Презентация на тему "«Чүве аттарыныӊ саны» деп темага тыва дыл кичээлиниң презентациязы" 6 класс

Содержание

• 
  Слайд 1

  .

• 
  Слайд 2
  

  Шагаадээрге эрги чылдыаъткарыпүдээри болгашүнүп келгенчаачылды база часты уткуурунуң байырлалы-дыр. Масленица – старинный славянский праздник проводов зимы, во время которого пекутся блины и устраиваются увеселения. Масленица Шагаа

• 
  Слайд 3
  
• 
  Слайд 4
  

  Хөйнүң санынилередираргалар: Кожумактардузазы-билехевирлеттинер:сандайлар, инелер, дыттар, хөлдер, холдар, хемнер, саннар.

• 
  Слайд 5

  Алтай дылда:аттар «кони», аңнар«звери», чирлер «земли».

• 
  Слайд 6
  

  Чүве ады сан ады-билекадычорааш, хөй чүвени илередибээр: бешинек, ийиоол.

• 
  Слайд 7
  

  Чүве адычаңгыстың санының хевирингетургаш, хөй санныгчүвени илередибээр. Хойкадарар. Чылгыкадарар. Чигирсадар. Коданхойоъттапчор. Сүрүг инекөдектен үнүп бар чор.

• 
  Слайд 8
  
• 
  Слайд 9
  

  Оюн «Чинчичажыржыры» Шайның үстүн азы сүттү одунче,дээрже, тосчүкче чажархерексел. Шагаададаң бажындакалбакдашкырынгачүнү салырыл? Шагаахүнүнде чоннуң күзелин, чүткүлүн, сүзүүн илередирчаагайкүзээшкиннер. Шагаадаулугпашкадүлер мүн.

• 
  Слайд 10
  

  «Дөрт берге» еречкчте гылачграл зынаасран хоранванаг

• 
  Слайд 11
  

  Матпаадырпаштанзын, Бажы-Курлугманазын. Ортаа-Мергенодагланзын, Уваа-шээжең уруктазын, Биче-Мөөвей бүүрек-баарак чизин, Чээрген-чаарганчыгзын. Арбайхоор, арбайхоор! Чуп-чудурук, бип-билек, кып-кыры, чап-чарын, кижиргенчигколдуктар.

• 
  Слайд 12
  

  «Узун-тыныш»

• 
  Слайд 13
  

  Тывызыктажыры. Артапболбасалдынөрген. Дээпболбасдемирөрген.   Алдын-Хөлдүң ортузунда Адырсанданыяштың буду он ийи. Будуксанындаүжен кушкаш, Кушкашбүрүзүнүң аксындачээрбидөрт тараа.   Санаттынмаанхой, хемчээттинмээншөл. Доорамайтакмайыктыг, Дозур, далчыркарактыг.

• 
  Слайд 14
  

  Сөзүглел-биле ажыл. Соокнамдапчылыгдүжүп кээргехар-билешивээлеркижилеринектерхойлартудупойнаанболзаМергенниң олчарыындашыргайаразындакойгунторлаадузактаанболзакандыгдээр! (С.Тока)

• 
  Слайд 15
  

  Сөзүглел-биле ажыл. Соокнамдап,чылыгдүжүп кээрге,хар-билешивээлер,кижилер,инектер,хойлартудупойнаанболза.Мергенниң олчарыындашыргайаразындакойгун,торлаадузактаанболза,кандыгдээр! (С.Тока)

• 
  Слайд 16
  

  Бөгүн кичээлге … өөренип алдым. Меңээ … солун болду. Мен … билипалдым. Бодумга «…» демдектисалдым.

• 
  Слайд 17
  

  Онаалга Мергежилге 250. «Шагаалааным» депчогаадыгбижиир.

• 
  Слайд 18

  Четтирдим!