Презентация на тему "Алаш Орда үкіметі"

Содержание

• 
  Слайд 1
  
• 
  Слайд 2

  Алаш Орда үкіметі

  Орындаған:Макимова Диана

• 
  Слайд 3

  Негізгі түсініктер

  Ұраны: Алаш! (Оян, Қазақ!) Ордасы: Алаш-қала (Семей) Тілдері: қазақша, орысша Діні: Ислам Мемлекеттікбасқаруы: Аутономиялықпарламенттік республика Алаш Орда төрағасы - 1917—1920 ӘлиханБөкейханов (бірегей) Тарихы: - ІІ-шібүкілқазақ-қырғызқұрылтайы 1917 желтоқсанның 13 - Қырғыз (Қазақ) АКСР құрылуы 1920 тамыздың 26

• 
  Слайд 4

  Құрамы

  Осы жалпықазақтық II съезіңце: "Алашоблыстарынқазіргі бұліншіліктенқорғаумақсатыменуақытшаұлткеңесі күрылды, оныңаты "Алашорда" депаталды. "Алашорданың" өкіметқүрамы 25 адамболып, 10 орынқазақтарарасындағы басқахалықтарғақалдырылды. СолкездегіАлашордаавтономиялыкмемлекетініңжері Россия империясының бес әкімшілік (административных) қүрамыболыпкіргенеді. Сырдария мен Жетісуоблыстары — Түркістан генерал губернаторлығына, Торғайоблысы Орынборгуберниясына, Орал облысытікелейРоссиямемлекетініңқүрамынакірді

• 
  Слайд 5
  

  АлашавгономиясыныңАлашордааталған (Алаштыңордасы немесеүкіметі) ұлткеңесініңқұрамына 15 қазақазаматы сайланды. УәлитханТанашев (Бөкейордасы), ХалелДосмұ-хамедов (Орал облысы), ХалелҒаббасов (Семей облысы), СыдықАманжолов (Жетісуоблысы), МұстафаШоқай (Сырдарияоблысы), облыстардантысАлашордақүрамына ӘлиханБокейханов, ЖаһаншаДосмүхамедов, Әлімхан Ермеков, МұхаметжанТынышбаев, БақыткерейҚұлманов, ЖақыпАқбаев, БазарбайМамытов, ОтыншыӘлжанов сайланды. Үкіметтің осы 15 мүшелерінеорынбасарларболып қазақөлкесініңәртүрліөңірлерінентағы да 15 кісініңкавндидатураларыбекітіледі. ӘлиханБөкейхановАлашавтономиясыныңүкіметі — Алашорданыңтөрағасыболыпсайланды.

• 
  Слайд 6
  

  "Алаш Орда" үкіметіөзініңәскерінқұруғажәнеҚазақстан аумағындаөкілеггіөкіметбиліктерінұйымдастыруғакірісті, "ресейпатриотизміне" ақырынадейінадалболыпқалған әскербөлімдерініңатамандарыменәскериодаққұрып, оларданқару-жарақалмак, болды. АлашүкіметініңтөрағасыӘ.Бөкейханов 1919 жыддың басывдаОмбыдаКолчактанқару-жарақсүрауниетімен барғавдаАлаш Орда үкіметінебағыныштыөскердіңқүрамын, тұрғанжерінсанынайтады: солардыңішінде: Жетісумайданында - 700 адам, Тройцкіде — 540 адам, Орал облысында 2000 адамнанкүрылған 2 әскери бригада болғанынкөреміз. Колчак Қазақавтономиясынмойыңдаудан бас тартқансоңАлаш Орда үкіметініңбасшылары Совет өкіметіменкелісімгекеледі. Ал А.Байтүрсынов 1919 жылы 25 шілдедеКирревкомныңмүшесіболыпВ.И.Ленинқолынан мандат адды. БатысАлашорданыңбасшысыЖаһаншаДосмұхамедов өзінің 1919 жылы 21 желтоқсандаОрынбордағыКирревкомға жазғанқүпияхатывдаатгыказактардыңқыстағанынақара-мастанАлашсоддатгарыныңқызылдарғақарсысоғыспағанын, тек тымболмай бара жатқанжағдайлардағанаақтардың қатарывда кара беріпкейінқашыпкетіпжүргендерін, қазіргі кездеақтардыңбастықтарыАлашқаанығынансенбейқарап, қысымынкүшейтіпотырғанын, сондыктанТүркістанмайданыныңОралдағысоғыс-революция советініңмүшесі Лежава-Мюратпенбайланысжасап, ақтарғақарсыәрекетгерін тездетіл, қазақдаласынақтардантазартуларынөтінгендерінхабарлайды, өзаракелісіпсөйлесуүшінревкомныңбірадамын жіберулерінөтінеді.

• 
  Слайд 7
  

  АлашоблыстарынқазіргібүліншіліктенқорғаумақсатыменУақытшаҰлттықКеңесқұрылсын. Мұныңаты “Алашорда” болсын. Алашорданыңағзасы 25 болып, 10 орынқазақ-қырғызарасындағыбасқахалықтарғақалдырылады. Алашорданыңуақытшатұратынорны — Семей қаласы. Алашордабүгінненбастапқырғыз-қазақхалқыныңбилігінөзқолынаалады (“Сарыарқа” газеті. Семей. 1918, 25 қараша). Съезд АлашавтономиясыныңАлашордааталған (Алаштыңордасынемесеүкіметі) Ұлткеңесініңқұрамынсайлады. Алашавтономиясыныңүкіметі — АлашорданыңтөрағасыболыпӘлиханБөкейхановсайланды.

