%, су — 87%, яғни Б:М:К қатынасы 1:3:6, бала жасының қажеттілігін толық қамтамасыз етеді. Анасүтінің 100 мл бөлінетін энергия 288,7 кДж.
-
Анасүтінің артықшылықтары
1. Химиялық құрамы бойыншаоптимальді:- Белоктар — альбуминдер мен глобулиндерөте майдасүзбе түзіп, тез қорытылады. - Майлар — қанықпаған май қышқылдарынан (олеин қышқылы) тұрады, оңай қорытылады;- Көмірсулар — бета лактоза түрінде, бифидумбактерияларының өсуіне әсер етеді;- Минералдытұздардың құрамы оптимальді;- Витаминдербұзылмай түгел сіңіріледі.2. Анасүті әрдайым стерильді.3. Әрдайым бірқалыпты температурадашығады.Гормондар мен иммундыденелері бар анасүті, әсіресе уызсүті А иммуноглобинге бай. Анасүтіндегі макрофагтар мен лимфоциттер, лизоцимдер 300 есекөп. Анасүтінде лактофелициллиндепаталатын антибиотик бар.Эмоциональдық фактор (емізукезіндеанасының мейірімітүсу).
-
Емізужиілігі
Кейінгіжылдары ЮНИСЕФ бағдарламасына сәйкес (бүкіл дүниежүзілік балалардың денсаулығын сақтау ұйымы) жаңа туған баланыанасынаалғаш ретемізугемүмкіндігінше ертеәкелуі қолданылады. Ана мен баланыңжағдайларыкөтерсе, баланыалғашқыминуттардаемізгенабзал.
-
Нәресте туғаннан кейін алғашқы 4 күнде жатып емізеді де, одан кейін отырып емізеді.Баланы 15—20 минут емізеді (кейде әлді бала 10—15 минутта еміп бітіреді). Дегенмен емізу уақыты 20—30 минуттай аспауы тиіс. Егер бала жөнді еме алмаса, Онда 20 минуттай кейін емізулі тоқтатыл, сауыл алынған сүтті қасықпен беру қажетСәбиді алғашқы 3 айлығында түнде 6 сағат үзіліс жасап, әр 3 сағат сайын, небәрі 7 рет емізеді (6, 9, 12, 15, 18, 21, 24 сағатта); 3 айлығынан 5 айлығына дейін 6,5 сағат үзіліс жасап, 3,5 сағат сайын, не бәрі 6 рет, Ал 5 айлығынан 1 жасқа дейін түнде 8 сағат үзіліс жасап, 4 сағат сайын, не бәрі 5 рет емізеді.
-
Балаға керекті сүттің тәуліктік мөлшері оның жасына байланысты және ол төмендегідей болып бөлінеді: бір апталық баланы 10ХпХ7 формуласы бойынша емізеді. п — баланың өмір сүрген күнінің саны болып табылады; 2 айлық бала тәулігіне 800 мл сүт емеді; ал 2 ай толғанға дейін ол аптасына 50 мл сүт аз ему керек; сондай-ақ 2 айдан асқанда әр айда 50 мл сүт көп емуі тиіс. 2 аптадан 6 аптаға дейінгі нәресте тәулігіне денесінің салмағына 1/5 - 1/6, 6 апталығынан 4 айлығына дейін —1/6; 4 айлығынан 6 айлығына дейін —1/7 - 1/8 салмағына тең мөлшерде тағам қабылдауы керек. Сонда тағамның тәуліктік мөлшері 1000 мл-ден аспауы тиіс.
-
Ертеемізудіңартықшылықтары:
- Балаға біріншішіболыпанасының микрофлорасыенеді, оларға қарсы анасүті арқылы өтетін антиденелер бар, ауру туындамайды;- Уызсүтінде белок, иммундыденелердің мөлшері артық;- Анасыемізукезіндемейірленіп, ертерекмөлшері көбейеді;- Ертерекжатырыжиырылып, қан жоғалту азырақ болады.
