Презентация на тему "СӨЖ Тақырыбы: Тамақтану пирамидасы"

Содержание

• 
  Слайд 1

  СӨЖ Тақырыбы: Тамақтану пирамидасы

  Орындаған: Джузбаева А.Н Факультет: Жалпы медицина Топ: 12-001-01 Тексерген: Тарақова Г.А С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті Кафедра: Нутрициология

• 
  Слайд 2

  Жоспары:

  •Кіріспе: І. Азық-түліктікпирамида • Негізгі бөлім: І. Адамдардың тамақтану ерекшеліктері ІІ. Дұрыс тамақтану не үшін қажет? ІІІ. Тамақтанудың негізгі ережелері • Қорытынды. • Пайдаланылған әдебиеттер

• 
  Слайд 3
  

  Пирамида- қоректікзаттаррөлітуралығылымибілімдерді және ағзаныңқажеттіліктерінесепке ала отырыпәзірленген, қоғамдақалыптасқантамақтанудыңдәстүрлерінбейнелейді. Азық-түліктік пирамида - бұлшегіністергерұқсатбермейтінқатаңемдәмемес, оныңміндетітаңдаужасауғакөмектесуүшінқажет. Мысалы: жақсыденебітіміне, психикалық және ақыл-ой пішінінежәне т.б.

• 
  Слайд 4
  

  Біріншітамақтанупирамидасы 1992 жылықұрылды. Әртүрліжастағыадамдардыңтамақтанумашығын, этникалықтоптардыжәне емдәмді не нәрсесалауаттыететінітуралыәртүрліпікірлеркөрсетуүшін, солуақыттанберібірнеше пирамида қосылды. Негізгіайырмашылығы - жаңа пирамида көмірсулар мен майлардыңарасындағы тепе-теңдіккешоғырландырудан, олардыжақсыға және жаманғабөлудентұрады.

• 
  Слайд 5

  Тамақтану пирамидасы

• 
  Слайд 6
  

  Әртүрлі жастағы адамдардың тамақтану ерекшеліктері: 70 жастанасқанадамдаркүніне 8 немесеоданартықстақан су ішуіқажет. Пирамиданыңтөбесі, соныменқатар, кальций, D және B12 дәрумендерінқосудыұсынады. Қартадамдар «арықтағысыкелетінтұлғалар» сияқтытамақтанатындай, жоғарыкалориялыөнімдердіңорнынақұнарлықұрамбөлшектерге бай өнімдердікөбірекқолданаотырып, калориялардыазайтуүшін, қартадамдарғаарналған пирамида стандарттығақарағандашамалыаздау болады.

• 
  Слайд 7
  

  2-ден 12-і жасқадейінгібалалардыңөздерініңжекетағамдарпирамидасы бар. Баланыңденсаулығы және дұрысдамуыүшіноларағзаныбарлыққажеттіқұрамбөлшектерменқоректендіреді. Бала күнсайынбасқаөнімдердіжеуіүшінкүнделіктіемдәмалуантүрліболуықажет. Балалар, соныменқатар, жаттығулар және де ойындарсияқтыденебелсенділігініңәртүріменайналысуықажет. Жүктіәйелдердіңтамақтануыныңқұрамындасалауаттытамақтанудыңбалыққағидаларыболуықажет. Дегенмен, емдәмдәрумендердің, ағуыздардың және минералдықұрамбөлшектердіңкөпмөлшерімен бай болуықажет.

• 
  Слайд 8

  Жеткіншектергеарналғантамақтанупирамидасы

  Жеткіншеккетамақтану мен белсендіуақытөткізуарасындатепетеңдікті табу қажет. ДенешынықтырусабақтарындағыжаттығуларжеткіліксізКомпьютерменнемесетелевизорменөткізілгенбелсендіемесуақыттыеңболмасакүнделіктісағаттықсеруендеуменалмастырғанжөн. Бұлүшінтіпті, арнайыжаттығулардыорындаудыңқажеттілігіжоқ - велосипед тебу, билеу, итпенсеруендеужеткілікті.

• 
  Слайд 9

  Фаст-Фудқажоламаңыз

  Жеткіншектердіңкөпшілігігамбургерлердіжақсыкөреді, бірақсонда да Fast Food түріндегітағамдардыкөпболсааптасынабір-ақретпайдалануғадейіншектеугекеңесберіледі. Оныңорнынашамалымөлшердегімайы бар, ақуызғабай, майсызеттіқолданғандұрыс.

• 
  Слайд 10

  Чипсылардыңорнынажемістер

  Жемістер - оқу кезінде жеңілтамақтаныпалудыңтамашаәдісі. Еңжақсысы, жеткіншектержақсыкөретінчипсылардыңнемесетәттілердіңорнына, олардыжегендұрыс. Жемістердәрумендердің, минералдызаттардың және жасұнықтыңбағалыкөзіболыптабылады, соныменқатар, олардакөпқантбарын, көпмөлшердеоларденсаулыққазиянекендігінестеншығармағанжөн.

