Презентация на тему "Қуық және үрпі жарақаттары"

Содержание

• 
  Слайд 1

  Урология мен кафедрасы.Тақырыбы:Қуық және үрпі жарақаттары

  Орындаған: Cағындық Ұ. Факультеті: Жалпы медицина Тобы: 11-007-2 Қабылдаған: Нысанбаев А.Д. ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ РКС.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫКАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

• 
  Слайд 2

  Жоспары:

  I. Кіріспе Жарақаттар туралы II. Негізгібөлім Қуық және үрпі жарақаттары Клиникалық ағымдары, белгілері Диагностикасы Емі III. Қорытынды IV. Пайдаланылғанәдебиеттер

• 
  Слайд 3
  
• 
  Слайд 4

  Қуық жарақаттары

  Қуық жарақаттары біршама сирек болатынына қарамастан бұл жарақатты білу хирург пен уролог үшін өте маңызды, өйткені мұндай зақымданулардың көпшілігі ауыр болады, мұндай науқастың тағдыры дер кезінде диагностика жасалып, оңтайлы ем қолданылуына едәуір дәрежеде байланысты болады.

• 
  Слайд 5

  Қуық зақымдануларының классификациясы:

  Ішперде қуысына қатысы жөнінен: ішперде ішіндегі, ішпердеден тысқарғы және аралас зақымданулар. Зақымданудың шоғырлануы жөнінен: алдыңғы, бүйір,артқы қабырға, түбі, шоқтығы, қуық мойны, несеп қуық үшбұрышы. Зақымданулардың түрі бойынша: ЖАБЫҚ: соғылу, толық емес жыртылу, екі кезеңдік жыртылу. АШЫҚ: соғылу, толық және толық емес жаралану: жанама жаралану, тесіп өткен жаралану, тұйықталған жаралану.

• 
  Слайд 6

  Қуықтың ашық жарақаты

     Қуықтыңашықжарақаттары(ішпердеішілікжәнеішпердесыртылық)көпжағдайдаөткірзаттарғақұлағанда,яғнибұлзаттарқуыққақұрсаққабырғасы,шап,тікішек,қынапарқылыенгендепайдаболады. Қуықтыңжарақатыбасқаағзалардыңзақымдануыменбіргежүреді.Қуықтыңкесілген,тесілген,оқтигенжарақаттардыажыратады.Олартесіпөткен,тұйық,жанасқан,жанама(екіншілік) болыпбөлінеді.Көпжағдайдашокпен,перитонитпен,тіндердіңзәрлікинфильтрациясымен,жамбассүйектерініңостеомиелитімен,пиелонефритпенасқынады.

• 
  Слайд 7

  Қуықтың жабық жарақаты

  Қуықтың жабық жарақаты біршама сирек кездеседі. Қуығы зақымдалған науқастар емдеу мекемелерінің барлық хирургиялық науқастарының 0.018 – 0.9 пайызынқұрайды. Қуықтыңжабықзақымдануларыныңжамбассүйектерніңсынуыменбіргеболатыныбіршамажиікездеседі. Соңғы жылдары жамбас сүйектері сыну жағдайларының 4 – 8 пайызын қуықтың жыртылуымен ұштасады. Қуықтың зақымдануының механизмі қасаға сүйектері сынықтарының және қасаға байламдарының ыдырауы кезінде қасаға қуық байланысының созылуы болып табылады; бұл орайда қуықтың жыртылуына және оның механизміне себептесуші фактор қуық ішіндегі қысымның көтерілуі болады; мұның салдарынан қуықтың қабырғалары жамбас құрсауына тым тақалады да, оңай жарақатталады. Қуық үшін босану кезіндегі операциялар да нақты қауіп болып табылады: қысқыштардың салынуы, нәрестенің вакуум экстракциясы, Браун ілгешектерінің қолданылуы және т.б..

• 
  Слайд 8

  Қуық жарақатының клиникалық көрінісі

  Ашық Шок Іштіңтөменгіжағындағы ауру сезімі Зәрдеқанныңболуы Жиідәретке бару Жарақаттанзәрдіңшығуы Жабық Бүкілішаймағынанемесеаралыққаберілетін,іштіңтөменгіжағындағы ауру сезімі Қуықтыбосатудыңмүмкінеместігі Қан кету Зәрдеқанныңболуы Іштіңкебуі

• 
  Слайд 9

  Қуықтыңішпердеішіндегіжарақаттары

  Қуықтыңішпердеішіндегізақымдануынанауқасұзақуақытдәреткешықпаса,қасағаүстінен перкуссия жасағандатұйықдыбысанықталмасакүдіктенугеболады.Бұлжағдайда 12-24 сағатөткеннненкейінқұрсаққуысында бос сұйықтықанықталады.Саусақпензерттегендетікішек-қуықтықойығындазәржиналуыныңсалдарынантікішектіңалдыңғықабырғасыныңтөментүсуіанықталады. Қуықты катетеризация жасағандакөпмөлшерделайлы,қанараласқан, 10 г/л жәнеодан да көпмөлшерде белок анықталатынзәрбөлінеді.