-
ЮНИСЕФ жоспарыбойыншатабиғи тамақтандыру ережелері
1. Баланы тәбетіне, талапетуінеқарай тамақтандыру.2. Біріншіретемізугемүмкіндігінше ерте беру.3. Емізуаралығында қосымша сусынбермеу.4. Баланы емізууақытын шектемеу.5. Түнде емізудішектемеу, түнге қарай пролактин гормоны бөліну жақсарады. 6. Қосалқы және қосымша тамақты 5 айлығынан ертеенгізбеу.7. Емізуліананың жекебасының тазалығын қатаң сақтау.8. Баланы емізералдындажәне емізіпболған соң бірнешетамшысүтті қысып шығарып, емшекұшын залалсыздандыру. 9. Анакөкірегін кезекпенемізіпотыру. 10. Емізіпболғаннан кейін, қалған сүтті толық сауыптастау. Аталған «американдықтардың әдісі» барлық бірдейбалаға тиімдіемесжәне барлық уақытта бірдейқолдана алмаймыз. Жасандытамақтанатын бала қарны ашқанша ғана емес, біржеріауырса да, дәреті бөлініп, астыылғалданса да жылапбілдіреді. Сондықтан бұрыннан қолданып кележатқан емізужиілігін де білукерек.
-
-
Баланы емізу ережелері:
Баланы емізуалдындаанасыемшегінтазалапсабынменжуып, таза матаменсүртеді; Алдыменбірнешетамшысүттісығыпсауыптастаукерек, сондаемшекүрпісінетұрыпқалғанбактерияларшайылыпкетеді; Сәбидіемізердеанасыдұрысжайғасыпотырғаныжөн. Емізугеыңғайлы болуыүшін бала емізіпотырған жа-ғындағы аяғын кішкенеорындыққа қояды. Сәбиемгенкездеерніменемшектіңүрпісіменқатарайналасындағытерісін де қамтуыкерек. Демалуынакедергіболмауыүшін мұрнының ашық болуынқадағалайды; Баланы емізумерзімі 15-20 минуттанаспайды. Егердеемізгенненкейінсүт бездеріндесүт қалса, оны таза ыдысқа сауыпсақтап қоюға болады; Баланы емізіпболғаннанкейінемшекті таза сүлгіменсүртіп, құрғатып, дәкеменжауыпқоюкерек; Емізукезіндесәбианасүтін тек өзінекеректімөлшердеғанақабылдауытиіс.
-
Емшектегісәби үшін анасүті ең теңдесі жоқ тамақ болса да, сәби дамуының белгілібіркезеңінде бірғана емшексүті негізгітағам түріндегі баланың өскен қажеттілігін қанағаттандыра алмайды. Қарқанды өсуіне және дамуынабайланысты, оған ақуыздың, майдың, көмірсудың, көмірсудың, витаминдердің және минералдық тұздардың көп мөлшері қажет.Сөйтіп, екіжасқа дейінемшекпенемізуменқатар қосымша тамақтандыруды енгізукеректігіпайдаболды.
-
Қосымша тамақтану ретіндеберілетінтамақ, өте құнарлы және құрамында нәрестеге керектімөлшерде құнды заттарболуытиіс. Қосымшатамақтанудыәдеттенәрестенің 6 айынанбастаптағайындайды.
-
Қосымшатамақтандыруережесі:
қосымшатамақтыемшекемізгенненкейінберуді; тамақтысәбиқинал-май жұтатындайболуыкерек; баланықасықтаніш-кізіпүйреткен де пайдалы (шайнапүйренуүшін). қосымшатамақтануенгізгенкезеңбойынаанасүтіннегізгітамақтанутүріетіпқалдыруды; кезкелгенжаңатамақтүрін беру көлемінбіртіндепөсіріп, аз ғанамөлшерденбастауды
-
Қосымша тамақтар: жеміспюресі, ботқа, етсорпасы, еттағамдарыжатады.
-
Жасандытамақтандырғанда:
Тамақтыбалағашамадантысартықнемесе кем беругеболмайды; Тамақтыңмөлшері мен калориялыққұрамыжеткіліктіболуғатиіс; Тамақтандырудыңжиілігі мен мөлшеріоныңтүрінебайланыстыөзгермейді; Сүтқоспасыныңбасқатүрінеауысуүшін бала дәрігерлеріменкеңескендұрыс; Баланы ұйықтапнемесежылапжатқанкездетамақтандыруғаболмайды; Сүтқоспасын 37-40С-қа дейінжылытып беру керек; Тамақтандырукезін-де баланыңішінеауакетіпқалмауыүшіныдыстыңтүпжағынжоғарылауұстағанжөн; Тамақберіпболғаннансоңішкекеткенауаныңшығыпкетуіүшінбаланықолғаалыптікекөтерукерек; Тамақтандыратынемізіктенсүт тек тамшылапағатындайболуышарт. Оны таза ыдыстақұрғақ күйінде сақтайды. Тамақтандырукезіндеемгенсүттіңмөлшеріншөлмектегіарнайыкөрсеткішсызықтарарқылыбіледі. Емгенсүттің түрін, мөлшерін баланың даму тарихынатүсіріп отырған жөн.
