Содержание
-
СӨЖ тақырып:Энцефалит
Орындаған:Наурызбекова Н.Н. Қабылдаған:Исмаилов Е.Е. Тобы – ЖТД 613
-
Энцефалит – бас миының қабынуы.
-
Жіктелуі: І. БіріншіліквирустыэнцефалиттерА. Вирусы белгіліэнцефалиттер: 1) Арбовирустымаусымдық: көктем-жаздық (кенелік, шотландық), жаз-күздік энцефалиттер (масалық, американдық Сент-Луис, австралиялық Муррея, жылқы энцефаломиелиті); 2) Маусымытолық анықталмаған біріншіліквирустық (Коксакижәне ЕСНО) энцефалит (герпес және тұмау вирустарынан, құтыру ауруынанболатынэнцефалиттер) Б) Вирусы белгісізбіріншілікЭкономоның эпидемиялық энцефалиті
-
ІІ. Екіншілікэнцефалиттер: Параинфекциялық энцефалиттер мен энцефаломиелиттер (қызылша, шешек, қызамықтан болатынэцефалиттер т.б.)Вакцинациялық энцефалиттер мен энцефаломиелиттерМиелинсіздіретінэнцефалиттер (лейкожәне панэнцефалит, шашырандысклероздың балалардакездесетінтүрлері) Ревматизм және басқа коллагенездерденболатынэнцефалиттерТуберкулостатикалық энцефалиттер
-
ІІІ. Микробтық және рикетсиялық энцефалиттер мен энцефаломиелиттер:Біріншілікэнцефалиттер (нерфжүйесінің сифилисі, бөртпе сүзектен болатын энцефалит). Екіншілікэнцефалиттер(стафилококктық, стрептококктық, маляриялық, токсоплазмоздық т.б.)
-
Бас мидың ақ затынзақымдайтын түрін -лейкоэнцефалиттер; Сұр затынзақымдайтын түрін — полиоэнцефалиттер Ақ және сұр затықатар зақымдалатын түрін — панэнцефалиттердепатайды.
-
Клиникалық көріністері: Ауру жалпымилық симптомдардың шұғыл немесесозылыңқы дамуынанбасталады. Олардың пайдаболуынанбұрын жалпыинфекциялық продрома (дімкәстік, жұтқыншақ ауыруы, буындарсырқырауы, т.б.) Жалпымилық симптомдар: бас ауыруы, көбінесе маңдай бөлігінде, құсу, фотофобия, эпилепсиялық талмалар. Есінің бұзылуы жеңіл дәрежеден (енжарлық, ұйқышылдық) комаға дейн. Бас миының зақымдануының ошақты симптомдары, энцефалит формасы мен патологиялық процестің орналасуынабайланыстыболады
-
Диагностикалық маңызды болыпми-жұлын сұйығын зерттеуболыптабылады. Ондалимфоцитарлыплеоцитоз1мкл-да 20–дан 100ге дейін клетка, белок мөлшері шамалыжоғарылайды. Суйық жоғары қысым әсерінен ағады.Қанда лейкоцитоз, ЭТЖ жоғары. ЭЭГ-дадиффуздыспецификалық емесөзгерістер,баяу активтілікбасым (тета- және дельта-толқындар). КТ мен МРТ да әр түрлі тығыздықтағы ошақты өзгерістер анықталуы мүмкін
-
Диагноз клиникалық көріністерге, бактериологиялық және серологиялық зерттеунәтижелеріне негізделеді. Емі. Энцефалиттердің еміпатогенетикалық,этиотропты,симптоматикалықжәне қалпына келтірушараларыменіскеасады.