• 
  Слайд 10

  Қуықтыңішпердедентысқарыжарақаттары

    Қуықтыңішпердедентысқарызақымдануында пальпация арқылыіштіңтөменгіаймағында ауру сезімін,іштіңқатаюынжәнемықынаймағындаинфильтраттыанықтауғаболады. Перкуссия арқылықасағаүстіненшекарасыанықемес,денеқалпынөзгерткендеауыспайтынжәнедәреткешыққаннанкейін де өзгермейтіндыбыстыңтұйықталуынанықтауғаболады. Ректальдынемесеқынаптықзерттеудеқуықмаңыжәнежамбасклетчаткаларыныңзәрменинфильтрациялануынабайланыстықатаюынакөңілбөлукерек.Қуыққакатетренгізгендезәрбөлінбейдінемесеқанараласболып,әлсізбөлінуімүмкін.

• 
  Слайд 11

  Жарақаттардың симптомдары

  Ішпердеішілікжарақаттыңсимптомдары Іштіңтітіркену синдромы(тіліқұрғақ,іштіңтөменгібөлігініңқатаюы,оңЩеткин-Блюмберг симптомы) Зәршығарудыңболмауы Перкуссиядақұрсаққуысыныңдыбысыныңтұйықталуы Интоксикацияныңкүшеюі Катеризацияжасағандазәрдеқанныңанықталуы Ішпердедентысқарыжарақаттыңсимптомдары Қасағаүстіндежәнеаралықтағы ауру сезіміжәнетомпаюы Үзілмелі ауру сезімдізәршығару Зәрқанменбоялған

• 
  Слайд 12

  Диагностикасы:

  Қуықтыңкесілгенжәнеоқжарақатыноныңлокализациясыарқылы,жараданқанқанағуорнынан,соныменқатардизуриялықкөріністержәне гематурия анықталуынәтижесіндедиагностикалауғаболады. Вульнографияжәнехирургиялықжараныөңдеужарақаттынақтыанықтауғажәнеоперациялықемніңкөлемінанықтайды. Диагнозды қуаттау үшін Зельдовичсынамасын пайдалану керек, ол мынадай үлгіде атқарылады: қуық катетерленгеннен кейін стерильді ерітіндімен толтырылады. Ерітінді қуықтан мүлдем ақпаса немесе қан араласып тамшылап қанаса сынама оң нәтижелі болғаны. Ретроградтық цистография - қуықтың жарақаттануы жағдайында ерекше бағалы диагностикалық әдіс. Парентеральдық түрде енгізілуге арналған контрасттық препараттар шыққан кезде бұл әдісті қолдану мүмкін болды

• 
  Слайд 13
  

  Цистоскопия енгеннен бері оны қуықтың зақымдалуларын диагностикалау үшін қолдануда. Алайда бұл әдістің бағалылығы өте шектеулі болып шықты. Халі ауыр науқасты урологиялық креслоға жайғастыру мүмкін емес, жыртылған қуықты толтыруға болмайтындығы, қуықты қарап көрудің шектейтін ұлғаймалы гематурия. Осы себептерге байланысты хирургтер мен урологтардың көпшілігі қуық зақымдалған жағдайда цистоскопияны қолданғанды дұрыс деп есептемейді

• 
  Слайд 14

  Емдеу:

  Қуықтың жартылай жыртылуы кезінде консервативті ем қолданады. Қуыққа катетер қояды, мұз басады, гемостатикалық және қабынуға қарсы ем жүргізеді. Құрсақ қуысының ішіне қарай жыртылса, онда дереу операция жасап, құрсақ қуысын лапротомия әдісімен, ағзаларды қарап тексереді. Құрсақ қуысына төгілген қан мен зәрді сорғызып тазалайды. Ішпердеішілікжарақатта лапаротомия кезіндеқуықтыңжарасынтігіп,санацияжасалады,қажетжағдайдақұрсаққуысындренаждайды,алқуықтағызәрэпицистостомаарқылышығарылады. Ішпердедентысқарыжарақаттануыкезіндецистостомияжасаладыжәнеқуықжарасын кетгут жібіментігіледі.Қуықтытіккенденесепағарұшыменбіргетігіпжібермесүшінабай болу керек.ОперативтіараласуэпицистостомияорнатуменжәнеміндеттітүрдепаравезикулярлыалаңдыБуяльскийәдісібойынша дренаж жасаукерек.

