Презентация на тему "Кедендік статистика әдістемесінің негіздері."

Содержание

• 
  Слайд 1

  Кедендік статистика әдістемесінің негіздері.

  Телеубаева Құндыз Түзел Нұржамал

• 
  Слайд 2
  

  Сұрақтар: 1. Кедендік статистика мәліметтерімен жұмыс жасау әдістері. А) статистикалық есеп оның топтасуы (географиялық әдіс, баластық әдіс, индекстік әдіс, факторлық әдіс). 2. Сыртқы сауда статистикасының режимдері. 3. Сыртқы сауда кеден статистикасымен тауарларды көшіру ерекшеліктерін бақылау. 4. Сыртқы сауданың кедендік статистика көрсеткіштері.

• 
  Слайд 3

  Кедендік статистика мәліметтеріменжұмысжасауәдістері.

  СыртқысаудажүргізустатистикасындажәнеөзарасаудажүргізустатистикасындаКеденодағынамүшемемлекеттіңматериалдықресурстарықорларынақосылатынжәне (немесе) Кеденодағынамүшемемлекетаумағыныңшегінеәкелунемесеаумағынантысжергеәкетунәтижесіндеоларданшығарылатынбарлықтауарларескеріледі. Кеденодағынамүшемемлекеттіңүшіншіелменсыртқысаудасыныңкедендікстатистикасымәліметтерінің, сондай-ақКеденодағынамүшемемлекеттіңөзарасаудасыныңстатистикасыанықболуынқамтамасызетумақсатындаКеденодағынамүшемемлекеттердіңуәкілеттіоргандарысауданәтижелерінсалыстармалыталдаубойыншажәнесалыстармалыталдаунегізіндеайырмашылықтардыңсебебінайқындаубойыншажұмыстаржүргізеді.​​​​ Қазақстанныңкедендікстатистикасыныңмәліметтерібойынша, үшіншіелдергенегізгітөмендеу «шикімұнай мен шикімұнайөнімдері» секілдітауарлықбелгілербойыншабайқалыпты. Егерөткенжылғықазандаол $4,39 млрд-қаэкспортталғанболса, ал қарашада $3,21 млрд дейінқұлаған.

• 
  Слайд 4
  

  Сыртқысауданыңкедендікстатистикасы мен өзарасауданыңстатистикасыныңмәліметтерістатистикалықбюллетендер мен жинақтаршығару, соныменқатаруәкілеттіоргандардыңресмисайттарында (порталдарда) жариялаужолыменжүйелінегіздетаратылады. Сыртқысауданыңкедендікстатистикасы мен өзарасауданыңстатистикасыныңжарияланатынмәліметтергесенімдіарттырумақсатындажәнеолардыдұрыстүсіндіруүшін: 1) Статистикалықжарияланымғажиналғанмәліметтердіңқайнаркөздері мен әдістерітуралыақпараттаренгізіледі; 2) мәліметтердіңжарияланумерзімітуралыалдын ала хабарланады; 3) мәліметтержүйелітүрдежаңғыртылады. Сыртқысауданыңкедендікстатистикасы мен өзарасауданыңстатистикасымәліметтерікелесітұрғыдатаратылады: 1) импорт және экспорт тауарларыныңбарлығы, сондай-ақ, елдердіңтобыбойыншажәнесеріктеселдербойынша; 2) тауарлардың импорт және экспорт құрылымықұндықкөріністе; 3) тауарлардың импорты мен экспорты табиғижәнеқұндықкөріністе; 4) тауарлар импорты мен экспорттарыныңорташабаға, физикалықжәнеқұндықкөлеміиндекстері.

• 
  Слайд 5
  

  1.Статистикалық есепжәнеарнайыесепкеалуоргандарынанемесетікелей осы органныңбасшылығынабағытталғансұранымдаркеліптүскенкүнікіріс хат-хабар журналындаісжүргізуқызметіментіркелгенненсоңбасшылыққажіберіледі, ал басшылықолардықарап, тапсырмалар (бұрыштамалар) дайындайды. 2.Құқықтық статиcтика жәнеарнайыесепкеалуорганыныңлауазымдытұлғасысұраныстықарауғаалғанкезде, сұраныстыңорындалуыберілгенорганныңнемесе осы лауазымдытұлғаныңқұзырында, сондай-ақегер орган мен лауазымдытұлғаныңқұзіретінеондағықойылғансұрақтардыңшешілуікірмесе, олүшжұмыскүніненкешіктірілмейөтінішберушіге осы туралыхабарлауарқылытиістіоргандарғажіберілуінемесеқарастырудан бас тартусебептерінкөрсетуарқылықайтарылуықажетекендігінекөзіжетуіқажет.

