Презентация на тему "ОңтүстікҚазақстанмемлекеттік Фармацевтика академиясы Гигиена-2 кафедрасы"

Содержание

• 
  Слайд 1
  

  ОңтүстікҚазақстанмемлекеттік Фармацевтика академиясы Гигиена-2 кафедрасы

  Тақырып: Емдік және емдік профилактикалық тамақтану. Орындаған: Жүнісбай А Тобы: 201 «Б» КДС Қабылдаған: Әуесханқызы Б

• 
  Слайд 2

  Жоспар

  I. Кіріспе II. Негізгі бөлім 1. Емдік тамақтану 2. Ауруларға берілетін емдік үй тағамдары 3. Диетамен тамақтану 4. Емдік профилактикалық тамақтану III. Қорытынды IV. Пайдаланылған әдебиеттер

• 
  Слайд 3

  Кіріспе

  Тамақтану - ағзаныңқуатшығыныныңорнынтолтыруға, тіндерқұрылуынажәнежаңартылуынажәнеқызметтерінреттепотыруғакажетті, ағзағатүсетінзаттардыңқорытылу, сіңужәнесіңірілуүрдістері. Ағзаныңөмірсүруге, денсаулықтыжәнежұмысқақабілеттіліктісақтауғақажетнәрлізаттарды (ақуыз, май, көміртегі, дәрумендер, минералдытұздар) бойғасіңірупроцесі.

• 
  Слайд 4

  Тиімдітамақтану

  Тиімдітамақтануарқылыадамбіраз ауру-сырқауғаұшырамай, олардыоңайжеңіпотырады. Тиімдітамақтанумезгілсіз, ертеқартаюданалдын-ала сақтандырады. Асқазаны, жүрек-қантамыры т. б. сырқатқаұшырағандатамақтанудыңарнайыойластырылыпжасалған ас үлесі (рацион) мен режиміемніңбіртүріболыптабылады.

• 
  Слайд 5
  
• 
  Слайд 6

  Емдік тамақтану

  Емдіктамақтануемдікшараларкешеніменбіргебірқатараурулардыңалдыналужәнеасқындырмайемдеуүшінпайдаланылады.

• 
  Слайд 7

  Емдіктағам

  Емдіктағам - науқасқабасқа да емдікшараларкешеніменбіргебелгіленетінтағам. Гастрит, ішкі жара аурулары, тоқішектіңқабынуы, бауырауруларыүшінемдеудіңнегізгіәдісіболыптабылады. Станционарлықнемесеемханажағдайындақолданылады. Емдіктамақтанудыдәрігеркеңесібойыншажәнеоныңбақылауыменжүргізіледі, өзбетіменбелгіленгентұрақты диета денсаулықүшінқолайсызжағдайларғаұшыратуымүмкін.

• 
  Слайд 8

  Емдіктағамбелгілеудіңнегізгіпринциптері

  Тағамүлесін (рацион), тамақішурежимінжәне оны кулинариялықөңдеудіәрадамғажекебелгілеу; Теңестірілгенжәнефизиологиялықжағынанқұндырациондаржасауболыптабылады Тағамдықрационныңпатологиялық процесс сипатынажәнесырқаттыңжағдайы мен оныңорганизімініңерекшелігінесандықжәнесапалықжағынансәйкескелуінқадағалау;

• 
  Слайд 9

  Диетамен тамақтану

  Диетамен тамақтану ауруды емдеудің маңызды бөлігі. Аурудың түріне байланысты кейбір түрлері алынып тасталады, кейбір тағамдардың дайындау технологиялары өзгертіледі. Тағамды дайындауда өңдеу технологиясының механикалық, химиялық, термиялық түрлері қолданылады.

• 
  Слайд 10
  

  Механикалық – тағамды өте майдалау, булау, суда қайнату. Химиялық – тамақтың құрамынан кейбір тағамдық заттарды алып тастау, тамақ құрамынан ащы, тұщы, қышқыл заттарды алып тастау. Термиялық – тағамның температуралық ауытқуларын реттеу. Ыстық тағам 60°С жоғары болмау, Салқын тағам 15°С төмен болмау керек.

