Презентация на тему "тақырып. Индекстер"

Содержание

• 
  Слайд 1

  тақырып. Индекстер

  Алматы, 2013

• 
  Слайд 2

  Индекстер

  Жоспар: Индекстердің маңызы, мәні және жіктелуі Жеке және жалпыиндекстер Агрегатты индекстер Алматы, 2013

• 
  Слайд 3

  Қолданылатын әдебиеттер:

  ҚР статистика туралызаңы. Алматы, Казұлттықстатагенттігі, 1997. Шокаманов Ю.К., Бельгибаева К.К. Статистика: Жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы.– Алматы: ЖШС «Радгел», Экономика, 2012. – 522 бет*. Статистика: Оқу құралы В.М. Семичев.- М.: Қаржы және статистика, 2005. – 368 бет. Архангельская Н.К. «Статистика» пәні бойынша студенттердің өзіңдік жұмысын орындауға арналған әдістемелік нұсқау.- Алматы: 2007*. Елемесова А.М., Бельгибаева К.К., Кииков Е.М., Молдагулова Г.М. Әлеуметтік - экономикалық статистика: Оқу құралы.- Алматы: Экономика, 2005* Елемесова А.М. Ұлттық шоттар жүйесі.- Алматы: Экономика, 2005* Алматы, 2013

• 
  Слайд 4

  1. Индекстердің маңызы, мәні және жіктелуі

  Индекс (index) сөзiнiң өзi көрсеткiш деген мағынаны бiлдiредi. Индекс деп– тікелейқосуғаболмайтынэлементтердентұратынқоғамдыққұбылыстардыңжоспарменнемесенормативпенсалыстырылуынанықтайтын және уақытқа байланысты кеңістіктегі құбылыстардың өзгерісін орта есеппен сипаттайтын қатысты көрсеткішті айтады. "Индекс" терминi, сирегiрек, жағдайдың қорытындылаушы индексi ретiнде де қолданылады, мысалы, IQинтеллектуалды даму индексi. Алматы, 2013

• 
  Слайд 5

  Индекстердің жіктелуі

  Алматы, 2013

• 
  Слайд 6

  Индекстердің маңызы, мәні және жіктелуі

  Индекстік әдісті қолданғанда мынадай ұғымдар мен белгілеулер қолданылады: Индекстер жиынтығы – индекстерді есептеуге қажетті элементтер тізімі; Индекстелетін шама – өзгерісі зерттелетін белгінің мәні. Индекстерді құрған кезде индектелетін шама әрқашан өзгермелі болып табылады. Алматы, 2013

• 
  Слайд 7
  

  Әрбір индекстелетін шаманың өзіне тән белгілеуі болады: p- өнім бірлігінің бағасы, z- бір дана өнімнің өзіңдік құны, q- өнімнің физикалық көлемі, pq- тауар айналымы, zq- өнім өндіруге жұмсалған шығын, T- уақыт шығыны (жұмысшылардың саны), W- еңбек өнімділігі, t-өнімнің еңбек сыйымдылығы. Базалық кезеңнің деңгейі «0» - деген таңбамен, есепті кезеңнің деңгейі «1» - деген таңбамен белгіленеді. Алматы, 2013

• 
  Слайд 8
  

  Индекстің салмақтауышы деп – индекстерді құрған кезде тұрақты шама болып табылатын көрсеткіштерді айтады. Алматы, 2013

• 
  Слайд 9
  

  Индекстік әдісті қолдану арқылы төмендегідей міндеттерді шешуге болады: Құбылыстардың уақытқа байланысты өзгеруін, яғни динамикасын зерттеу (динамиканың индексі), Күрделі экономикалық индекстердің динамикасына әсер ететін факторларды зерттеу (факторлық индекс) Жоспарлық тапсырманың орындалуын сипаттау (жоспарлық индекс), Әр түрлі аумақтар бойынша бір кезеңге тиісті құбылыстарды салыстыру (аумақтық индекс), Құрылымдық өзгерістердің әсерін анықтау (құрылымның өзгеру индексі) және т.б. Алматы, 2013

