Содержание
-
ФранцыскСкарына
1490-1552
-
ФранцыскСкарынанарадзіўся ў канцыXV стагоддзя ў Полацку — адным з крупнейшыхгарадоўВялікагакнястваЛітоўскага. Розныядаследнікіказаліпра розную дату нараджэнняФранцыскаСкарыны ( 1482 г. , 1490 г., другая частка 1480)
-
ВыточнуюадукацыюСкарынаатрымаў у Полацку. Меркавана, у 1504 годзеробіццастудэнтамКракаўскагаўніверсітэта. У 1506 годзеСкарыназаканчваефакультэт вольных мастацтваўсаступеннюбакалаўра, пазнейатрымваезваннеліцэнцыятамедыцыны і ступень доктара вольных мастацтваў.
-
У 1517 годзезасноўвае ў Празедрукарню і выдаекірылічнымшрыфтам «Псалтыр», першую друкавануюбеларускуюкнігу.
-
Усяго на працягу 1517—1519 гадоўФранцыскперакладаеі выдае 23 кнігіБібліі.
-
Мова, на якойФранцыскСкарынадрукаваў свае кнігі, была заснаванана царкоўнаславянскаймове, але з вялікайколькасцюбеларускіхслоў. Прыгэтым у працахСкарынызаўважанаўплыўчэшскай і польскаймоў.
-
На тытульнымлісцеБіблііадлюстравана, як лічацьдаследнікі, выявагербавагадрукуСкарыны як доктарамедыцыны. Асноўнаеўтрыманнегэтайвыявы «Месяц Сонечны» — атрыманневедаў, фізічнае і духоўнаелячэннечалавека. Каля герба знаходзіцца знак «шалі», якіадукоўваеццалітарай «Т», штоазначае «мікракосм, чалавек», і трохкутнікам «дэльта» , якісімвалізуенавукоўца і ўваход у Царства ведаў.
-
У 1520 годзепераязджае ў Вільню — сталіцуВялікагакнястваЛітоўскага, дзезасноўвае першую на тэрыторыідзяржавыдрукарню. У ёйСкарына ў 1522 годзевыдае «Малую падарожнуюкніжку» , а ў 1525 годзе «Апостал». У 1525 годзепаміраеадзін з фундатараўвіленскайдрукарніЮрыйАдвернік, паслячаговыдавецкаядзейнасцьСкарыныспыняецца.
-
Пазнейенжэніцца на ўдавеАдвернікаМаргарыце(померла яна ў 1529 годзе, пакінуўшымаленькаедзіцё). У 1529 годзепаміраестарэйшы брат ФранцыскаСкарыныІван.
-
5 лютага 1532 года крэдыторыпамерлагаІванаСкарыны, звярнуўшысясаскаргай да караляпольскагаі вялікага князя літоўскагаСігімонтуI, дамаглісяарыштуФранцыска за абавязкі брата падпадставайтаго, штоСкарынабыццам бы хаваўуспадкаваную ад нябожчыкамаёмасць і ўвесь час пераязджаў з месца на месца (хоцьнасамрэчспадчыннікамбыў сын ІванаРаман).
-
НекалькімесяцаўФранцыскСкарынапраседзеў у пазнанскайтурме. 24 траўня 1532 года ЖыгімонтI выдаепрывілейправызваленнеФранцыскаСкарыны з турмы. А 21 і 25 лістападаЖыгімонтвыдаедва прывілею, па якіхФранцыскСкарына не толькіпрызнаеццаневінаватым і атрымвае волю, але іабаронуад кожных судовых пераследаў, абарону ад арыштаў і поўнуюнедатыкальнасцьмаёмасці, вызваленне ад павіннасцяў і гарадскіхслужбаў
-
У 1534 годзеФранцыскСкарынапаехаў у Маскоўскаекняства, адкульяговыгналі як каталіка, а кнігіспалілі. Дакладная дата ягосмерці не ўсталявана, большасцьнавукоўцаўмяркуюць, штоСкарынасканаў каля 1551 года, бо ў 1552 годзеяго сын Сімяёнпрыязджаў у Прагу за спадчынай.
-
Было зроблена шмат помнікаў у гонарФранцыскаСкарыны
-
1. ПомнікФранцішакуСкарыневаЎніверсітэцкімдворыкеБДУ2. ПомнікФранцішакуСкарыне ў Полацку.
-
3. ПомнікФранцішакуСкарыне каля НацыянальнайБібліятэкі 4. ПомнікФранцішакуСкарыне ў Лідзе.
-
5. ПомнікФранцішакуСкарыне ў Празе.6. ПомнікФранцішакуСкарыне ў Вільне.
-
7.Помнік ФранцішакуСкарыне ў Калінінградзе.8.Помнік ФранцішакуСкарыне ў Купалаўскім скверы