• 
  Слайд 11

  Диетамен тамақтанудағы ең маңыздысы

  Тамақ қабылдау уақытын көбейту, тәулігіне 5-6 рет Әр тамақтану арасындағы уақытты азайту – 2-4 сағатқа дейін Тағам түрлерін көбейту Тамақ ішер алдында және ішіп болған соң адамның қатты шаршамауы

• 
  Слайд 12
  
• 
  Слайд 13

  Ауруларғаберілетінемдікүйтағамдары

  Асқазанның, ұлтабарбезініңжарасыкезінде Тамақ су не будапісіріледі Тамақішужиілігікүніне 5-6 рет Құрамы: белок - 100 г., май - 100 г., углевод - 400-450 г., ас тұзы - 10-12 г. Рұқсатетілмейді қуырылған, тұздалған, сүрленген, маринадталған, ащы,қышқылтамақтар, шикікөкөністер мен жемістер, ет, балықжәнесаңырауқұлақсорпалары мен тұздықтараққаудандымыңжапырақ, табиғижидек пен жемісшырындары, консервілер, оныңішіндеүйжағдайындадайындалыпконсервіленгенкомпоттар.

• 
  Слайд 14
  

  Гастритте - асқазансөлініңқышқылытөменболғанжағдайда, бас сақинасыкезіндебелгіленеді:

  Тамақкөбінесесуғанемесебуғапісіріледі Тамақтыкүнінетөртреттен аз ішпеуұсынылады Құрамы: белок - 100 г., май - 100 г., улевод - 400-450 г., ас тұзы - 12-15 г. Рұқсатетілмейтіндер: пияз (шикі), сарымсақ, қымыздық, саумалдық, шалқан, тұрып, сіркесуы, қыша, ұнтақталғанбұрыш, ақжелкен, ысталған, тұздалған, маринадталғантағамдар.

• 
  Слайд 15

  Бауыржәнеөтжолдарыауыратынадамдарғабелгіленеді:

  Тамақсуға не буғапісіріледі Тамаққабылдаужиілігі – күніне 4-5 рет Құрамы: белок - 100 г., май - 100 г. (оныңүштенбір бөлігіөсімдікмайы), углевод - 400-450 г., ас тұзы - 10-12 г Рұқсатетілмейтіндер: қуырылған, майлы, ащыжәнеқышқыл, сүрленген, тұздалғанжәнемаринадталғантамақтар, ет, балықжәнесаңырауқұлақсорпалары, қой, шошқа, қаз, үйрекетіненжасалғантағамдар, ми, пияз, сарымсақ, шалқан, тұрып, саумалдық, ақжелкен, қыша, бұрыш, сіркесуы, етжәнебалықконсервілері,

• 
  Слайд 16

  Қантдиабетікезіндебелгіленеді:

  Күндікрационныңхимиялыққұрамыемдеушідәрігерберетінарнайы таблица арқылымөлшерленеді; тамақішужиілігікүніне 4 реттен аз болмауыкерек кебекқосылғанарнайнандар көкөністерді 8-12 сағат суда ұстапкрахмалыназайтукерек Рұқсатетілмейді:қант.,бал, қайнатпа, жүзім, інжіржәнеқарбыздыпайдалануғаболмайды. Қанттыңорнына ксилит, сорбит ұсынылады

• 
  Слайд 17

  Диета түрлері

  1-диета: Асқазан сөлі көп бөлінген жағдайда, асқазан жарасында. 2-диета: Бұл диета асқазан сөлінің бөлінуін реттеуге, асқазан-ішек жолдарының жиырылу функциясын реттеуге қатысады. 5-диета: Сары ауруда, холециститте, өт жолдары ауруларында қолданылады. 7-диета: Бүйрек ауруларында қолданылады.

• 
  Слайд 18
  

  8-диета: Қатты семіріп кеткен жағдайда қолданылады. 9-диета: Қант диабеті және ағзадағы көмірсуды азайту қажет болатын ауруларда қолданылады. 10-диета: Жүрек ауруын, қан тамырларын, қан қысымын емдеуге қолданылады. 15-диета: Арнайы диета қажет ететін ауруларда қолданылады.