-
6-7 айда нәрестегеботқаетіппісірелеген: көкөністерден (сәбіз, асқабақ, картоп); жемістерден (банан); клейковинасыжоқдақылдардан (күріш) әртүрліпюрелер беру ұсынылады. 7-12 айда нәрестежақсыпісірілген, еттурағышпентуралғанбауыреті мен етті; теркаданөткізілгенкөкөністер мен жемістердітұтынады.
-
Нәрестені тамақтандыр рационыныдавитаминдер мен минералдық заттаркөзі ретіндешырындарміндеттітүрде болуыкерек. Қосымша тамақтандыруды енгізуде, баланыекігетолғанша емшекпенемізудіжалғастыру ұсынылады.Егеремшексүті бұрынғыдай көм мөлшерде өндірілетін болса, басқа сүт түрлерін енгізудің ешқандай себебіжоқ.Тоғыз айданкейінемшексүтінің мөлшері 50мл аз болса, қышқыл сүт өнімдерінің басқа түрлерін, мысалыайранды, қасымша енгізумүмкін.
-
Араластамақтандыру
Бала ауырса, әсіреседенеқызуыкөтерілгенжағдайда, оғанміндеттітүрде су қажет. Су тек шөлін қандырып қоймай, терлетедіәрі ағзадан несеппенбіргевирустардың да шығуына көмектеседі. Емшектегі бала үшін сусынға дегенқажеттілік тәулігіне шамаменбірретемізумөлшеріне тең дегенпікір бар. Ыстықкезде, баланыңтісішығыпжатқанда, сондай-ақденеқызуыкөтерілгенде, оғанберілетінсұйықтықмөлшерін 1,5-2 есемолайтуғаболады. Естеболатынбіржайт, түнде (әсіресе ыстықта және үйдегі жылытужүйесі қатты жұмыс істептұрған қыс мезгілінде) сәбилердің ауызықұрғайды, бұл дұрыс ұйқыға кедергікелтіреді. Сондықтан түнде оған тәттісі жоқ сусынберіпқойған артық болмайды. Қайнатылмаған су беругемүлдетыйымсалынады.
-
Шырындышырынсыққышкөмегіменүйде де даярлауғаболады. Оғанқантқосылмағаныдұрыс. Емшектегісәбиүшінеңқолайлысы – көкалмадандаярланғаншырындар. Бұданөзгеалмұрт, сәбізнемесе алма-сәбіз, қарақат, шие, анаржәнешабдалышырындарынберугеболады. Көкөністерденқырыққабатшырыныпайдалы. Шырындарды, әдетте, 3 айданбастапбереді. Оны біртіндеп, бастапқыда 3-5 тамшыданбереді. Шырынға су қосуға да болады.
-
5 айлық балаға 4 рет емшек еміл, 1 рет көкөніс пюресін және бұдан басқа әр түрлі шырын мен балық майын береді. 5—5,5 айлық бала тағамының рационына 5 проценттік манный ботқасы (100 г. сұйыққа 1 ас қасық жарма қосады) мен кисель қосуға болады. 5,5—6 айлық балаға 10 проценттік манный ботқасын, әр түрлі көкөніс пюресін (картоп, сәбіз, капуста, аралас пюрелер) береді, алғашқы кезде 2—3 қасықтай беріп, кейін 150 грамға дейін жеткізеді. 6—7 айлығында ет сорпасьш, пісірілген жұмыртқаның сары уызын; 7—8 айлық балаға — қытырлақ нан, печенье; 7,5—8 айлығында ет фаршын береді. 8 айлығында - 3 рет емізіл, 1 рет манный ботқасын (немесе басқа жармалан үгіліп майға пісірген ботқа), 1 рет 150 г көкөніс пюресін, бұдан басқа 70 г сорпа (көкөністің немесе еттің), 50 г ақ ірімшік (күн аралатып ақ ірімшік пен жұмыртқаның сары уызын араластырып үгіп береді), пісіріп үккен етті жегізеді (25—30 г). 10 айлық балаға ет пен балықты пюре жасап немесе фрикаделька түрінде береді. 11—12 айлық баланы 1 рет қана емізеді; тағамының рационына ет котлетін және сорпа енгізеді. Бір жастағы баланы емшектен шығаруға болады.
-
-
Нет комментариев для данной презентации
Помогите другим пользователям — будьте первым, кто поделится своим мнением об этой презентации.