• 
  Слайд 11

  Көкөністер мен денсаулық

  Соныменбірге, күнінекөкөністердің 5 үлесінжеугекеңесберіледі. Сарғылт және қошқылжасылтүстішикікөкөністердіжеугеболады, олартамашадәмді және дәрумендер мен минералдардыңбастыкөзіболыптабылады. Көкөністердіңтүсіқарқындыболғансайын, олардыңқұрамындамолыраққоректікзаттар бар. Жеткіншіктерүшінжақсыұсыныс - мұздатылғанкөкөністерболыптабылады - олардыдайындауоңай, бұлжеткіншектердіңөзаспаздыққабілеттеріндамытуғамүмкіндікбереді.

• 
  Слайд 12

  Сүт және оныңтуындылары

  Сүт - кальцийдің бай көзіболыптабылады. Кальций – сүйектерқұрамындағыбағажетпес элемент, сондықтанжаскездекөпсүтөнімдердіпайдаланғанөтемаңызды. Орауыштағызаттаңбанытексерудіұмытпаңыз, сүт, сыр және йогурттарқұрамындағымайлартөменболуымаңызды.

• 
  Слайд 13

  Тәрелкедегідән

  Желінетінпісірілгеннанныңжартысыірілейтартылғанұннанболуықажет. Әрқашанқұрамдасбөлшектертізімінмұқияттексергенжөн, өйткенібарлықнандарбірдейпайдалыемес. Ірілейтартылғанұннанпісірілгеннанныңжеңілпісірілгеннаннанайырмашылығы - оныңқұрамындажасұнық мол. Нандыжеу кезінде, оныменбіргежелінетінтағамөтеқоректіболмауымаңызды. Жеткіншектержарнамасындағыеңтанымалқауыздарғакөңілаударыңыздар, олардыңеңпайдалысыарпадан, бидайдан және қарабидайданжасалғандары. Түсті және пайдалымюслилердіжаңапіскеннемесекептірілгенжемістердіқосаотырып, азаңғыастыөзіңжасауғаболады.

• 
  Слайд 14

  Газдалғансусындардыңорнынасу

  Тәттігаздалғансусындарды (кока-кола, пепси, фанта, спрайт, буратино, макси-чай) суменалмастырғанжөн, өйткеніолағзаүшінәлдеқайдапайдалы. Соныменқатар, ондакалориялар аз және жасандыбояғыштаржоқ.

• 
  Слайд 15

  Тамақтанудың негізгі ережелері

  Біріншіден, асықпайтамақтанукерек; Екіншіден, астыдұрысшайнаукерек; Үшіншіден, жегіңкелмесе-жеме. Өтежиібіз инерция үшін, біреулергесерік болу үшін, тіптіқорғажиналсындептамақтанабереміз. Белгілітамақтанумезгілін (режимін) ұстануымызкерек; Төртіншіден, тиімді және дұрыс тамақтану; Бесіншіден, Зияндытағамдарданаулақболу;

• 
  Слайд 16

  Дұрыс тамақтану не үшін қажет?

  Жүрек– қан тамырыауруларын, асқазан – ішекжолдарыныңауруларын, денесалмағыныңтөмендеуіне, әлсіздікке, склерозға, қантдиабеті, рак және остеопороз ауруларыныңалдыналуүшінқажет, ауырмай, ұзақөмірсүруүшінқажет.

• 
  Слайд 17
  

  Диетологтардыңпікірінше – еңдұрыстамақтанурежимі – күніне 4 реттамақтану. Таңғы ас, түскі ас, кешкі ас аралығы 4-5 сағатболуытиіс.Дұрыстамақтануғанегізделген диета – тағамдыкүнінеөзуақытындақабылдау. Дұрыстамақтануқағидатықарапайым: таңғы ас тәуліктікнорманыңтөрттенбірінқұрайды – 25%, түскі ас – 50%,шаңқай түскі ас – 10%, кешкі ас – 15%. Кешкіастыұйықтарғадейін 2 сағатбұрынқабылдаукерек.

• 
  Слайд 18

  Қорытынды:

  Тамаққұрамындағықоректікзаттар, дәрумендер, минералдызаттарағзамыздыңөсуіне, дамуымызғақажет. Тамақтыңпайдалыжағыменқатар, кейбіртамақтүрлеріншектеуқажетекенінбілдік. Қазіргізамандабалаларарасындатүрлі-түрлі чипсы, қытырлауықтарды, «роллтон» сияқты тез дайындалатынсорпаларкөптұтынуәсеріненпанкратитсияқтыауруларкеңтарапотыр.

• 
  Слайд 19

  Пайдаланылған әдебиеттер:

  О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.ХайдароваАурудыңалдыналу және сақтандырубойыншаорысша-қазақшатерминологиялықсөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. Шаңырақ: Үй-тұрмыстықэнциклопедиясы. www.bonduelle.kz katon-karagay.vko.gov.kz/kz/files/medicine3_07.doc www.zdrav.kz/sites/default/files