• 
  Слайд 6
  

  Статистикадабайланыстардыанықтаудыңжәнеөлшеудіңкөптегенәртүрліәдістеріқолданылады. Байланыстар мен өзаратәуелділіктердізерттеуүшінқолданылатынеңмаңыздыәдістерге: параллель қатарлардысалыстыруәдісі, топтастыруәдісі, графикалықәдіс, баланстықәдісжәнекорреляциялық-регрессиялықәдістержатады. Параллель қатарлардысалыстыруәдісікөрсеткіштердіңекінемесебірнешеқатарларынсалыстыруғанегізделген. Зерттелетінкөрсеткіштердіңарасындағыбайланыстардыңмүмкіндігітеориялықтұрғыдандәлелденгенненкейінжүргізілетінмұндайсалыстыруларбайланыстардың бар болуынанықтауғажәнеоныңсипатытуралытүсінікалуғамүмкіндікбереді. Географиялықәдістері, географиялықзерттеуәдістемесіжалпығылымитұрғылар мен әдістерді (тарихи, экологиялық, модельдеу, математикалық, жүйелік, тағы да басқалары); экономикалық-статистикалық, техникалык-экономикалық, социологиялықжәнетағы да басқаларыақпараталудыңжұмыстәсілдері мен операцияларынжүргізу, іріктемеәдіс, тағы да басқаларытехникалықтәсілдерін (перфокарталардың, электрондықесептеутехникасыарқылы, тағы да басқалары) қамтитынжүйе. Индекстікәдістіқолдануарқылытөмендеберілгеннегізгімәселелердішешугеболады: 1)салыстыруғакелмейтінжәнеқосугаболмайтьнкүрделіэкономикалыққүбылыстардыңжекебөліктерініңуақытқақарайөзгеруінсипаттайды; 2) құблыстарқұрылымыныңбелгілерінеқарайөзгеруінанықтайды; 3) күрделіқұбылыстаркөрсеткіштерінеәсерінтигізетінсебептердіжалпыжиынтықжәнежекебөліктерібойыншақарастырады. Олардыңішіндееңнегізгісі- қоғамдыққұбылыстарғаәсерінтигізетін

• 
  Слайд 7

  Сыртқысаудастатистикасыныңрежимдері.

  Сыртқысаудастатистикасы мен өзарасаудастатистикасыныңдеректерінОрталыққа беру үшіндайындаудыжәнеолардықалыптастырудыТараптардыңуәкілеттіоргандарысыртқысаудастатистикасы мен өзарасаудастатистикасынжүргізудіңбірыңғайәдістемесінесәйкесжүзегеасырады. Тараптардыңуәкілеттіоргандарысыртқысаудастатистикасы мен өзарасаудастатистикасыныңдеректерінОрталыққаберудісыртқысаудастатистикасы мен өзарасаудастатистикасыныңдеректерінберудіңтехникалықшарттарына (бұданәрі - техникалықшарттар) сәйкесжүзегеасырады. ТехникалықшарттардыТараптардыңуәкілеттіоргандарыныңкелісіміменКеденодағыныңкомиссиясыәзірлейдіжәнебекітеді. Техникалықшарттарда осы Хаттаманың 4-бабында келтірілгенсыртқыжәнеөзарасаудакөрсеткіштерітізбесінесәйкесберілетінақпараттыңпішімінежәнедеректер беру құралдарынақойылатынқажеттіталаптарболуытиіс. Осы ХаттамағасәйкесдеректердіберудіТараптардыңуәкілеттіоргандарыкүнтізбелікжылдыңбасынанбастапдеректердіесептікезеңненкейінгі 40-шы күніөзектіетеотырып, ай сайынэлектрондытүрдежүзегеасырады. Алдыңғыдеректердіөзектіетуолаяқталғаннанкейінгі 180-ші күніжүзегеасырылады. Есептікезеңдепкүнтізбелік ай түсініледі.

• 
  Слайд 8

  Сыртқысаудакеденстатистикасыментауарлардыкөшіруерекшеліктерінбақылау

  ТөмендеаталғантауарлардыңбелгілісанаттарыКеденодағынамүшемемлекеттіңсыртқысаудажүргізуініңкедендікстатистикасынаенгізукезіндеескеруқажетболатынтауарлардытасымалдауерекшеліктерінеие. Сыртқысаудажүргізудіңкедендікстатистикасы мен өзарасаудажүргізустатистикасындаөзгетауарлардыңарасындакелесітауарларсанаттарынесепкеалуқажет: монетарлықемес алтын, төлемдікқұралболыптабылмайтынасылтастар, бағалықағаздар,айналыстажоқбанкноталар мен монеталар; азаматтықжәнеәскеринысандағытауарлардықосатынмемлекетшоттарыбойыншасатылатынтауарлар, мысалы, үкіметтердіңжүйелікоммерциялықоперациялардыжүзегеасырукезіндегі, сыртқыкөмеккөрсетудіңмемлекеттікбағдарламаларыжелілерібойыншажеткізілетінтауарлар; әскерирепарациялар мен реституциялар;