-
Патогенетикалық терапия.Дегидратация және ми ісінуіменкүрес( к/т 10-20% маннитолерітіндісі 1-1,5г/кг; фурсемид 20-40мг, диакарб); Десенсибилизация (тавегил 0,001 г 2рет тәул, супрастин, диазолин, димедрол);Гормональды терапия (АКТГ, преднизолон 1-2мг/кг тәул, дексаметазон 6 сағат сайын 4мг.нан тәул.16мг к/т немесе б/е),Микроциркуляцияныжақсарту (полиглюкин, реополиглюкин, реомакродекс к/т тамшылатыпқұю); Гомеостаз мен су-электролиттібаланстытұрақтандыру (парэнтеральдыжәне энтеральдықоректендіру, калий хлориді, глюкоза, полиглюкин, 200 мл 4% натрий гидрокарбонат ерітіндісі);
-
Этиотропты терапия. Герпетикалық энцефалиттеацикловир (10-12,5 мг/кг к/т 8сағ.сайын), Симптоматикалық терапия. Антиконвульсантты. Эпилепсиялық статустаседуксен 5-10мг к/т (глюкоза ерітіндсінде), 1-2% гексеналерітіндісі, 1% тиопентал натрий ерітіндісі к/т, ингаляциялық наркоз, фенобарбитал. Психиканыдұрыстау үшін антидепрессанттар.Ұйқыны қалпына келтіру. Барбитураттар(люминал, нембутал), бензодиазепинтуындылары (эуноктин, могадон)
-
Жүрек – қан тамырбұзылыстарын жою(камфора, сульфокамфокаин, жүрек гликозидтері; вазопрессорлыпрепараттар, глюкокортикоидтыгормондар); Тыныстықалпына келтіру(тынысжолдарының өткізгіштігін жақсарту, оксигенотерапия, бульбарлыбұзылыстарда интубация немесетрахеостомия);Мидың метаболизмінжақсарту (В тобындағы витаминдер, гаммалон, аминалон, пирацетам); Қабынуға қарсы терапия
-
Кенелік энцефалитБіріншілікэнцефалит — орталық нерв жүйесінің жеделвирустыауруы, эндемиялық табиғи ошақтарда трансмиссивті (кененің шағуы) немесеалиментарлыжолмен(инфекцияланған сүтпен) арқылы жұғады
-
-
Этиологиясыжәне эпидемиологиясы. Кенелікэнцефалиттің қоздырғышы вирусболыптабылады, оның көлемі 20-30 нм. Кенелік энцефалит табиғи-ошақты нейроинфекция; эпидемиялық белсенділігікенелердің санына, социалдіфакторларға, географиялық ерекшеліктерінебайланысты. Тасмалдаушыболыпиксодкенелерітабылады.
-
-
Кенелікэнцефалиттің жіктелуі: Ошақты түрі: Менингоэнцефалитикалық Полиоэнцефаломиелитикалық Полиоэнцефалитикалық ПолиомиелитикалықОшақты еместүрі:ҚалтыраулықӨшірілген Менингеалді
-
Патогенезі.Трансмиссивтітүрінде вирустың кіружолдарыболыптерінің беткіқабаттарындағы қан тамырларыболыптабыладывирустың тез көбеюіне байланыстыоның депосыпайдаболады Вирус қан айналымыменпаренхиматоздыағзаларға еніп (бауыр, көк бауыр, өкпе, ми т.б. ) қанға тарайды. Гематогендіжолданбасқа лимфогенді , периневралдіжолдарыда бар
-
Кене энцефалитінің клиникалық сатылары. Біріншісатысы — жұғу, оданкейін, инкубациондыкезең 2-11 күн,продромалдікезең,келесікезеңі аурудың дамуы.Қалтырау кезеңі жеделфазасында 3-5 күнге созылады, вирусемияпайдаболадыолинфекцияның таралуынаәкеледі. Вирустың қан айналымынанкетуіденеқызуының қалпына келуімен, бірақ бұл кезде вирус екіншілікошақта орталық нерв жүйесінде көбеюі мүмкін.
-
Кенелік энцефалит кезінде — қолдардың проксималдіәлсіз салдануынемесепарезібайқалады. Мойынбұлшықеттерінің салдануынан — «салбыраған мойын», «қисық мойын», «қанат тәрізді жаурын» симптомдарыпайдаболады.
