Содержание
-
Артқы ми
Орындаған: Досмағамбет Маржан 1Г-12
-
Мидыпайда болу, құрылымдықжәнеқызметтікерекшеліктерінебайланыстыүлкенүшбөлімгебөледі: бағаналы (сопақша ми, ми көпірі, мишық, ортаңғы ми), қыртысасты (аралықми, алдыңғы мидың ми сыңарлары) жәнеалдыңғы ми сыңарларыныңқыртысы. Мидың бағаналыжәнеқыртысастыбөлімдеріертеденпайдаболған. Ал ми қыртысыкейінненпайдаболғанбөлім. Ми ұрықтың даму ерекшелігінебайланысты5 бөлімнентұрады:1. сопақша ми;2. мишық (артқы ми);3. ортаңғы ми;4. аралық ми;5. алдыңғы ми сыңарлары
-
Ми бөлімдер:
1- үлкен ми сыңарлары; 2- аралық ми: 3-ортаңғы ми; 4-ми көпірі;5-сопақша ми; 6-мишық
-
Артқы миға - мишық пен ми көпіріжатады. Ми көпіріортаңғы ми мен сопақша мидың аралығынаорналасқан. Сопақша ми мен ортаңғымидыбайланыстырыптұратындықтан, оны ми көпірідейді. Ми көпірарқылытөменірекорналасқанбөлімдерденқозукеледі. Ми көпірініңөткізгішдоғасыалдыңғы мидың үлкен ми сыңарларыныңқыртысынжұлынменжәнемишықтыңқыртысыменжалғастырады. Ми көпірініңжүйкежасушалары (нейрондары) беттіңтерісінен, тілден, ауызқуысыныңсілемейліқабықшасынан (дәмсезгіштік) келетінхабарлардықабылдайды. Есту, тепе-теңдіктісақтаумүшелеріненкелетінақпараттар (информация) ми көпірінехабарланады. Ми көпіріндесілекей, жасбездері мен шайнау, ымдаубұлшықеттерініңжұмысынреттейтінжүйкеорталықтары да орналасқан. Мишық - сопақша ми мен ми көпірініңартқыжағындажатады. Мишықтыңсыртындасұрзаттантүзілгенқыртыстарыжәнеөтекөпқатпарлыболады. Сұрзаттыңастындаақзатыорналасады. Нейрондардыңмишықтаншығатынөсінділері оны орталықжүйкежүйесініңбарлықбөлімдеріменбайланыстырады. Мишыққаңқабұлшықеттерініңүйлесімдіжиырылуынреттейді. Әсіресемойын, тұлға, аяқ-қолбұлшықеттерініңқозғалысын, дененің тепе-теңдігінсақтайды. Егермишықжарақаттанса, адамныңқолаяғы тез шаршайды, қозғалысы, тепе-теңдігі, сөзібұзылады.
-
Артқы мидың құрамынасопақша ми жәневаролийкөпірі кiредi. Артқы мидың тiршiлiктегiмаңызыөтезор. Миданшығатын 12 жұп нepвтepдiң сегiзiартқымидантарайды. Олармыналар: үштармақты, көзалмасынкейінтартатын, бет, есту, жұтқыншақ, кезеген, қосымшажәне тiл асты нepвтеpi. Осы жүйкелердіңқатысуыментынысалу, журексоғу, қанайналымы, тамақтану, түшкiру, құсу, терлеу, жылау, кiрпiк қағу, жөтелусияқты тiршiлiктемаңыздырефлекстерорталықтары бар.
-
Сопақша миСопақша ми мен көпірдіңядросы ас қорыту, тынысалу, жүрекқызметінжәнебасқапроцестердіреттейді, сондықтансопақша ми мен көпірдіңзақымдалуыөміргеқауіпті. Шайнау, жұту, ему процестерініңреттелуі, сондай-аққұсу, түшкіру, жөтелусияқтықорғанышрефлекстері мидың осындайбөлімдерініңқызметінебайланыстыболады.Сопақшамидіңүстіңгіжағынамишықорналасады. Оныңбетісұрзат — қыртыстантұрады, қыртыстыңастындағы ақзатта ядроболады. Мишықорталықжүйкежүйесініңкөптегенбөлімдеріменбайланысады.Мишықадамныңқимыләрекетінреттейді. Оныңқалыптықызметібұзылса, адамдәлүйлесімдіқимылынанайырылып, дененің тепе-теңдігінсақтайалмайды. Мұндайадамдар, мысалы, иненіңкөзіненжіпөткізеалмайды, олармасадамдаршатеңселіпжүреді, жүргендеқол-аяғысермеп, ебедейсізқимылжасайды.
-
Сопақша ми құрылысы
-
Сопақша ми көпірортаңғы ми мен аралық ми. Ми бағанынқұрайды.Сопақша ми үлкен мидың бірбөлігіжұлынныңжалғасысұржәнеақзаттардантұрады. Ақзатжүйкеталшықтарынантұрады. Бас сүйектеншығатын 12 пар ми жүйкелерініңсоңғыбесеуінің (VIII, IX, X, XI, XII) жұптарыныңқызметінатқаруынаүлкенүлесқосады.Сопақша мидың нейрондарыадамныңөмірінқамтамасызетудеүлкенрөлатқарады. Сопақшамидатынысалу, жүрексоғысынбаяулататын, қантамырынтарылтатын, кеңейтетінорталығыорналасқан. Егербұлардыңбіреуібұзылсаадамөледі.Сопақша ми қорғаныс (жасшығу, кірпікқағу, жөтелу, түшкіру, терішығару, құсу, қарынсөлі мен ұйқыбезісөліншығару) рефлекстерорталығыорналасқан. Мысалыбаланың эмбрион сатысындажұтуорталығыдамымайқалсажаңатуған бала анасынемгеніменсүттіжұтаалмайды, сүтөңешарқылықарынғабармайды, керісіншетынысжолыарқылыөкпегеқұйылады да, баланыңөкпесіқабынып, ашығыпөледі.Сопақшамидамойынныңкөздіңеттерініңтонусынөзгертетінрефлекстерорталығы бар.
-
ВоролийкөпіріВоролийкөпірініңқұрамындаақзаттарөтекөп. Сондықтаноныңеңбастықызметіжүйкесерпіністерінөткізу. Ақзаттараралығындабөлек – бөлек нейрон шоғырларыжайылған. Бұлардыңішінде бас сүйек ми жүйкелерініңV,VI, VII парларының ядроларыорналасқан. Бұлжердеұйықтауұйықтамау, тынысалуорталықтарыорналасқан. МишықМишықтыңәрбіреуіүлкен ми сыңарларыныңартқыжағындасопақша мидың үстіндеорналасқанқос жарты шардантұратынбөлік. Әрбірақзаттыңішіндесұрзаттарядроларорналасқан.Мишық ОЖЖ – ныңбасқабөлімдеріментөменгі, ортаңғы, жоғарғытаяқшаларыарқылыжалғасқан.Мишықтыңбастықызметіадамныңқимыл – әрекетінүйлестіріпотыру, яғнимишыққимыл — әрекетініңдәлме – дәлорындалуының тепе – теңдіктісақтауынқамтамасызетеді.Егерадамныңмишығынакенеттенқанқұйылсадененіңқимыл — әрекетібұзылады.
-
Мишық құрылысы
-
Нет комментариев для данной презентации
Помогите другим пользователям — будьте первым, кто поделится своим мнением об этой презентации.