Презентация на тему "Монополистік нарық"

Содержание

• 
  Слайд 1

  Монополистік нарық

  Орындаған: Улыбаева Жанар Абен Назерке (логистика) Тексерген: Дуламбаева Р.Т.

• 
  Слайд 2

  Мазмұны:

  Қарастырылатын сұрақтар Сұрақтарға жауаптар Тақырыпты бекітуге арналған викторина Есеп және тест Қолданылған әдебиеттер тізімі

• 
  Слайд 3

  Сұрақтар:

  Монополия жағдайындағы нарық Монополистің жиынтық түсімін максималдау Сұраныс икемділігінің бағалық ролі Монополистің әрекеті Бағалық дискриминация және нарықты саралау

• 
  Слайд 4

  Монополия жағдайындағы нарық

  Монополия- өндірісті, сауданы және қызметтердің басқа да түрлерін жүргізу үшін жеке тұлғаға, белгілі бір адамдар тобына немесе мемлекетке берілетін ерекше құқық Басқаша сөзбен, монополия – бұл “жалғыз сатушының нарығы”

• 
  Слайд 5

  Монополия: жабық, табиғи және ашық

  Жабық: құқықтық шектеулермен бәсекелестіктен қорғалады Табиғи: белгілі бір өнімнің көлемін бір фирманың өндіруі көп фирманың өндіруінен арзанырақ шығуы Ашық: бәсекелестіктен қорғаныс жоқ

• 
  Слайд 6
  

  Монополист - үлкен компания немесе бірнеше компаниялар жиынтығы

• 
  Слайд 7

  Монополия болу үшін керек шарттар:

  Нарық секторына кіру бөгеті болуы (экономикалық, өндіріс масштабының тиімділігі, жасанды, патенттер, лицензиялар ) Фирма монополия болады, егер өзінің тауарға деген бағасын өзгерте алса (сұраныс қисығы нарықтық күштің арқасында еңкіш болып келеді – D сұраныс қисығы)

• 
  Слайд 8
  
• 
  Слайд 9
  

  Монополист бағаны өзі қоя алады, бірақ жоғары баға қоя алмайды Сбебісұраныс аз болады Кесте арқылы жалпы шығын мен жалпы табысты және пайданы таба аламыз, сол арқылы сұраныс D қисығын көрсетеміз MR=∆TR/∆Q

• 
  Слайд 10

  Шектік көрсеткіштер:

  MC= ∆TC/∆Q MR & MC кестеде тізбек арасында жазылған, себебі олар екі көршілес тізбектен есептеледі

• 
  Слайд 11
  

  MR &MC қисықтары шектеседі Q= 600 болғанда және фирма пайдасы максималды боолғанда. Соған байланысты сұраныс D p=9 сатылады

• 
  Слайд 12

  Монополистің жиынтық түсімін максималдау

  Алдындағы мысалдағы шектік пайда мен шектік шығын тауар шығару көлеміне сәйкесб пайда содан максималды. П= TR – TC – өндіріс көлемінің функциясы блып табылады. Ол максимумға жету үшін нольге теңестірілуі және туындысы болу қажет: П`= TR` – TC` = 0 MR=MC

• 
  Слайд 13
  

  Демек, өндіріс көлемінің оптималды көлемін болуына шарт ол – фирманың шектік табысы оның шектік шығынына тең болу керек, Q* нүктесінде MR мен MC қиылысуы қажет Q MC, П` = MR- MC >0 Q> Q* = MR

• 
  Слайд 14

  Сұраныс икемділігінің бағалық ролі

  Ортақ кіріс: TR=p*QФормула: - баға бойынша сұраныс икемділігі болып табылады,демек Е𝞺 MR= )   MR==p(1+=p[1+]  

• 
  Слайд 15
  

  Шекті кіріс пен қисық сұраныстың өзара орналасуы $ D MR Q

• 
  Слайд 16
  
• 
  Слайд 17

  Монополистің әрекеті

• 
  Слайд 18
  

  Кез-келген фирма немесе монополист өзінің тауарының бағасына әсерін тигізсе,онда ол нақты экономикалық билікке ие болады

  Лернер формуласы: λ=  

• 
  Слайд 19
  
• 
  Слайд 20
  

  Егер монополия үшін р бағаны Рm-ге алмастырсақ онда: λ=- Неғұрлым сұраныс икемді болса, соғұрлым монопольдық билікке азырақ ие болады. Қарсылас нарық қоғам женісіне көбірек ие болады  