-
Диагностикасы. Лабораторлы диагностикасындабірінші 7 – күннің ішінде қанда және ми-жұлын сұйқтығында кенеэнцефалитівирусыннемесеантидененісерологиялық тексерулерарқылы анықтайды.
-
-
Кене энцефалитінемдеу.Бастапқы кезеңінде- кенеэнцефалитінің вирусынатитрленгенадамиммуноглобулиніненгізеді. Дегидратациялық ем тағайындайды, жүрек –тамырауруларынаарналған препараттар,симптоматикалық ем, антибиотиктердіжәне сульфаниламидтердіасқынулар болғанда ғана пайдаланады (пневмония
-
Вакциналық энцефалит.Вакцинациялық энцефалит – шешеккеқарсы вакцина еккенненкейін КДС, АКДС вакциналарынанкейіндамиды. Аурудың негізінемидың аллергиялық реакциясыжатады. Процесс көбінесе ми мен жұлынның ақ затындаорналасады, демиелиндікошақтар пайдаболады.
-
Клиникасы. Алғашқы симптомдарывакцинацияданкейін 7-9-12 күннен кейінбілінеді. Поствакциналық энцефалит кешжүргізілген және 1-ші вакцинацияданкейінпайдаболады. Ауру жеделбасталып, денеқызуының 39-40С0 дейінкөтеріледі. Басы ауырып, құсып, есіненайырылады, жалпықұрысу болады. Кейкездеменингеальдысимптомдарбайқалады. Ми мен жұлынның пирамидтіжолдарының демиелинизациялануысалдануға әкеп соғады. Экстрапирамидтікжүйе зақымдалса қозғалыс координациясыбұзылады.
-
Жұлын сұйықтығын зерттегенделиквордың қысымы жоғарлағаны анықталады.Науқастардың көбі толығымен жазылыпкетеді. Кейжағдайда мидың бірденісуібаланың өміріне қауіп төндіреді.Жазылғаннан кейін де біразуақытқа дейінпарездерсақталады, бірақ кейінжойылыпкетеді.Емдеуі. Вакцинациялық энцефалит кезіндедесенсибилизациялық заттар, дегидратациялық, тамыртарылтқыш, температуранытөмендететін препараттартағайындалады
-
Қызылша кезіндегі энцефалит.Қызылша энцефалиті-қызылшаның ең ауырасқынуының бірі. Инфекциялық – аллергиялық энцефалиткежатады. Ми тамырларының аллергиялық васкулиттәрізді зақымдалуы байқалады. Кейдемиелиндікқабықтан басқа остікцилиндрдезақымлады.Қызылша – энцефалитікезіндеөлен балалардың миындакөптеген ұсақ қан құйылулар байқалады.Қызылша энцефалиті ми тамырлары мен синустарының флеботромбозыменасқынуы мүмкін. Кейде ми қабығында қабыну өзгерістері байқалады.
-
Клиникалық көрінісі.Бөртпе пайдаболғаннан кейін 3-5 күннен кейінжеделбасталады. Денеқызуы бастапқыда қалыпты болып, кейінненбірденкөтеріледі.Есішатасқан.Ауыртүрінде галлюцинациялар, психоматорлық қозу, жалпықұрысу байқалады.Тексергендеменингеальдысимптомдар, парез, салдану, координациялық бұзылыстар, гиперкинез, II, III, VII бас ми жүйкелерінің зақымдалу симптомдары, жамбасқуысы органдарының қызметінің бұзылуы анықталады. Жұлын сұйықтығында белок көбейіп, қысымы жоғарлағаны анықталады.Қызылша энцефалитінің ағымы ауыр, 25% өлімге әкеліп соғады. Энцефалиттің ауырлығы қызылшаның ауырлығына байланыстыемес.