• 
  Слайд 19

  Емдік профилактикалық тамақтану

  Организмдісауықтандыру мен оныңқорғанысмеханизмінжоғарылатуғабағытталғаншаралардыңалдыңғыларыныңбірі – емдік-профилактикалықтамақтану. Соңғыжылдардағызерттеулердіңмәліметтерібойынша, профилактикалықтамақтануадамның тек еңбекқабілеттілігінжоғарлатыпқанақоймай, соныменқатарқайсыбіркәсібизияндылықтардыңбіртіндепәсеретуінендамитынорганизмдегібұзылыстардыңдәрежесі мен сипатынтөмендетеді.

• 
  Слайд 20
  

  Емдік-профилактикалықтамақтанудегеніміз – организмніңбелгілібіркәсіптікзияндылықтарғақарсыкүштердіжоғарылататын, арнайыбағытталғантамақтықэлементтердіңжиынтығы бар тамақтану. Ұтымдытамақтануорганизмдезияндызаттардыңжинақталуыншектеп, олардыңшығарылуынарттырады.

• 
  Слайд 21

  Емдік-профилактикалықтамақтанутиімділігі

  Организмгехимиялықнемесерадиобелсендізаттардыңенуінекедергіжасайотырыпфизикалықбарьерлердіңқозғалысқызметінарттыру Қолайсызфизикалықфакторлардыңәсеріненорганизмніңтұрақтылығынқамтамасызету Улардыңнемесеолардыңалмасуөнімдерініңбайланысупроцестеріменорганизмненшығуынтездету Өндірістіңзияндыфакторларынанзардапшеккенфункционалдықкүйдіжақсартубауырдыңтоксингеқарсықызметін, әсіресегепатотроптытопқажататынулардыңәсерінарттыру Өндірістіңзияндыфакторыныңықпалынантуатынтамақтықзаттаржетіспеушілігінтолықтыру, әсіресеорганизмдетүзілмейтіндерінқамтамасыщетукерек Организмніңретттеуреакицясынақолайлыәсертуғызу, оныңішіндеиммундықжүйеніңнервтікжәнеэндокриндікреттелуіне, заталмасуына.

• 
  Слайд 22

  Емдік профилактикалық тамақтанудың 3 түрі бар

  1. Емдік профилактикалық тамақтану рационы 2. Витаминнен жасалған препараттар 3. Сүт

• 
  Слайд 23

  Емдік профилактикалық тамақтану рационы

  1- рацион: ионды сәулелермен, радиоактивті заттармен жұмыс істейтін жұмысшылар қабылдауы керек. 2- рацион: фтордың қосындыларымен, сілтілі темірмен, хломен, хромменфосген және азот тоотығымен жұмыс істейтіндер жатады. 3- рацион: қорғасынның бейорганикалық қосылыстарымен жұмыс істейтіндер жатады.

• 
  Слайд 24
  

  4- рацион: бензолдың нитро және амин қосылыстарымен, хлорланған көмірсутекпен, мышьяк, теллура, фосфор қосылыстарымен жұмыс істейтіндер жатады. 5- рацион: тетраэтилқроғасын, тиофоспен, сынаптың қосындысмен, марганец және барийдің қосындыларымен жұмыс істейтіндер жатады.

• 
  Слайд 25
  

  Профилактикалықтағамдағыбиологиялықбелсендізаттыңмаңыздыбөлігі – витаминдерболыптабылады. Қара металлургия өндірісіндегі темірді балқыту және қалыптау цехтарында, нанды пісіретін цехтарды жұмыс істейтіндерге күнде 2 мг «А» витаминін, 3 мг «В1» витаминін, 3 мг «В2» витаминін, 20 мг «РР» витаминін және 150 мг «С» витаминін беру қажет.

• 
  Слайд 26
  

  Емдік профилактикалық тамақтануда сүт және сүт тағамдары кеңінен қолданылады. Сүт ағзаны қорғаушы тағам болып саналады, ол ағзаның жалпы функциялық қабілетін арттырады. Улы заттардың бауырға, жоғары тыныс жолдарының шырышты қабығына әсерін жеңілдетеді. Ақуыздың, минералды заттардың алмасуының жақсы жүруіне әсерін тигізеді.