• 
  Слайд 21
  
• 
  Слайд 22
  
• 
  Слайд 23

  Бағалық дискриминация және нарықты саралау

  Бағалық дискриминация дегеніміз әр түрлі сатып алушылардың бір тауарды немесе қызмет көрсетуді әр түрлі бағада сатуды айтамыз Бағалық дискриминацияны іске асыру үшін фирма сатып алушының қанша ақша төлей алатынын анықтау қабілеті болу керек, ал сатып алушылар сатып алынған тауарды басқа сатып алушыларға беріп жібермеу керек

• 
  Слайд 24
  
• 
  Слайд 25

  Тақырыпты бекітуге арналған викторина

  Неге сұраныс қисығы монополиялық фирманың өкіміне жағымсыз иілуі болады? Сұраныс қисығы серпілісі 1-ге тең болғанда MR неге тең. Жауапты түсіндіріңіз Неге MR қисығы абсцисса осьін осы жолының қиылысының D қисығының қиып өтетін жерінен алған қашықтығын ортасынан қияды? Неге монополияның қисық ұсынысы болмайды? Ұзақ мерзімдегікезеңде монополияның пайдаболуындақандай фактордымаңызды депқарастыруға болады? Монополиялық өкімет мықты болсапайдакөп боладыдегентұжырым қаншалықты дұрыс депсанайсыз?

• 
  Слайд 26

  Есеп: ситуациалық есептер

  А – «Джеральдс» компаниясырыноктағы монополист. Өндірістегі толық шығын функциясы: TC=2+10 бірайдағы өндіріс көлемі. Бағаның қандай деңгейінде компанияның пайдасымаксималдыболады, егеррыноктіксұраныстың серпілісісолнүктеде 6-ға тең болса. Ә - Монополист сигарет шығарады дейік, оның әр қорапшасы бағасы 45 теңге болсын. Сигаретке сұраныс серпілісі – 3, фирма өз пайдасынмаксимизациялайды. Шектеулітабыстың деңгейінMжәне монополистің шектеулішығынын табыңыздар.

• 
  Слайд 27
  

  Б - Өндіріс саласындашығару көлемі 2,3,5,10 және 20%жалпыөндірістен алынған өндіріс көлемдері бар бес фирма жұмыс істейді. Қалған өнім сатуы 1%-дан аспайтынкішіфирмалардашығарылады. Қажетті есептеулержасаңыз, соның негізіндеөндіріс саласының монополизациялаудәрежесіне қорытынды жасаңыз.

• 
  Слайд 28

  Тест

  1.Монополиялық нарық сипаттамасы: А.кірудің еркіндігі; В.шығудың еркіндігі; Г.кірудіблокировкалау; Д.өнімді дифференциациялау. 2.Монополистің таза бәсекелік кәсіпорыннан айырмашылығы қандай ісіменанықталады: А.өндіріс шығынын азайту; В.шектеулітабысжәне шектеулішығын тең болғанда пайданымаксимизациялайды; Г.экономикалық пайдаалу; Д.максималдыпайдаалудықамтамасыз ететінбаға және шығару көлемінің комбинациясынтаңдау.

• 
  Слайд 29
  

  3.Сату көлемінің өсуіне қарай монополияның шектітабысықалай өзгеретінін табыңыздар? А.өседі; В.бағаға қарағанда баяуқысқарады; Г.бағадан тез қысқарады; Д.өзгеріссіз қалады. 4.Қай жағдайға байланысты монополист бағаны төмендету арқылы өз пайдасынмаксимизациялайды: А.сұраныстың азаюынан; В.шектеуліқайтарым көбеюінен; Г.сатукөлемінің көбеюінен; Д.ілеспелітауарлардың бағасының төмендеуінен.

• 
  Слайд 30
  

  5.Монополист ұзақ мерзімкезеңінде экономикалық пайда ала маекенінкөрсетіңіз: А.иә, олөнімнің шығару көлемін анықтайды, бұл жағдайда шектеулітабысшектеулішығыннан жоғары; В.иә, егероған басқа кәсіпорынның өндіріс аласынакіругемүмкіншілік жасалса; Г.жоқ, себебіоның орташажалпышығыны міндеттітүрде тауардың бағасымен теңеледі; Д.жоқ, себебімүмкіншілігі шектеулітабыс пен шектеулішығынның теңелуіне жағдай жасайалмайды.

• 
  Слайд 31

  Қолданылған әдебиеттер тізімі

  М.Айдарханов, С.Жұмашбекова «Микроэкономика» Ғаламтор ақпараттары

• 
  Слайд 32
  

  Назарларыңызға рахмет 