-
Емдеуі. Десенсибилизациялық, дезинтоксикациялық препараттартағайындау қажет және ми ісінуінеқарсы жүргізу керек. Науқастармен қатынаста болған адамдардааурудың алдын-алуүшін гамма – глобулин енгізеді.
-
Масаэнцефалиті.Масаэнцефалиті (В-энцефалит, жапон, жазғы-күзгі энцефалит) 1924 жылыЖпониядағы эндемияданкейінсипаталған. Аурудың қоздырғышы мүзгіш вирус болыптабылады. Ауру масашаққаннан кейінпайдаболады. Масажәне кейбіржануарларвирустың табиғи қоры болыптабылады.
-
Клиникалық көрінісі.Инкубациялық кезең көбінесе 5 күннен 2 аптаға дейінсозылады. Көп жағдайда ауру жеделбасталады: денеқызуы жоғарлап, есінентанады, таралған құрыспа, құсу, менингеальдысимптомдаранықталады. Тері мен кілегейқабықша қызарып, геморрагиялық бөртпенің көптеген таралған элементтеріпайдаболады. Психоматорлықозу, сандырақтау, галлюцинациянемескерісінше адинамия жоғарылап, пирамидалық бұзылулар, парездер, параличтерпайдаболуымүмкін. Орта мидың зақымдалуы көз қимылдатудың бұзылуымен, децеребрациялық сіреспесимптомдарының дамуыменсипатталады. Процесс сопақша миға таралған кездебульбарлы синдром, тынысалупараличіжәне жүрек қызметінің бұзылуы байқалады.
-
Профилактикасы мен емі. Масалардансақтанудың жекежәне коллективтішараларынқолдану, батпақтарды құрғату маңызды профилактикалық шаралардың қатарына жатады. Тұрғылықты халыққа масаэнцефалитінеқарсы профилактикалық егулержүргізіледі.Науқастарға бұлшық етішіненемесеэндолюмбальдытүрде 2-3 мл мөлшерде 2-3 күн бойысарысуегіледі. Дезинтоксикациялық дегидратациялық терапия жүргізіп, симптоматикалық препараттартағайындалады (антиконвульсанттар, жүрек-қан тамырға әсер ететінпрепараттар, антибиотиктер т.б.). сауығып кележатқандарға витаминдердің жоғары дозасын, күшейткіш дәрілер, биостимуляторлар, массаж, емдеужәне денешынықтыруы тағайындалады.
-
.1. Эпидемиялық энцефалитті(латергиялық, қысқы, энцефалит А) алғаш рет 1917 жылы Вена қаласындағы профессоЭкономотолықтай сипаттады. Летаргиялық энцефалитті 915-1925 ж.ж. эпидемия кезіндекөптеген зерттеушілерзерттеді. 1923 ж. Н.Ю.Тарасевичбалалардағы эпидемиялық энцефалиттің ағымы мен клиникасының ерекшеліктерінтолықтай сипаттады.Летаргиялық энцефалитпенкөбінесе 20-30 жастағы адамдырауырады, мектепжасындағы балаларсирекауырады. Емшектегіжәне мектептегібалалардаэпидемиялық энцефалит ауыртүрде өтеді.
-
Этиологиясы мен патогенезі. Летаргиялық энцефлиттің вирустытабиғатының көптеген жанамадәлелдер бар. Аурудың қоздырғышы сүзгіш вирусы болыптабылады. Вирустың нерв жүйесіне енужолдарытолық зерттелмеген. Алдыменвирусемияпайдаболып, сосын вирус периневральдыкеңістік арқылы миға енедідепболжайды. Эпидемиялық энцефалиттің клиникалық ағымы жеделжәне созылмалыкезеңге бөлінеді.Энцефалиттің созылмалыкезеңінің түзілуіне аутоиммундыпроцестердің маңызы зор.