• 
  Слайд 27
  

  Кәсібизияндылықтыңалдын-алудажәнетөменгідозалардыңорганизімгеәсерінтежеушіжәнекумулятивтіәсерліекіншібірмаңыздысы – белоктар мен аминоқышқылдар-цистин мен метионин, тирозин мен фенилаланин, триптофан, глютамин қышқылы. Бұламинқышқылдардыңәртүрліжиікездесетінкәсібизияндылықтарғақарсыпрофилактикалықтамақтанурационынақосады.

• 
  Слайд 28
  
• 
  Слайд 29
  

  Майлардыңкәсібиаурулар профилактика мақсатындақолданғандаөтесақ болу керек, өйткеніолартамақтағыудың, әсіресекейбірпестицидтердіңсіңірілуінеәртүрліәсеретеді. Диеталардамайлардыңкөпболуы 2,4 динитротолуолменсозылмалыуланудыңдәрежесінтөмендетеді, соныменқатар, тағамныңмайға бай болуықорғасынныңкөмірсутегініңсіңірілуінтездетедіжәне де натрибензол мен толуолменуланудытездетеді.

• 
  Слайд 30
  

  Кәсібиауруларбауырдыңбарьерлікфункциясынзерттеудекөмірсуорганизмін фосфор, хлороформ, мырышқосылыстарынатөзімділігінарттырады. Организмнің биологиялық белсенді заттарға қажеттілігінің қакнағаттануы тек олардың организмге аспен бірге дайын түсуімен жүрмейді, оған организмдегі эндогенді синтез жолы да ықпалын тигізеді. Осыған орай, оргнаизмнің ситетикалық мүмкіндіктерін күшейтумен ынталандандыру өте қажет.

• 
  Слайд 31
  
• 
  Слайд 32
  

  Профилактикалықрациондардакалий мен магниймаңызды роль атқарады. Калидіңсүйеккежинаудароліқорғасынметалдарынж.т.б. заттарды оны профилактикалықтамақтанудыңнегізгіқұрамыныңқатарынақосады. Организмнензияндызаттардышығару магний қасиетінеие. Магния тамырқасиетінде бар. Олішекперисальтикасынжәнеөттіңбөлінуінынталандырадыжәне май мен холестерин алмасуынреттейді.

• 
  Слайд 33

  Қорытынды

  Емдік-профилактикалықтамақтандырудыұйымдастыружәнебақылауДенсаулықсақтауминистрлігінің бас санитарлық-эпидемиологиялықбасқармасыбекіткенемдік-профилактикаылқтамақтандырудыұйымдастырудынұсқауғасәйкестағамдыдайындаужәнеыстықтаңертеңгіастынемесетүскіастыберуді меню бойыншасақтау, соныменқатарвитаминдіпрепараттардытаратудытікелейқадағалау медицина қызметкерлерініңдиеталықмедбикелердің, диеталықасханадәрігерлерінің, міндетінежүктелген. Емдіктағамдардыбелгілеу де дәрігерлердіңміндетінежүктелген. Қорытакелгендеемдікжәнеемдікпрофилактикалықтамақтанудыңадамденсаулығыүшінмаңызызорекенінбайқайаламыз. Емдіктамақтарбелгілібіраурудансауығуғаөзсептігінтигізсе, емдікпрофилактикалықтамақтануқандай да біраурудыңалдыналуғакөмектеседі.

• 
  Слайд 34

  Пайдаланылған әдебиеттер

  Кенесариев У.И., Балмахаева Р.М., Жоламанов М.Е., Алимова Н.Е. Тамақтанугигиенасы. Алматы, 2007. Торгаутов, Б.К. Жалпы гигиена: оқулық. –Шымкент: «Нұрдана –LTD», 2011 Мармузова Л.В. «Основы микробиологии, санитарии и гигиены в пищевой промышленности» - 2010 www.wikipedia.org www.google.kz