Презентация на тему "Гаяз Исхакый" 8 класс

Содержание

• 
  Слайд 1

  ГаязИсхакый

  Иҗаты

• 
  Слайд 2

  биографиясе

  ГаязИсхакый 1878 елның 23 февралендәЧистайөязенеңЯуширмәавылындатуа. ГаязбаштаәбисеМәхфусәостазбикәярдәмендәязутаныргаөйрәнә, авылмәдрәсәсенәйөри. Унике яшендәаныЧистайдагымәдрәсәгәбирәләр. Ләкинукытутиешлебулмаганга, өчелданГаязКазандагыКүл буе мәдрәсәсенәкилә.АныбиредәкүренеклемәгърифәтчеҺадиМаксудиукыта. 1897 елда, мәдрәсәнетәмамлагач, аныӘмирхановлармәдрәсәсенәхәлфәитепчакыралар, ә Һ.Максудимондамөдәррисбулыпкүчә.

• 
  Слайд 3

  иҗаты

  1904 "Таңйолдызы", "Тавыш" газеталарындаэшли. 1913 ул "Ил" газетасычыгарабашлый, соңыннанэшчәнлеген "Сүз", "Безнең ил" газеталарындадәвамиттерә.Г.Исхакый 1917 елгы Февраль революциясеншатланыпкаршы ала. Ике ел электуктатылган "Ил" газетасын 1917 елның 5 апреленнәнкабаттергезепҗибәрә. УлМәскәүмөселманхалкырәисеитепсайлана, милли-мәдәни автономия идеясенкүтәрепчыга. Октябрь революциясеннәнсоңмиллиоешмалартуздырыла, җитәкчеләрекулгаалына. 1917 елның 22 ноябрендәУфадааузганмиллимәҗлесГ.Исхакыйны Версаль солыхконференциясенә делегат итепсайлый. Әдипшул делегация составындачитилгәкитәһәмшуннанВатангаәйләнепкайтмый. УлХарбин, Париж, Берлин, Варшава шәһәрләрендәяши.

• 
  Слайд 4

  Остазбикә

  Г. Исхакыйның «Остазбикә» әсәре 1910 елдаиҗатителәһәм 1914–1915 еллардабасылыпчыга. Исхакыйчыгалимнәраныәдипиҗатыныңөченче – милләтчелек (1910–1918) дәве-ренәкертепкарыйлар. Ул повесть жанрындаязылган. Аныңэчтәлегекыскачатүбәндәгедәнгыйбарәт: Вахид мулла белән унике ел берҗан, бертәнбулыпяшәгәнСәгыйдә, бала булмаусәбәпле, үзтеләгебеләнүзенәкөндәш, иренәикенчеяшьхатыналдыра. Икенчетөрлеәйткәндә, автор Сәгыйдәнеңбалалыбулутеләгебеләнбәйлеэш-гамәлләрен, өмет-хыялларын, хис-кичерешләренсөйли.

• 
  Слайд 5
  

  ӘдипбуәсәрендәXX гасырбашындамуллаларсоциалькатлавытормышыматериалындакөнкадагындагыиҗтимагый-миллипроблемаларнысурәтләүдәнаерылыпкитеп, аныңөченяңабулгангаиләбәхететемасынгәүдәләндерүгәкүчә. «Остазбикә» повестекүләмнәреягыннантөрлечәзурлыктабулган 14 бүлектән тора. Дөрес, элгәрегеәдәбитрадицияләргәнигезләнепязусәбәпле, автор аларгатәртип саны да, яисәисемдәкуймаган. Аларныңэчтәлегеннәнчыгып, шартлырәвештә, беренчебүлекне «Кызныкияүгәбирергәкараркылынды», икенчебүлекне «Мулла кияүкүңелгәошады», өченчесен «Каенатайортында», дүртенчесен «Яшьмулланыйортлы-җирлеитү», бишенчесен «Бәхетле мул тормыш», алтынчысын «Борчулытөннәр», җиденчесен «Алла бала бирмәде», сигезенчесен «Асрамагамалайалу», тугызынчысын «Казандакунакта» яисә «Хатынныңүгиеюк».

• 
  Слайд 6
  

  Унынчысын «Көндәшачысыннанкөчлерәк», унберенчесен «Улачуланганиде», уникенчесен «Угылынкүрәсекилүтеләгетуды», унөченчесен «Көндәшянында» яисә «Намазлыктаүткәрелгәнтөн», ундүртенчесен «Бала бәхете» дипатаргамөмкинбулыриде. «Остазбикә» повестендабертөп сюжет сызыгы бар. Аныңнигезендәятканүзәк конфликтны эчкекаршылык – Сәгыйдәнеңбалалыбулутеләгебеләнбәйлеакылһәмхистартышыбарлыккакитерә, ягънитөпгеройныңүсеш-үзгәрештарихыаныхасилитә. Шушытөп сюжет сызыгыныңаерымэлементларыөстәмә сюжет сызыкларынбарлыккакитерәләр. «Остазбикә» повестеныңтөп сюжет сызыгымондый: әсәр экспозиция беләнбашланыпкитә. Уләсәрнеңберенчебишбүлегеналып тора.

• 
  Слайд 7

  о

  1933 елныңкөзендәЕракКөнчыгышкабарыпчыга, шундаөч ел яшәп, Япония, Кытай, Манчжуриядәяшәүчетатарларны "Идел-Урал" байрагыастынатупларгаомтыла, 1928 елдан 1939 елгакадәрГ.ИсхакыйБерлинда “Яңамиллиюл” исемле журнал чыгара, 1935 елдаКытайда “Милли байрак” газетасынанигез сала. 1939 елның июль аенда Гитлер ГерманиясеПольшагаһөҗүмиткәч, Г.Исхакый, язмаларын, архивынкалдырып, ашыгычрәвештәТөркиягәчыгыпкитә, истанбул, Анкара шәһәрендәяши. 1954 елның 22 июлендәАнкарадавафатбулаһәмүзенеңвасыятебуенчаИстанбулдаҗирләнә. Гаязисхакыйбөтентынгысызтормышын, дәртен, талантын татар халкыныңазатлыгы, башка милләтләрбеләнтигезлеге, рухиүсешеөченкөрәшкәбагышлады.

• 
  Слайд 8

  Очтереклекләр

  1913 елның 22 октябреннәнПетербургта "Ил " гәзитенчыгарабашлый. Гәзит 1915 елдаябыла. Ләкин 1917 елда, беренчемөмкинчелеккилепчыгубелән, Г.Исхакыйаныяңаданчыгарабашлый. Апрель аендаМәскәүмөселманхалкы комитеты рәисеитепсайлана. Октябрьдәинкыйлаббулумиллимәсьәләнехәлитүнекыенлаштыра. Г.Исхакый 1919 елдачитилгәкитәргәмәҗбүрбула. БаштаКытайда, аннарыФранциядә, Германиядә, Польшадаяши. ИкенчеБөтендөньясугышыбашлангач, Төркиягәкилә. Читилләрдәяшәгәндәдәтөпле газета-журналларчыгара, әдәбиәсәрләриҗатитә. Г. Исхакый 1954 елның 22 июлендәӘнкарадавафатбула. ИстанбулныңӘдернәкапызыярәтенәкүмелә.

• 
  Слайд 9

  о

  ГаязИсхакыйкабере. Әдирнәкапы, Төркия