• 
  Слайд 10

  Жеке және жалпыиндекстер

  Құбылыстардың жеке элементтерінің қатынасын анықтау үшін жеке индекстер, ал күрделі құбылыстар үшін жалпы индекстер есептеледі. Жеке индекстер статистикалық жиынтықтың біртекті элементтерін салыстыру арқылы анықталады және есепті мерзімдегі көрсеткішті базалық мерзімдегі көрсеткішпен салыстырады. Алматы, 2013

• 
  Слайд 11
  

  Жеке индекстер «i» Жалпы индекстер «I» Жеке индекстердің мынадай түрлері болады: Бағаның жеке индексі (ip): ip=, Мұндағы: - есепті кезеңдегі өнім бірлігінің бағасы; - базалық кезеңдегі өнім бірлігінің бағасы; Мысал: нан өнімінің бағасы осы кезеңде – 65теңге, Ал базистік кезеңде – 60 теңге, онда бағаның жеке индексі:   Алматы, 2013

• 
  Слайд 12
  

  Өнімнің физикалық көлемінің жеке индексі (iq): iq=, Мұндағы:- есепті кезеңдегі өнімнің физикалық көлемі; - базалық кезеңдегі өнім физикалық көлемі; Өнімнің өзіңдік құнының жеке индексі (iz):iz=, - есепті кезеңдегі өнімнің өзіңдік құны -базалық кезеңдегі өнімнің өзіңдік құны.   Алматы, 2013

• 
  Слайд 13
  

  Тауар айналымының жеке индексі (ipq): ipq=, Мұндағы: - есепті кезеңдегі тауар айналымы, - базалық кезеңдегі тауар айналымы. Шығынның жеке индексі ): =, - есепті кезеңдегі өнім өндіруге жұмсалған шығын; - базалық кезеңдегі өнім өндіруге жұмсалған шығын;   Алматы, 2013

• 
  Слайд 14

  Жалпыиндекстердіңжіктелуі

  Алматы, 2013 Жалпы индекстер Агрегатты индекстер Орташа индекстер Арифметикалық орташа индекстер Гармониялық орташа индекстер

• 
  Слайд 15

  Агрегатты индекстер

  Агрегатты индекстер жалпы индекстердің көп тараған түрі болып табылады. Агрегатты индекстердің екі элементі болады: Индексі есептелетін шама (айнымалы шама); Индекстің салмағы (тұрақты шама). Индекстің салмағы әр түрлі, тікелей салыстыруға келмейтін элементтерді салыстырмалы түрге келтіру үшін қолданылады. Алматы, 2013

• 
  Слайд 16

  Агрегатты индекстердің түрлері:

  Бағаның жалпы индексі: (Паашеиндексі), (Ласпейресиндексі),   Алматы, 2013

• 
  Слайд 17

  Өнімнің физикалық көлемінің жалпы индексі

  Өнімнің физикалық көлемінің жалпы индексі Өнімнің өзіңдік құнының жалпы индексі: Тауарайналымыныңжалпыиндексі:   Алматы, 2013

• 
  Слайд 18
  

  Тауар айналымының жалпы өзгеруі: =Ʃ-Ʃ; Тауар айналымының бағаның есебінен өзгеруі: =Ʃ-Ʃ; Тауар айналымының өнімінің физикалық көлемінің есебінен өзгеруі: =Ʃ-Ʃ; Осы абсолютті өзгерістердің арасында мынадай байланыс болады: =Ʃ-Ʃ;   Алматы, 2013

• 
  Слайд 19
  

  Басқа агрегатты индекстердің де жалпы және факторлар есебінен абсолютті өзгерулері осыған ұқсас есептеледі. Агрегатты индекстердің арасында мынадай өзара байланыс болады. Мысалы: =, Осыдан: =•, •   Алматы, 2013

• 
  Слайд 20

  мысалы.

  Бірдей өнім өндіретін екі кәсіпорын бойынша мынадай мәліметтер берілген: Алматы, 2013

• 
  Слайд 21

  мысалы.

  Бағаның, өнімінің физикалық көлемінің және тауар айналымының жалпы (агрегатты) индекстерін есептеу керек. Бағаныңагрегатты индексін Пааше формуласы бойынша есептеміз: Алматы, 2013

• 
  Слайд 22

  Бақылау сұрақтары:

  Индекстердің мәні және жіктелуі Жеке және жалпыиндекстер Агрегатты индекстер Алматы, 2013