• 
  Слайд 8
  

  2-жалпықазақ съезі милиция жасақтарынқұрумәселесінжан-жақтыталдап, оныңАлашавтономиясынакіретінәрбіроблыс пен уездегісанынанықтап, олардысоғысөнерінеүйрету мен қажеттіқаружәнекиім-кешекпенқамтамасызетужолдарынайқындады. Милицияғақажеттіқару-жарақ пен оқ-дәріАлашорданыңұлттыққорыныңесебіненалынатынболды. Милициянықұрумақсатын съезд былайдепанықтады: “ ... осы күндемемл. ішіндебассыздық, талан-тараж, қырылыс-таласболыпжатқанынескеріп, қырғыз-қазақтымұндайбүліншіліктенқорғауүшін ... ешбіртоқтаусыз милиция түзеугекірісуітиіс

• 
  Слайд 9
  

  Большевиктерпартиясы мен Кеңсүкіметіұлттық-мемл. құрылысмәселелеріншешудіңнегізінетаптықжіктелупринциптеріналса, Алашкөсемдерібұғанкерісіншеұлттықбірлік, терр. тұтастықпринциптерінтаңдады. Ә.Бөкейханов 2-жалпықазақ съезініңқазақтыңавтономиялыұлттық-терр. мемлекетінқұрутуралышешімінесаясибағаберекеліпкейінірек (1919 жылғы 11-і ақпан) былайдепмәлімдеді: “съездіңбұлшешімдеріқазақтармекендегентерриториядаанархияныболдырмау, өлкедебольшевизмніңдамуынажолбермеумүдделерінентуындады ... СолкездеРоссиядаорыналғанжағдайдақазақтардыңжариялағанавтономиясынжүзегеасырумүмкінемеседі. Кезектебостандықтыңжауы — большевизмменкүрестұрды”. АзаматсоғысыжылдарындабольшевиктербасқарғанКеңесүкіметінеқарсыкүрестеАлашордаүкіметіжеңілістапты. НәтижесіндежеңіскежеткенКеңесүкіметіАлашавтономиясынжәнеоныңүкіметіАлашорданытарихсахнасынанкүштепкетірді

• 
  Слайд 10
  

  1917 жылы 25 қазандаРесейимпериясыныңастанасы Петроград қаласындаҚазантөңкерісініңнәтижесіндемемлекетбилігіКеңестердіңқолынакөшті. Қазантөңкерісініңидеологы, яғнибасшысы В.И. Ульянов (Ленин) болды.    ҚазантөңкерісіненкейінбиліктіқолынаалғанКеңеcтер «Ресейхалықтарықұқықтарыныңдекларациясын» қабылдады. ОсыданкейінКеңестердің «Ресей мен Шығыстыңбарлықеңбекшімұсылмандарына» үндеуіжарияланды. Аталғанүндеудехалықтардыңдінисенімдері мен ұлттықмүдделерінеешкімтиіспейтіні, барлықхалықтыңқұқықтарыбірдейболатынытуралыайтылған. 1917-1918 жылдарыҚазақстандаКеңестерөкіметікейбірөңірлердекүреснәтижесінде, ал ендібіржерлердебейбіттүрдеорнады.

• 
  Слайд 11
  

  1917 жылы 22 қарашада Қоқанд қаласында болған бүкіл түркістандық IV съезде Түркістан автономиясы, яғни Түркістан үкіметі құрылғаны туралы жарияланды. Бұл үкімет кейбір деректерде «Қоқанд автономиясы» деп аталды. Алғашқы басшысы М. Тынышбаев, одан кейін басшы қызметін Мұстафа Шоқай атқарды. 1917 жылы 5-13 желтоқсанда Орынбор қаласында жалпы қазақ съезі болды. Съезді М. Шоқай басқарды.Съезде Алаш (Алашорда) автономиясын құру туралы қаулы қабылданды.Алашорданың 25 мүшеден тұратын Уақытша Халық Кеңесі құрылды. Автономия орталығы Семей қаласында орналасатын болды.

• 
  Слайд 12
  

  Алашорда үкіметінің төрағасы болып Ә. Бөкейханов сайланды. «Қазақ» газетінде «Алаш» партиясының 10 бөлімнен тұратын бағдарламасы жарияланды. «Алаш» партиясының багдарламасы: 1.        басқару түрі; 2.   автономия; 3.   азаматтың негізгі құқықтары; 4.   дін ұстану туралы мәселе; 5.   соттар туралы; 6.   қорғаныс; 7.   салық; 8.   жұмысшы мәселесі; 9.   халықағарту; 10.жер мәселесі.

• 
  Слайд 13
  

  СоныменқорытакелгендеАқпанкөтерілісіненкейін ұлттыққозғалысжаңасерпіналды. 1918 жылы 22 қаңтардаКеңесөкіметінебаламаретіндеҚоқандаТүркістанавтоно-миялыреспубликасы, ал 1917 жылы 5-13 желтоқсандаОрын-бордаАлашавтономиясыжарияланды. АлайдаәуеліҚоқан, кейін "Алаш" өкіметгері ұлттықмемлекетгікидеяныжүзегетолықасырыпболмай-ақ, тарихсаханасынаналастатыдды.Қазақ ұлттықмемлекетгігінқұруидеясы тек кеңестіктүсінік тұрғысындағанаүстемболды. 1920 жылы 9 марттаҚырғыз (қазақ) ревкомы Алашорданыңжәнеоныңбарлықмекемелерініңжойылғанытуралы хабарлады.