-
Клиникалық көрінісі. Инкубациялық кезең көбінесе 1 күннен 14 күнге дейінсозылады, кейде, кейбіравторлардың мәліметі бойыншабұл кезеңнің ұзақтығы бірнешеайға, тіптіжылға дейінсозыладыАуру жеделбасталады. Гипертермия 39-400 байқалып, бас ауыру, кейдеқұсу, жалпыәлсіздік пайдаболады. Эпидемиялық энцефалит кезіндеаурудың басталуының алғашқы сағатында-ақ науқастар әлсіз, ұйқышыл болады. Кейдепсихоматорлық қозу байқалады.Науқастардың ұйқышылдығы бұл аурудың «летаргиялық» дегенатынанықтайды.Олгипаталаму-мезэнцефалды «сергектік» орталықтары зақымдалуымен байланысты.
-
Летаргиялық энцефалиттің өтуі ересектер мен балалардаәр түрлі болады. Балалардажалпы ми симптомдарыменбіргежүреді. Олар гемо- және ликвородинамикалық бұзылыстар, мидың ісінуі, аурудың басталғанынан бірнешетаралған тырысубайқалады. Гипоталамус ядроларының зақымдануы ми гемодинамикасының бұзылуына жағдай жасайды. Ми ісініпдомбығады да, балалардалетаргиялық энцефалиттің ошақты симптомдарыпайдаболмастанбірінші-екіншікүні науқас өліп кетуімүмкін.Ересектердежалпыинфекциялық ауру басталғаннан кейінбірнешесағаттан соң ұйқысы бұзылып, сергектенуі – диссомниябайқалады, соныменқатар көз қимылы бұзылады. Диссомния летаргия түрінде немесекерісіншеұйқысыздық түрінде өтуі мүмкін. Кейдекүндіз ұйқышылдық, түнде ұйқысыздық, психомоторлық қозу байқалады.
-
Көз қимылының бұзылуы көз қимылдатқыш жүйкенің клеткалыжәне парасимпатикалық ядроларының зақымдалуымен байланыстыболады. Науқастарда біржәне екіжақты птоз, диплопия, қылилық байқалады, конвергенциясыбұзылады.Көз қарашықтары үлкейеді.Көз қарашығының жарыққа реакциясысақталуы мүмкін (бұл Аргайл-Робертсонсиндромынкері синдром). Тәртіп бойыншаалғашында бұдыр астыаймағының зақымдалу симптомдарыпайдаболады. Олар: ұстама тәрізді тахипноэ, тахикардия, артериялық қан қысымының төмендеуі, жоғарлауы немесеассиметриясы. Көбінесе есінеупайдаболады.
-
Емі. Қазіргі уақытта эпидемиялық энцефалиттің арнайыемдеуәдісі жоқ.Эндогендіинтерферондыенізутеориялық жағынан негізделген. Вирусты инфекция кзіндедесенсибилизациялық дәрі-дәрмектер (антигистаминдер-димедрол, дипразин, супрастин, тавегил, фенкарол, гормондар, преднизолон, гидрокортизон), (витаминотерапия-аскорбинқышқылы – 1-1,5г. күніне, В1, В6, В12, т.б.) тағайындалады, 5-10 проценттік кальций хлоридінің ерітіндісі, кальцийглюконатыішкенемесетамырішінеқабынуға қарсы дәрі – дәрмектер (тамырға 40% уротропин глюкозаға қосып) беріледі.Соныменқатар қарқынды дегидратациялаушы терапия көрсетліген: зәр бөлуді күшейткіш дәрілер ішке, бұлшық етішіненемесетамырға (фуросемид, лазикс, фонурит, новурит, диакарб, глицерин, урегит, 10-20% маннитол, маннит, натрий хлоридінің гипертониялық ерітіндісі) тағайындалады. Бұл дәрілер электролиттералмасуынөзгертпеу үшін калий препараттарыменбіргетағайындалуы тиіс(панангин, аспаркам).Симптомдарынабайланысты ем жүргізіледі.
-
Назарларыңызға рахмет.
Нет комментариев для данной презентации
Помогите другим пользователям — будьте первым, кто поделится своим мнением об этой презентации.