• 
  Слайд 9
  

  Тауарлардыңстатистикалыққұны – АҚШ долларыменбелгіленген, бағаныңбірыңғайбазисінекелтірілгентауардыңқұны (ФОБ бағаларыныңтипібойынша – экспортталғантауарларүшін, СИФ бағасыныңтипібойыншаимпортталған). АҚШ долларынабағанықайтаесептеуКеденодағынамүшемемлекеттердіңҰлттық (Орталық) банктеріндебелгіленген курс бойыншажүзегеасырылады: Сыртқысауданыңкедендікстатистикасында – тауарларғадекларациянытіркеукүні; Сыртқысауданыңстатистикасында – импорт кезіндеқоймағатауартүскенсәтте, экспорт кезіндеқоймадантауардытиеусәтінде. ТауарлардыжеткізудіңбазалықнегізіХалықаралықсаудапалатасыменжасалғансаудатерминдерінтүсіндірудіңХалықаралықережелеріне (Инкотермс 2000) сәйкесанықталады. Су көліктеріменшығарылатынэкспортталатынтауарлардыңстатистикалыққұныэкспорттаушыелдіңшығарубекетінде ФОБ бағасында («борттаеркін») саналады

• 
  Слайд 10

  Сыртқысауданыңкедендік статистика көрсеткіштері

  Экспорттыңқұлдырауыныңбастысебебі – нақтыкөлемнің 24,1% немесе 1,4 млн тонна, 4,37 млн тоннағадейінқысқаруыболыпотыр. БұләсіресеШвейцарияға (8,8 есенемесе 344,6 мыңтоннаға), Францияға (2,8 есенемесе 276,1 мыңтоннаға), Қытайға (1,7 есенемесе 183,2 мыңтоннаға), Израильге (2,7 есенемесе 145,7 мыңтоннаға) жәнеТүркияға (3 есенемесе 113,2 мыңтоннаға) жеткізілуденкөріністауыптауыпотыр. Италияға экспорт 22% немесе 300 мыңтоннағакөбейгенімен, басқанегізгісеріктестербойынша динамика аса мардымсыз. ҚарашадаBrent маркалымұнайбағасыныңбарреліне 80 доллардан 70 долларғадейінқұлдырауыаясындаотандықмұнай экспорты айтарлықтайарзандағанжоқ. Экспортталатынмұнайдыңбіртоннасыныңорташақұнықарашадакедендік статистика мәліметтерібойынша, $737 құраған. Бұлбір ай бұрынғыкөрсеткіштен 3,4% аз. Импорт ТМД елдеріесебіненаздағанүлеспен, 8% немесе $300 млн қысқарған. Қазақстанғаүшіншіелдерденжеткізу 8,2% немесе $175 млн төмендеген.

• 
  Слайд 11

  Сыртқысаудаайналымы

  млн. АҚШ доллары млн. долларов США Сыртқысаудаайналымы 2012 10 727,6 10 042,1 9 397,6 10 969,4 11 898,0 11 626,9 11 100,7 11 524,0 11 208,6 11 697,9 11 218,3 11 396,1 2012 2013 9 368,0 9 769,2 11 346,5 12 208,9 11 261,6 11 337,8 11 573,6 11 627,6 9 565,6 12 897,0 11 761,6 10 788,6 2013 2014 10 579,2 10 706,3 9 860,4 10 204,6 9 707,4 10 049,9 9 929,1 9 589,4 10 664,9 10 235,7 8 782,6 9 141,1 2014 соныңішінде: экспорт экспорт 2012 7 867,0 7 071,2 5 729,1 7 280,0 8 217,3 7 747,3 6 980,9 7 286,8 6 933,6 7 529,2 6 803,7 7 002,7 2012 2013 6 356,0 6 613,0 7 676,3 7 944,4 7 043,2 7 038,7 7 191,1 7 551,6 5 320,1 8 512,3 7 252,4 6 201,3 2013 2014 7 908,2 7 843,8 6 924,0 6 564,4 6 368,1 6 393,7 6 246,9 5 970,5 6 928,6 6 534,0 5 348,8 5 206,8 2014 импорт импорт 2012 2 860,6 2 970,9 3 668,5 3 689,4 3 680,7 3 879,6 4 119,8 4 237,2 4 275,0 4 168,7 4 414,6 4 393,4 2012 2013 3 012,0 3 156,2 3 670,2 4 264,5 4 218,4 4 299,1 4 382,5 4 076,0 4 245,5 4 384,7 4 509,2 4 587,3 2013 2014 2 671,0 2 862,5 2 936,4 3 640,2 3 339,3 3 656,2 3 682,2 3 618,9 3 736,3 3 701,7 3 433,8 3 934,3 2014

• 
  Слайд 12

  Пайдаланған әдебиеттер:

  http://www.eurasiancommission.org/ http://www.stat.gov.kz/ Статистикалық ақпаратты ұсыну бойынша нұсқаулықты бекіту туралы № 983 – ы бас прокурор бұйрығы 2004.08.12 КеденодағыныңКеденкодексі