• 
  Слайд 15

  Үрпінің жарақаттануы

  Ерлерде уретра жарақатыәйелдергеқарағандажиікездеседі.Бұлжағдайанатомиялықерекшеліктергебайланысты:әйелдердеуретраұзындығы 2 см,алерлерде 23 см.Көпжағдайдауретраныңжамбассүйектерініңсынуыкезінде,соныменқатаремдікжәнедиагностикалықмақсаттауретрағаинструменттердіенгізгендепайдаболады.Уретраныңтолықжәнежартылайжарақаттарынажыратады. Толықжарақаттауретраныңшеттерібірнешесантиметргеажырайды,алжартылайжарақатындауретраныңбірқабырғасының,көбінесежоғарғыбөлігініңаралықбөлігісақталады.Соныменқатарашықжәнежабықжарақаттарынажыратады.

• 
  Слайд 16

  Клиникалық ағымы мен белгілері:

  Ауыр жарақат алған адамның төменгі ішінің жағы ауырып, жиі жиі кіші дәрет алғысы келіп, зәр шығара алмай қиналады. Үрпісінің бойы қатты шаншып ауырады, зәр тоқтап қалады. Жеңіл жарақат алған адамның шат аралығы ауырады. Сол арасы ісінеді, дәрет сындырған кезде қан араласуы мүмкін және үрпінің ауыруы салдарынан кіші дәрет шығаруы шектеледі. Жарақаттанулардың негізгі белгілері үрпіні қоршаған тіндерден қан ағады, үрпнінің аузынан ұан ағады,ұмасында, жыныс мүшесінде гематома байқалады.

• 
  Слайд 17

  Диагностикасы

  Диагностикалық катетерлеу кеңінен қолданылады, алайда бұл әдіске қарсы шығушылар да көп. Катетерлеуге қарсы болатындар оның зиянды жақтарын үрпіні инфекциялауы, оны қосымша жарақаттайтыны және диагностикалық бағалылығының аздығы деп біледі. Өрлеме уретрография үрпінің жарақаттануы кезінде неғұрлым бағалы диагностикалық әдіс. Ол жарақаттың сипаты туралы, зақымдалудың көлемі, жыртылған тұсы, үрпі айналасындағы зақымданулардың ұзындығы мен мөлшері туралы біршама дәл түсінік береді.

• 
  Слайд 18

  Емдеу

  Несеп шығару өзегінің жеңіл зақымдануларын яғни соғылуын немесе үрпі қабырғасының толық емес жыртылуын, елеулі уретрорагия болмаса, несеп шығаруға деген қабілет сақталған болса және науқастың жағдай қанағаттанарлық болса консервативти ем жүргізіледі. Несеп шығару өзегінің ауырлығы орташа зақымданулары, соның ішінде әдетте соларға жатқызылатын үрпі қабырғасының толық жыртылулары көпшілік жағдайда операция жасалып емделеді. Емдеу мына амалдарды қамтиды: қуықты жоғары тұстан тіліп қуықтан несепті шығару, бастапқы тігіс салу немесе пластмассадан тұрақты кететер өткізу, нұсқау бойынша үрпі айналасындағы гематоманы ашу. Үрпінің жарақаттануы кезінде цистостомия емдеудегі маңызды кезең болып табылады.

• 
  Слайд 19

  Қорытынды:

  Жарақатану жағдайларын азайтуды көздеген көптеген шаралардың қолданылатынына қарамастан, қазіргі уақытта оларға мүлдем жол бермеу мүмкін болмай отыр. Автолардың көпшілігінің мәліметтері бойынша несеп – жыныс жүйесі органдарының жарақаттары 1% - 3%ке дейін барады. Сондықтан дәрігерлердің алдында осындай жарақат алған ауруларға көмек көрсету қажеттілігі мезгіл – мезгіл туындап отырады. Қазіргі заманғы техникалық құралдардың дамып жатқанына байланысты жарақат алған науқастардың жағдайын жақсартуға мүмкіндік артуда.

• 
  Слайд 20

  Қолданылған әдебиеттер:

  М.К. Алшынбаев « Урология » Алматы «Білім» 1998 ж Б. Жарбосынов « Бүйрек кеселдері » Алматы «Ақжазық» 1993ж Н.А. Лопаткина « Урология » Москва 1977ж www.google.ru www.google.kz www.yandex.ru